In 2021 overleden 10 procent meer mensen dan werd verwacht

In 2021 overleden bijna 171.000 mensen in Nederland, 16.000 (10 procent) meer dan verwacht voor dit jaar. In iedere leeftijdsgroep was de sterfte verhoogd. De oversterfte bij Wlz-zorggebruikers was lager dan die in de overige bevolking. Vooral in Flevoland, Zeeland en Limburg stierven meer mensen dan verwacht. De levensverwachting in 2021 was ongeveer gelijk aan die in 2020. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van de voorlopige jaarcijfers.

Een jaar met oversterfte komt vaker voor. De oversterfte in 2021 was iets hoger dan de oversterfte in 2020 (ruim 15.000), het eerste jaar van de coronapandemie, en een stuk hoger dan in jaren met zware griepgolven (zoals 2015 en 2018). Ook een griepepidemie zorgt vaak voor oversterfte, maar die wordt meestal gevolgd door een periode met minder sterfte, waardoor de oversterfte op jaarbasis lager uitkomt. In 2020 en 2021 was er gedurende meerdere perioden oversterfte, en geen ondersterfte.

(Bron CBS - 2022)

In alle leeftijdsgroepen overleden meer mensen dan verwacht. Omdat er meer ouderen overleden, is ook de oversterfte in aantallen hoger dan onder jongere leeftijden

Oversterfte in alle leeftijdsgroepen. In alle leeftijdsgroepen overleden meer mensen dan verwacht. Omdat er meer ouderen overleden, is ook de oversterfte in aantallen hoger dan onder jongere leeftijden. Ten opzichte van de verwachte sterfte was de oversterfte in de verschillende leeftijdsgroepen echter niet zo verschillend. Deze relatieve oversterfte was het laagst bij 90-plussers (7 procent) en het hoogst onder mensen van 65 tot 80 jaar (14 procent).

Vergeleken met 2020 was de oversterfte hoger in de leeftijdsgroepen 50 tot 65 jaar en 65 tot 80 jaar. In die laatste groep overleden 6,5 duizend meer mensen dan verwacht, tegen 5,5 duizend in 2020. Bij 50- tot 65-jarigen was de relatieve oversterfte met 11 procent duidelijk hoger dan een jaar eerder. In 2021 overleden ruim 1,6 duizend meer mensen dan verwacht in deze leeftijdsgroep, in 2020 waren dat er bijna 500.

Vooral meer mannen overleden dan verwacht. In 2021 overleden net iets meer mannen dan vrouwen. Normaal gesproken overlijden er juist meer vrouwen dan mannen omdat er meer oudere vrouwen zijn. De sterfte onder mannen was ruim 11 procent hoger dan verwacht, onder vrouwen 9 procent. In 2020 overleden ongeveer evenveel mannen als vrouwen.

Minder oversterfte bij Wlz-zorggebruikers. In 2021 overleden 63 duizend mensen die zorg ontvingen in het kader van de Wet langdurige zorg (Wlz). Dat waren er ruim 5 duizend (9 procent) meer dan verwacht. Onder de overige bevolking overleden 108 duizend mensen, wat een kleine 11 duizend (11 procent) meer is dan verwacht. De Wlz-bevolking telt meer ouderen en meer vrouwen dan de overige bevolking. De relatieve oversterfte onder Wlz-zorggebruikers was lager dan in 2020, onder de overige bevolking juist hoger.

Flevoland, Zeeland en Limburg relatief het meest getroffen. Vooral in Flevoland (20 procent), Zeeland (16 procent) en Limburg (14 procent) overleden in 2021 relatief gezien meer mensen dan verwacht. In de GGD-regio’s Kennemerland en Amsterdam was de relatieve oversterfte het laagst (6 procent). In 2020 hadden Flevoland en Limburg ook een relatief hoge oversterfte, in Zeeland was de oversterfte toen heel beperkt. Dat jaar overleden ook in GGD-regio’s in het oosten van Noord-Brabant, in het zuiden van Gelderland en in de GGD-regio’s Zaanstreek/Waterland en Rotterdam-Rijnmond relatief gezien meer mensen dan verwacht.