Justitie neemt zwaardere maatregelen tegen rijden onder invloed

Wie met een slok alcohol neemt, of drugs gebruikt en achter het stuur kruipt, loopt straks het risico dat hij al bij zijn eerste veroordeling een forse tik op de vingers krijgt. Straks kan de rechter een ontzegging van de rijbevoegdheid direct na de uitspraak laten ingaan als de kans op recidive groot is. Dit betekent dat iemand meteen na de veroordeling niet meer de weg op mag, ook niet tijdens een eventueel hoger beroep.

Het is een van de maatregelen die minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) neemt om strenger en effectiever op te treden tegen bestuurders die onder invloed rijden. Doel is de veiligheid in het verkeer te verbeteren. Een en ander staat in een wetsvoorstel dat vandaag mede namens minister Van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) in consultatie is gestuurd. Tevens is deze week door de Eerste Kamer wetgeving aanvaard die hogere straffen mogelijk maakt voor rijden onder invloed. Per 1 januari 2020 gaat het strafmaximum voor alcohol in het verkeer omhoog van 3 maanden naar 1 jaar.

(Foto Nia Palli/MinJus - 2017)

Ferdinand Grapperhaus (CDA) minister van Justitie en Veiligheid

Rijden onder invloed levert een groot gevaar op voor de verkeersveiligheid. In 2017 is tegen ruim 17.000 bestuurders proces-verbaal opgemaakt voor het rijden onder invloed van alcohol met een promillage van 0,8 mg/ml1 of meer. In 2018 waren dit bijna 13.000 bestuurders. De Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) heeft aangegeven dat er in 2015 naar schatting 75 tot 140 verkeersdoden vielen als gevolg van alcohol in het verkeer. Ook drugsgebruik leidt tot grote risico’s in het verkeer. Met name bij gecombineerd gebruik van verschillende soorten drugs of van drugs en alcohol is er sprake van een verhoogd risico voor de verkeersveiligheid. Het is dan ook van wezenlijk belang bestuurders aan te pakken die, ondanks de normstelling en preventieve maatregelen, onder invloed deelnemen aan het verkeer. Daarvoor moeten de sancties en maatregelen effectief en passend zijn, en het stelsel goed zijn ingericht.

Rechterlijk rijverbod. Minister Grapperhaus wil met de maatregelen die nu in consultatie zijn gegaan, verder doorpakken. Zo krijgt de rechter ook de mogelijkheid om een rechterlijk rijverbod op te leggen van ten hoogste vijf jaar, met als stok achter de deur een vervangende hechtenis. Grapperhaus gaat daarmee een stap verder in de aanpak van notoire verkeersovertreders die regelmatig de regels aan hun laars lappen. Bijvoorbeeld wegpiraten die zijn veroordeeld voor het rijden zonder (geldig) rijbewijs of die tijdens een ontzegging van de rijbevoegdheid toch de weg op gaan. Zij moeten hard worden aangepakt.

Het rijverbod geldt niet alleen voor gevallen, waarin sprake is van rijden onder invloed. Ook bij deze maatregel kan de rechter bepalen dat het direct na het vonnis ingaat. Anders dan bij de ontzegging van de rijbevoegdheid kan bij het rijverbod vervangende hechtenis worden toegepast als iemand zich niet aan het verbod houdt.

Ongeldig rijbewijs. Als de ontzegging van de rijbevoegdheid of een rechterlijk rijverbod twee jaar of langer duurt, is de bestuurder straks automatisch zijn rijbewijs kwijt. Hij moet dan opnieuw rijexamen doen. Deze maatregel geldt ook als iemand in de vijf jaar voorafgaand aan de veroordeling al eerdere, kortere ontzeggingen van de rijbevoegdheid opgelegd heeft gekregen voor in totaal twee jaar of meer. Hiermee wil Grapperhaus vooral de notoire verkeersovertreders steviger aanpakken die steeds maar weer ernstige verkeersdelicten begaan waarvoor (herhaaldelijk) een ontzegging van de rijbevoegdheid wordt opgelegd. Overigens hoeft dit niet alleen over rijden onder invloed te gaan. Lees ook: Consultatieversie Memorie van Toelichting aanscherping maatregelen rijden onder invloed (pdf 10 pagina’s) . Verder: artikel over alcohol, drugs en medicijnen van het OM