Maar een op de tien statushouders heeft werk in Nederland

'Een statushouder is een asielzoeker met een voorlopige of voorwaardelijke verblijfsvergunning. Statushouders worden ook wel vergunninghouders of verblijfsgerechtigden genoemd. Nadat hun een vergunning is verleend hebben zij daarmee ook recht op woonruimte. Vanuit deze nieuwe situatie wordt geacht dat statushouders hiermee beginnen aan hun integratie in de maatschappij. Het is van belang dat zij zo snel mogelijk op zoek gaan naar werk en/of opleiding om de integratie zo goed mogelijk te starten en te kunnen integreren in de samenleving. Werk en/of opleiding worden gezien als mogelijkheden tot integreren' -meldt Vluchtelingendata.nl.

Anderhalf jaar na het verkrijgen van een verblijfsvergunning in 2014 had gemiddeld 4 procent van de 18- tot 65-jarige asielzoekers werk. Een jaar later was dat opgelopen naar 11 procent. Veel statushouders zijn dan nog aan het inburgeren. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het CBS, dat in opdracht van de ministeries van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Justitie en Veiligheid, Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft onderzocht hoe het asielzoekers vergaat die vanaf 2014 in Nederland zijn aangekomen.

(Bron CBS - 2018)

Samenstelling van de statushouders in Nederland mannen en vrouwen tussen 2014-2017

In 2014 kregen 20 duizend asielzoekers een verblijfsvergunning asiel. Bijna drie kwart van deze statushouders komt uit Syrië (10 duizend) of Eritrea (4 duizend). Na het verkrijgen van de vergunning moeten de statushouders binnen drie jaar slagen voor het inburgeringsexamen. Op 1 oktober 2016 was dat nog maar gemiddeld 6 procent gelukt. Van de statushouders uit Syrië en Eritrea was dat nog iets lager (5 procent en 4 procent).

Een op de tien statushouders heeft werk. Tweeënhalf jaar na het krijgen van een verblijfsvergunning asiel in 2014 had gemiddeld 11 procent van de 18- tot 65-jarige statushouders werk, als werknemer of zelfstandige. Er zijn wel duidelijke verschillen naar herkomstland, uiteenlopend van 6 procent werkenden bij de Eritreeërs tot 29 procent van de (relatief kleine groep) Afghanen. Ook onder vluchtelingen die in de jaren negentig naar Nederland kwamen, bleken Afghanen relatief vaker aan het werk te zijn dan andere herkomstgroepen.

Van de statushouders die in 2014 een vergunning kregen en 18 maanden later een baan hadden, werkte bijna de helft in de horeca. Daarnaast komen banen in de uitzendbranche en de handel veel voor. Na 30 maanden werkte nog 36 procent in de horeca, het aantal werkenden in de uitzendbranche nam toe van 17 procent naar 24 procent. Meestal gaat het om een contract voor bepaalde tijd en om deeltijdwerk. Van de statushouders die werken, werkte na 18 maanden 6 procent als zelfstandige. Na 30 maanden is dit gedaald naar 1 procent.

Uitkeringsafhankelijkheid neemt licht af. Anderhalf jaar na het verkrijgen van de verblijfsvergunning in 2014 ontving gemiddeld 90 procent van de 18- tot 65-jarigen een uitkering, in de meeste gevallen bijstand. Een jaar later was dit gedaald naar 84 procent. Analoog aan het hogere aandeel werkenden zijn Afghanen het minst afhankelijk van een uitkering. Van de Syriërs en Eritreeërs kreeg na tweeënhalf jaar nog steeds bijna 90 procent bijstand. In de eerste maanden na het verkrijgen van de vergunning verblijven veel statushouders nog in de asielopvang, waar zij geen uitkering ontvangen, maar leefgeld. Pas wanneer statushouders de asielopvang hebben verlaten, komen ze in aanmerking voor een bijstandsuitkering.

Vergelijkbaar beeld voor statushouders 2015. Voor de statushouders die in 2015 een verblijfsvergunning asiel kregen, geldt een vergelijkbaar beeld als voor de statushouders uit 2014. Anderhalf jaar na het verkrijgen van de verblijfsvergunning asiel had 4 procent van de 18- tot 65-jarigen werk en had 90 procent een bijstandsuitkering. Voor werkende statushouders uit 2015 is het beeld ook vergelijkbaar met dat van de werkende statushouders uit 2014: 41 procent werkte in de horeca, 90 procent werkte in deeltijd en 89 procent had een contract voor bepaalde tijd.

Meer vrouwen en kinderen statushouder in 2016 en 2017. In 2014 en 2015 kregen naar verhouding veel jonge mannen een verblijfsvergunning asiel. In 2016 en 2017 is de samenstelling van de instroom evenwichtiger en zijn er meer vrouwen en kinderen onder de nieuwe statushouders. Voor een deel zijn dat nareizende gezinsleden van de eerder gearriveerde mannen, maar er zijn ook meer asielzoekers direct als gezin naar Nederland gekomen.

740 statushouders in Amstelveen. Steeds meer statushouders zijn er ook in Amstelveen, wegens de wettelijke verplichting om ze hier te huisvesten. In een SP-bericht wordt vermeld, dat de stroom vluchtelingen substantieel is toegenomen sinds 2014, dat daarom de taakstelling om statushouders te huisvesten in onze gemeente is verhoogd, (eerste halfjaar 2017 261 statushouders). Dat is dus een stuk meer dan in het bericht van de gemeente in 2016: want daar wordt over geschreven, dat: 'Amstelveen kreeg de afgelopen jaren te maken met een toename van het aantal te plaatsen mensen: van 48 in 2013, 70 in 2014, 140 in 2015 naar 221 in 2016. Voor 2017 wordt verwacht, dat Amstelveen 165 statushouders opneemt'. Als wij deze cijfers optellen met de gegevens van SP met 261 vluchtelingen, dan is het saldo 740 statushouders. (Deze cijfers zijn op dit moment nog niet bevestigd door de gemeente Amstelveen).


(Foto Maro Elmzaly - 2017)

Door het bewonersplatform Vluchtelingen Welkom Kronenburg georganiseerde Café Welkom bijeenkomst op 21 mei 2017 in het Amstelpark

Statushouder is een Amstelvener. Volgens een woordvoerder van de gemeente Amstelveen: 'Zodra een statushouder zich in Amstelveen vestigt, wordt hij ook als Amstelvener benaderd en er worden geen uitzonderingen gemaakt met betrekking tot de beschikbare faciliteiten, voorzieningen en verplichtingen, waaronder die van de Participatiewet. Statushouders worden dan ook niet apart geregistreerd. Voor de uitvoering van de Participatiewet is dit ook niet noodzakelijk. Het aantal statushouders met een bijstandsuitkering kan dan ook niet gegeven worden.'

BRP. Het is in ieder geval heel vreemd, want deze gegevens moeten verplicht in de Basisregistratie Personen (BRP), de eerdere Gemeentelijke Basisadministratie staan en na vijf minuten speurwerk kan een ambtenaar tevoorschijn toveren van de database. Gemeenten houden persoonsgegevens van burgers (ingezetenen) bij in de BRP. Wanneer iemand trouwt, een kind krijgt of verhuist, wordt dit vastgelegd. Als iemand gaat verhuizen naar een andere gemeente, verhuizen de persoonsgegevens met diegene mee.De Basisregistratie Personen (BRP) bevat persoonsgegevens van inwoners van Nederland (ingezetenen) en van personen die Nederland hebben verlaten (niet ingezetenen). Personen die korter dan 4 maanden in Nederland wonen kunnen ook als niet-ingezetenen in de BRP zijn opgenomen. Bijvoorbeeld omdat ze tijdelijk werken of studeren in Nederland.

Totale asielinstroom was in maart 2018 in Nederland volgens de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) van het Ministerie van Justitie en Veiligheid: 2.292. In de maand maart 2018 was de totale asielinstroom in Nederland (het totaal van eerste -, herhaalde  asielaanvragen en nareizigers) 2.292. Ter vergelijking, dit aantal was een jaar eerder (maart 2017) 3.296; dit verschil is terug te voeren op een sterke daling van het aantal nareizigers. De totale asielinstroom in maart 2018 is licht gestegen ten opzichte van de maand daarvoor. Deze stijging komt hoofdzakelijk voor rekening van een toename in  het aantal eerste aanvragen (februari: 1.188; maart: 1.365).

Alleenstaande minderjarige vreemdelingen (AMV). Het aantal ingediende aanvragen van alleenstaande minderjarige vreemdelingen (AMV) in maart (158) laat bijna een verdubbeling zien ten opzichte van de maand daarvoor (februari: 80). Een flink aandeel in deze stijging hebben AMV met de Eritrese nationaliteit (februari: 40; maart: 89).