Is de tijd rijp om 'Der Bogen' te verplaatsen?

Herbert Raat (VVD) wethouder Kunst en Cultuur schrijft erover op zijn weblog

In de zomer van 2015 werd het kunstwerk 'Der Bogen' van Armando onthuld als 'toegangspoort van het Stadshart' door toenmalig burgemeester Mirjam van 't Veld. Der Bogen is het grootste kunstwerk dat de vorig jaar overleden kunstenaar ooit heeft gemaakt voor de publieke ruimte. De opdracht was dan ook om een indrukwekkend kunstwerk te maken dat het Stadsplein aanzien zou geven. Toch is het de vraag of het kunstwerk veel toevoegt op deze plek en bijdraagt aan het draagvlak voor cultuur?

Kunst is erg belangrijk voor een samenleving. Kunst inspireert en zet aan tot denken. Kunst in de openbare ruimte bevordert de publieke opinie. Het zet mensen ertoe aan om hun mening over de stad te ventileren. Daarnaast is het belangrijk dat het gratis is, waardoor ook Amstelveners die normaal gesproken niet zo snel een museum of galerie bezoeken in aanraking komen met kunst, met name jongeren en kinderen. We streven ernaar dat de kunst in onze openbare ruimte het overgrote deel van de inwoners raakt of prikkelt. Nergens verschillen de meningen zoveel over als over kunst. Neem de Paardenbenen van kunstenaar Jos Kruit aan de Keizer Karelweg of de werken van Klaas Gubbels die momenteel op de Ouderkerkerlaan staan.

(Foto Herbert Raat - 2019)

Herbert Raat (VVD) wethouder Kunst en Cultuur en een Amstelveense jongetje op de bank naast 'Der Bogen' het werk van Armando op het Stadsplein in de zomer van 2019

Betere plek. Amstelveen heeft een grote collectie kunst in de buitenruimte. Daar is steeds meer aandacht voor. Op dit moment zijn we bezig om de kunstwerken beter in kaart te brengen. Zo hebben we Amstelveenweb de opdracht gegeven om alle kunstwerken in de stad te fotograferen. Ook bekijken we wat we nog in opslag hebben. Wat nog past binnen de gemeente willen we graag terugbrengen. Zoals de kleurrijke keramiek banken en ‘bokkensprongpaaltjes’ van Jan Snoeck die in het Stadshart stonden. Daarnaast werken wij aan een nieuw cultuurbeleid. Hierbinnen is veel aandacht voor beeldende kunst. We gaan een adviescommissie inrichten die onder meer gaat onderzoeken of de kunstwerken in de buitenruimte op de juiste plek staan of wellicht een betere plek verdienen.

Lelijkste kunstwerk van Nederland. Kunst moet je vaak leren waarderen. Als het in Amstelveen gaat over kunst in de openbare ruimte dan gaat het al snel over Der Bogen. Bij alle lagen van de bevolking beter bekend als ‘de drol’ van Armando. Over het in brons gegoten kunstwerk van 10 meter lang en 5 meter hoog is in de afgelopen jaren al veel gezegd. Volgens velen doet het door de ligging tegen de fontein geen recht aan de omschrijving die het bij de onthulling kreeg: de ‘toegangspoort van het Stadshart’. Twee jaar na de onthulling verkozen de luisteraars van Radio 538 het kunstwerk zelfs tot Lelijkste kunstwerk van Nederland. Deze prijs werd door de gemeente sportief in ontvangst genomen, maar het zet ook aan tot denken. 

Irriteert. Draagt het werk op deze plek op een positieve manier bij aan de nalatenschap van Armando of verdient de kunstenaar die in binnen- en buitenland bekendheid geniet beter? Want wat je ook van het kunstwerk vindt, op deze plek voegt het niet veel toe. De boog is te klein en het plein is te groot. In plaats van dat het inspireert, irriteert het. Daarom is het nu in 2019 tijd, het jaar waarin Armando 90 jaar zou worden, om de knuppel in het Amstelveense 'kunsthok' te gooien.

Beter tot zijn recht. Laten we het staan of is het tijd om een andere plek te zoeken waar Der Bogen meer thuishoort? Op deze manier doet het geen recht aan de kunstenaar, geen recht aan het draagvlak voor kunst en cultuur en geen recht aan Amstelveen. Zodra de onafhankelijke adviescommissie beeldende kunst geïnstalleerd is, wil ik hen om advies vragen over Der Bogen. Ook zal er gekeken moeten worden wat er juridisch is afgesproken over Der Bogen. Naar mijn mening verdient Armando en zijn kunstwerk geen stenige omgeving in een stedelijk gebied, maar een mooie groene locatie, waar het beter tot zijn recht komt.