Huisartsenzorg in Amstelveen 2015

Herbert Raat, (VVD) wethouder Zorg informeert de leden van de gemeenteraad van Amstelveen:

Geachte leden van de gemeenteraad,

Inleiding

Afgelopen periode hebben we met de Huisartsen Coöperatie Amstelland (HCA) gekeken naar de huisartsenzorg in Amstelveen: is er voldoende huisartsenzorg, hoe ontwikkelt deze zich en welke rol is hierbij weggelegd voor de gemeente? In bijgevoegde notitie vindt u een overzicht van landelijke trends, lokale ontwikkelingen en de spreiding van huisartsen in Amstelveen, uitmondend in conclusies en advies.

(Foto Amstelveenweb.com - 2015)

Herbert Raat (VVD) wethouder Zorg

Samenvattend

Door de extramuralisering (mensen blijven steeds langer thuis wonen) hebben huisartsen een andere rol gekregen. In de zorg aan kwetsbare bewoners wordt samengewerkt met anderen (1ste lijn gezondheidszorg, wijkverpleging, welzijn, GGZ, intramurale zorg), veelal op wijkniveau. Daarnaast zijn veel praktijken uitgebreid met één of meerdere praktijkondersteuners (POH’s).

Er zijn voldoende huisartsenpraktijken in Amstelveen aanwezig. De op stapel staande praktijkoverdrachten zullen weinig problemen opleveren. Om ondersteunende diensten efficiënt in te kunnen zetten, overhead te kunnen delen en de samenwerking te vergemakkelijken is er behoefte aan geclusterde huisvesting: meerdere Huisartsen Onder Een Dak (HOED), met voldoende ruimte voor samenwerkingspartners, zo- als bijvoorbeeld fysiotherapie en apotheek. In Westwijk wordt gewerkt aan een gezondheidscentrum en in Bankras zijn er uitbreidingswensen. In Elsrijk / Randwijk is er behoefte aan clustering van enkelvoudig gevestigde huisartsen tot een gezondheidscentrum, maar is het lastig om geschikte huisvesting te vinden.

De gemeente heeft geen wettelijke verplichting ten aanzien van de huisvesting van huisartsen. De gemeente kan bij dit soort ontwikkelingen wel stimulerend optreden door:

-verhuur van gemeentelijk vastgoed

-bij het opstellen, of wijzigen van bestemmingsplannen en bij herinrichting van de wijk

-planontwikkeling rekening te houden met initiatieven van zorgverleners (waarbij ook voldoende parkeergelegenheid van belang is)

-aandacht te geven aan goed openbaar vervoer nabij huisartsenpraktijken / HOED-en / gezondheidscentra

Huisartsen zijn belangrijke partners in de organisatie van de wijkgebonden zorg. Begin 2016 brengen ik samen met wethouder Jeroen Brandes (PvdA), net als afgelopen jaar, een bezoek aan alle medische centra in Amstelveen. We laten ons dan informeren over recente ontwikkelingen van de huisartsenzorg en gaan met elkaar in gesprek over de rol van huisartsen in de zorgketen.

Hoogachtend,

Herbert Raat, Wethouder Zorg

Notitie Huisartsenzorg in Amstelveen van 22 oktober 2015

Aan: Wethouder H. Raat van Marc Hillebrink

Inleiding

Deze memo biedt een overzicht van de spreiding van bestaande huisartsenpraktijken over de Amstelveense wijken en ontwikkelingen van de huisartsenzorg in Amstelveen. Vervolgens wordt de rol van de gemeente t.a.v. de vestiging van huisartsen besproken. De notitie eindigt met een conclusie en advies.

(Foto Amstelveenweb.com - 2014)

De medewerkers van het Gezondheidscentrum Keizer Karelpark. Vlnr.: Carla Braat, Willemijn Langkamp, Anita Zut, Bea Selman, Fenna Hofman, Truus Hazenbosch, Karin ter Voort, Jacqueline Goldewijk, Ybelle Boorsma, Kat Logtenberg, Tessie Klementisch en Heleen Vrolijk

Huidige aanbod en spreiding huisartsenzorg Amstelveen

In Amstelveen zijn 42 praktijkhoudende1 huisartsen actief (zie bijlage A). In Amstelveen werken, in vergelijking met het landelijke beeld, veel huisartsen in gezondheidscentra en minder in duo’s, of enkelvoudig gevestigd (zie tabel 1). Een aantal uit de laatste categorie werkt vooral in het middendeel/centrum van Amstelveen. Deels door praktijkopvolging zal daar de behoefte ontstaan om te clusteren. Eerdere pogingen daartoe stuitte op problemen veroorzaakt door het ontbreken van geschikte locaties en of parkeer onmogelijkheden.<center><img src="afbeeldingen/2015-huisartsen-amstelveen-tabel1.jpg" alt="Foto Amstelveen" /><br><span class="bron">(Bron Gemeente Amstelveen - 2015)</span><br><br></center><br>


(Bron Gemeente Amstelveen - 2015)



De cijfers afkomstig van de Huisartsen coöperatie Amstelland tonen aan, dat in Amstelveen wijkgericht gewerkt wordt, waarbij opgemerkt dient te worden, dat het de patiënten zijn die zelf hun arts kiezen. Dat betekent, dat bewoners ook een huisarts buiten hun wijk kunnen kiezen. In sommige postcodegebieden kan gekozen worden tussen meerdere huisartsen(praktijken). De huisartsen geven aan, dat binnen de wijken samengewerkt wordt met lokale/ regionale zorg- en welzijnsorganisaties zoals Vita welzijn en advies, thuiszorg Amstelring en GGZ Ingeest. De samenwerking met genoemde zorgen welzijnsorganisaties is van belang voor een integrale op maatgerichte zorg in de wijk. Praktijkhoudende huisartsen zijn als praktijkhouder verantwoordelijk voor de zorgverlening in een huisartsenpraktijk. Daarnaast zijn er niet-praktijkhoudende huisartsen die –in loondienst huisartsenzorg verlenen in de praktijk van een praktijkverlenende huisarts.

Bron: ledenregistratie HCA, 2015. 3 NIVEL: huisartsenregistratie, rapportage 2014

De mate van regiogericht werken in de 3 deelgebieden in Amstelveen:

(Bron Gemeente Amstelveen - 2015)



Ontwikkelingen in Amstelveen

Hoewel er voldoende huisartsen en huisartspraktijken zijn, wordt er op verschillende plaatsen nog gestreefd naar verdere clustering.  Het beschikken over goede accommodaties in de wijk, waarin diverse zorgverleners (huisartsen, apotheek, fysiotherapie, etc.) onder één dak gehuisvest zijn, biedt voldoende schaalgrootte om ondersteunende diensten efficiënt in te kunnen zetten en de mogelijkheid om overhead te kunnen delen.

Ook hebben bijna alle huisartsen voor een optimale zorg aan chronisch zieken een praktijkondersteuner, met een eigen spreekuur voor de eenvoudiger zorg aan bijvoorbeeld mensen met hartklachten, COPD (luchtwegenaanbiedingen) en ouderen. Een aantal praktijken heeft echter onvoldoende ruimte voor zo’n spreekuur.

Specifieke ontwikkelingen op dit gebied binnen Amstelveen zijn:

-het opzetten van een gezondheidscentrum in Westwijk een belangrijke ontwikkeling.

-uitbreidingswensen bij de academische huisartsenpraktijk Bankras.

-de clustering van in het centrum van enkelvoudige gevestigde huisartsen tot een gezondheidscentrum (gebied midden/centrum Amstelveen). Daarbij vormen geschikte huisvesting en de aanwezigheid van voldoende parkeermogelijkheden aandachtspunten voor de huisartsen.

Overige ontwikkelingen

De Stichting Brentano ontwikkelt momenteel een model, waarbij huisartsen, of specialisten ouderenzorg uit de wijk in toenemende mate worden betrokken bij de intramurale zorg. Vanaf 2015 hebben alleen mensen met een zorgzwaarte 4 en 5 toegang tot intramurale verpleging en verzorging. Medische zorg voor deze mensen is in de helft van de gevallen niet complex.

De vestiging van huisartsen is geen directe voorwaarde voor de vorming van de woonservicezones, die nu als uitwerking van de door de gemeenteraad vastgestelde Wmo-nota op een 9-tal locaties in Amstelveen worden ontwikkeld. In deze zones wordt gelet op de nabijheid van winkels en instellingen die dienstverlening/ondersteuning kunnen bieden, zodat het makkelijker is langer thuis te blijven wonen. Aanwezigheid van huisartsen in deze zones draagt bij aan versteviging van zorg en ondersteuning in de zones. Maar huisartsen kunnen ook, wanneer zij niet gevestigd zijn in een woonserviceszone, besluiten hun

4 Naar indeling van sociale team Amstelveen;

5 Bron: Steekproef uit bestand patiënten ketenzorg.

6 Idem, nu inclusief het aandeel uit het naastgelegen postcodegebied met de meeste patiënten dienstverlening in de wijk desgewenst op ambulante basis te koppelen aan deze (vergelijk: een pilot in Westwijk om spreekuren te houden in Dignahof).

Rol van de gemeente t.a.v. de huisartsenzorg

Belang van de gemeente:

De gemeente heeft geen wettelijke verplichtingen ten opzichten van de vestiging van huis- artsenzorg. Een goede en bereikbare huisartsenzorg voor inwoners van Amstelveen is van belang en wel om de volgende redenen:

-Huisartsen spelen een belangrijke rol op het gebied van preventie, dit door ziekten en aandoeningen in een vroeg stadium te diagnosticeren, zoals diabetes en door patiënten die risico’s lopen gerichte adviezen te geven, bijvoorbeeld ten aanzien van het risico van roken door personen met een hoge bloeddruk.

-De huisartsenpraktijken/ HOED-en zijn tot slot belangrijke partners bij het creëren van een gericht zorgaanbod in de wijk: bijvoorbeeld bij relatief veel ouderen in de wijk specifieke aandacht voor valpreventie en een (preventieve) dementieaanpak.

Wat kan de gemeente doen:

Er is een tekort aan geschikte accommodaties, waar huisartsen al dan niet gecombineerd met verschillende disciplines eerstelijnszorg onder één dak kunnen functioneren.

De gemeente kan stimulerend optreden door:

-Gemeentelijk vastgoed te verhuren aan (samenwerkende) zorgverleners;

-Rekening houden met de initiatieven van zorgverleners bij het opstellen, of wijzigen van bestemmingsplannen (incl. creëren van parkeerplekken);

-Stimuleren van goed openbaar vervoer nabij huisartsenpraktijken en HOED-en.

-Bij de herinrichting van de wijk/ planontwikkeling aandacht te besteden aan geschikte huisvesting voor HOEDEN en de aanwezigheid van voldoende parkeermogelijkheden.

Met de huisartsen afstemmen over wijkgebonden preventie en een pragmatische werkwijze hanteren wie op welke wijze de meest effectieve rol kan spelen.

Samenvattend: conclusie en advies

Wanneer we kijken naar de huidige huisartsenzorg, kan worden geconstateerd, dat er voldoende goed georganiseerde huisartsenpraktijken in Amstelveen zijn. Er zijn geen grote knelpunten zichtbaar. Als aandachtpunt kan hier, vanuit de huisartsen, worden genoemd het vinden geschikte huisvesting met name in midden Amstelveen.

De huisartsen coöperatie Amstelland geeft aan dat de op stapel staande praktijkoverdrachten weinig problemen zullen opleveren. De praktijkoverdrachten en de plannen om te komen tot bundeling van huisartsenpraktijken tot een gezondheidscentrum ligt in de wijken: Elsrijk/Randwijk, Bankras/ Kostverloren en in mindere mate Groenenlaan en Westwijk. Ondanks haar niet wettelijke taak met betrekking tot de huisartsenzorg, kan de gemeente in randvoorwaardelijke sfeer de huisartsenzorg wel proactief ondersteunen. In deze notitie staat onder het kopje “Wat kan de gemeente doen” beschreven op welke wijze dit kan plaatsvinden. Ik adviseer u gedurende aankomende periode vanuit de verschillende gemeentelijk disciplines actie t.a.v. genoemde punten te nemen.


(Bron Gemeente Amstelveen - 2015)




(Bron Gemeente Amstelveen - 2015)