Internationaal beleid 2023-2026 van Amstelveen

In deze brief geven wij u - in navolging van de raadsbrief van juli 2024- een overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen binnen de drie pijlers waarop het internationaal beleid 2023-2026 van de gemeente Amstelveen is gebaseerd: internationalisering, international business en internationale samenwerking.

Amstelveen is een prettige stad om te wonen en werken. Dat wordt bevestigd door het feit dat we wederom op de tweede plaats staan in de Atlas voor gemeenten als meest aantrekkelijke woonplaats. De internationale bedrijvigheid en internationale samenstelling van onze bevolking maken hier onderdeel van uit. Tegelijkertijd erkennen wij de uitdagingen die het samenleven in een internationale stad met zich meebrengt. Het blijft daarom belangrijk dat wij als gemeente met een diverse, internationale bevolking vasthouden aan ons internationaal beleid, gericht op balans tussen welzijn en economische groei en op het bevorderen van de sociale samenhang in de samenleving.

Internationalisering. Welkom internationale nieuwkomers. Een warm welkom maakt dat internationale nieuwkomers zich sneller en meer thuis voelen in Amstelveen en actief deelnemen aan onze samenleving. Informatievoorziening is hierbij cruciaal. Bij inschrijving in de gemeente ontvangen internationale nieuwkomers een informatiepakket en worden zij actief verwezen naar de international desk ACCESS in de publiekshal, bemand door internationale vrijwilligers. Meer dan de helft van de inschrijvingen bij migratie maakt gebruik van ACCESS. Om de bereikbaarheid te verbeteren is de dienstverlening vanaf januari 2025 uitgebreid met een telefonisch en zoom- spreekuur.

De vernieuwde website van de gemeente is in meerdere talen beschikbaar. In lijn met de motie wegwijs in Amstelveen is de gemeentelijke informatie daarmee volledig toegankelijk voor internationals. Er zijn speciale informatiepagina's voor internationale nieuwkomers met links naar andere relevante websites.

(Foto Gemeente Amstelveen - 2025)

Jörn Oltmann districtsburgemeester van Tempelhof- Schöneberg, mevrouw Hester Somsen, de Nederlandse ambassadeur in Duitsland en Tjapko Poppens burgemeester van Amstelveen op 5 februari 2025 in het Rathaus Berlin- Schöneberg
Wij erkennen de rol die de vele organisaties en initiatieven binnen de internationale gemeenschap spelen bij het opvangen van internationale nieuwkomers. Om de verbinding met de rest van de Amstelveense gemeenschap te versterken, is het plan om in 2025 laagdrempelige en kleinschalige welkomstbijeenkomsten in de buurt te organiseren. Wij komen hier in de loop van het jaar op terug.

Voor veel partners die meekomen met internationale kenniswerkers en arbeidsmigranten is het lastig om een baan te vinden, terwijl er een tekort is aan personeel. In november 2024 heeft een proef plaatsgevonden van het werkplein in samenwerking met Eures (EURopean Employment Services, onderdeel UWV) om deze groep voor te bereiden op de Nederlandse arbeidsmarkt. Ongeveer 10 deelnemers hebben de training gevolgd. Op basis van een evaluatie wordt gekeken of en op welke manier de ondersteuning voor partners kan worden voortgezet.

Taal is een van de barrières die internationals ervaren bij aansluiting vinden met hun omgeving en het vinden van een baan. Er is een ruim en divers aanbod om Nederlands te leren. Vanuit de bibliotheek Amstelveen verwijst Taalhuis Amstelland de taalvragers naar passende gesubsidieerde of commerciële taallessen, of naar informele taalactiviteiten, zoals taal-coaching, taalcafés, taalwandelingen en leeskringen. Het blijkt dat een grote groep internationale nieuwkomers het Taalhuis goed weten te vinden, maar we willen dit nog breder onder de aandacht brengen. De aanpak daarvoor nemen we mee in de beantwoording van de motie Wegwijs Amstelveen. Momenteel wordt al gewerkt aan een online platform (Leefenleer.nl) om informeel taalaanbod makkelijker vindbaar te maken.

Samenleven in een diverse stad. De groeiende (culturele) diversiteit van de stad, in combinatie met (geo)politieke ontwikkelingen, hebben impact op de sociale samenhang in onze stad. Positieve ontmoetingen tussen Amstelveners uit alle windstreken zijn daarom belangrijker dan ooit. Het groeiende AmstelveenConnect@ speelt hier een belangrijke rol in. Op 14 november 2024 vond opnieuw een goed bezochte netwerkbijeenkomst plaats met vrijwilligerswerk als thema. Doel was initiatieven en mogelijke vrijwilligers bij elkaar te brengen. Vanaf 1 januari 2025 geldt de nieuwe subsidieregeling voor AmstelveenConnect®. In totaal is € 35.000 per jaar beschikbaar voor bottom-up initiatieven om ontmoeting en integratie te bevorderen. Daarbij hebben Nederlandse en internationale Amstelveners een even grote rol.

Verder is er toenemende aandacht voor internationals bij de wijkcentra en andere ontmoetingslocaties. Op veel plekken in Amstelveen kunnen nieuwkomers de Nederlandse taal leren, culturele gebruiken uitwisselen en samen eten. Op 1 oktober 2024 werd het Vrouwencentrum geopend, waar vrouwen, en specifiek nieuwkomers, op laagdrempelige wijze in contact kunnen komen met andere (nieuwkomer) vrouwen en informatie of trainingen kunnen volgen over bijvoorbeeld digitale vaardigheden, omgangsvormen of leefstijl. Dit initiatief wordt dit jaar voortgezet en verder uitgebreid.

Ten slotte vinden veel ontmoetingen plaats tussen mensen in hun eigen straat of gebouw. Deze ontmoetingen willen we meer stimuleren. Daarom bereiden we een campagne voor over onderlinge verbinding met een subsidieregeling voor kleine buurtactiviteiten in 2025, waar alle Amstelveners aanspraak op kunnen maken.

International business. De uitvoering van de pijler international business vindt plaats binnen het samenwerkingsverband amsterdam inbusiness, een van de teams binnen Amsterdam International Business (AIB). Momenteel werkt het AIB aan een nieuw 2-jaren programma waarin de maatschappelijke opgaven van de Metropoolregio Amsterdam centraal staan, zoals de energietransitie en de digitalisering van de samenleving.

Om de relatie met het internationale bedrijfsleven te versterken bezoeken collegeleden regelmatig internationale bedrijven. In oktober 2024 vond de jaarlijkse International Business Lunch plaats. We zien dat internationale bedrijven vaker de samenwerking zoeken met lokale maatschappelijke organisaties. Bedrijfsleven en organisaties zijn bereid om nauwer samen te werken, maar het is in de praktijk lastig om tot concrete activiteiten en duurzame samenwerking te komen. De gemeente onderzoekt hoe we onze verbindende rol beter kunnen laten aansluiten op de behoeften van beide partijen. We komen hier graag op terug in de loop van 2025.

Internationale samenwerking. In het kader van kennisuitwisseling over het fysieke domein hebben in 2024 wederzijdse werkbezoeken van medewerkers en bestuurders plaatsgevonden met onze partnerstad Tempelhof-Schöneberg (Berlijn). Doel van deze bezoeken was kennis en ervaring uit te wisselen over opgaven in het fysieke domein en leidden tot nieuwe inzichten en ideeën die deels ook praktisch kunnen worden toegepast in Amstelveen. Begin februari 2025 bracht burgemeester Poppens een bezoek aan Tempelhof-Schöneberg. Naast een kennismaking met het college van B en W bezocht hij diverse initiatieven op het gebied van internationalisering en sociale samenhang en de innovatieve EUREF Campus, waar de focus ligt op duurzame energie en mobiliteit.

VNG International heeft met het ministerie van Buitenlandse Zaken een strategische samenwerking opgezet voor de wederopbouw van Oekraïne: Sustainable Development Through Improved Local Governance (SDLG) [Duurzame ontwikkeling door verbeterd lokaal bestuur]. Amstelveen draagt hieraan bij door expertise te leveren op het gebied van burgerparticipatie, ontmoetingscentra en burgerinitiatieven, ondersteuning startende ondernemers en het ontwikkelen van projectvoorstellen.

In dit kader gaf Amstelveen in november 2024 een webinar over burgerparticipatie aan medewerkers en bestuurders van verschillende Oekraïense gemeenten. In december verzorgde Amstelveen voor een Oekraïense delegatie een programma over burgerinitiatieven en ontmoetingscentra. Dit jaar volgen meer webinars over burgerparticipatie en economie.

Partnersteden van Amstelveen. Amstelveen had vier partnersteden tot 13 februari 2019. Toen werd in de gemeenteraad het volgende vastgesteld: 'Internationale samenwerking die meerwaarde oplevert voor Amstelveen en voor de partnersteden. We streven naar samenwerking die wederkerig is en een bijdrage levert aan de lokale doelstellingen (zowel in onze eigen stad als bij de internationale partner).' De samenwerking tegenwoordig beperkt zich tot de partnerstad Berlijn Tempelhof-Schöneberg. Hiermee vervalt de partnerstedenband met Villa El Salvador in Peru, Óbuda-Békásmegyer in Hongarije en Woking in Engeland.

Een zusterstad of tweelingstadrelatie is een vorm van juridische of sociale overeenkomst tussen twee geografisch en politiek verschillende plaatsen met als doel culturele en commerciële banden te bevorderen. Hoewel er vroege voorbeelden zijn van internationale banden tussen gemeenten die lijken op wat we nu kennen als zustersteden of tweelingsteden, die teruggaan tot de 9de eeuw, werd het moderne concept voor het eerst wereldwijd vastgesteld en aangenomen tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Binnen Europa wordt zusterstad van steden ondersteund door de Europese Unie. De steunregeling werd in 1989 ingesteld. In 2003 werd een jaarlijks budget van ongeveer € 12 miljoen toegewezen aan ongeveer 1.300 projecten. De Raad van Europese Gemeenten en Regio's werkt ook nauw samen met de commissie (DG Onderwijs en Cultuur) om moderne, hoogwaardige zusterstad -initiatieven en uitwisselingen te bevorderen die alle delen van de gemeenschap betrekken. De Raad heeft een website gelanceerd die is gewijd aan jumelage van steden. In 1995 had de Europese Unie meer dan 7.000 bilaterale relaties met bijna 10.000 Europese gemeenten, voornamelijk Franse (2.837) en Duitse (2.485).