Mantelzorgers laten miljoenen aan waardering liggen

Mantelzorgers laten een groot bedrag aan mantelzorgwaardering liggen. Dit blijkt uit onderzoek naar de mantelzorgwaardering onder 39 gemeenten door Thuiszorgorganisatie Zuster Jansen. In de meeste gemeenten is een beloning beschikbaar voor iedere mantelzorger, maar veel van hen doen hier geen beroep op. Mantelzorgers hebben recht op een gemeentelijke vergoeding, mits zij aan bepaalde voorwaarden voldoen. Deze vergoeding wordt mantelzorgwaardering genoemd. Deze mantelzorgwaardering kan bestaan uit een geldbedrag, een dagje uit of een tegoedbon.

De regels rondom het aanvragen van mantelzorgwaardering verschillen per gemeente. In de gemeente Rotterdam moeten mantelzorgers bijvoorbeeld binnen de betreffende gemeente woonachtig zijn. In Katwijk hebben mantelzorgers recht op waardering zolang de zorgvrager binnen de gemeente woont. Een mantelzorger uit Rotterdam zou daarom in principe een dubbele mantelzorgwaardering kunnen innen, als de zorgvrager in bijvoorbeeld Katwijk woont.

Gemeenten gaan uit van niet-geclaimd budget. De mantelzorgwaardering wordt door gemeenten vergoed vanuit het jaarlijkse mantelzorgbudget. De hoogte van de lokale mantelzorgbudgetten laat zien, dat mantelzorgers in veel gemeenten geen beroep doen op de mantelzorgwaardering, waar zij wél recht op hebben. De beschikbare vergoeding kan oplopen tot een bedrag van 200 euro. Echter wordt deze in veel gevallen in natura uitbetaald, zoals hulp bij huishouden, een mantelzorgmakelaar en mantelzorgdagen.

(Foto Amstelveenweb.com - 2016)

Amstelveense mantelzorgers genieten van de lekkere hapjes en drankjes in de zaal van de Amsteltuin tijdens de jaarlijkse Dag van de Mantelzorg op 10 november 2016

Vooral de gemeenten Eindhoven, Almere en Nijmegen zouden met grote begrotingstekorten kampen als iedere mantelzorger zijn waardering daadwerkelijk verzilvert. In Eindhoven zou dan een begrotingstekort ontstaan van ongeveer 450% op het totale mantelzorgbudget. Om die reden heeft de gemeente Eindhoven een limiet ingesteld op het beschikbare mantelzorgbudget. Wanneer deze limiet is bereikt hebben mantelzorgers geen recht meer op mantelzorgwaardering. Hierdoor blijft de gemeente altijd binnen het beschikbare budget. Andere gemeenten, waar weinig beroep wordt gedaan op het mantelzorgbudget zijn Amersfoort, Maastricht en Rotterdam. Zowel Amersfoort als Maastricht bieden een mantelzorgwaardering van 200 euro.

Grote verschillen in mantelzorgwaardering. De verschillen in Nederland omtrent de wettelijk bepaalde mantelzorgwaardering zijn zeer groot. Waar de ene gemeente een waardering van 200 euro per mantelzorger ter beschikking stelt, kan men bij de andere gemeente een waardebon van 20 euro, of een OV-tegoed ontvangen. Ongeacht de grootte van de mantelzorgwaardering lijken veel mantelzorgers niet goed geïnformeerd te zijn over hun rechten als mantelzorger. Voor een uitgebreid overzicht van gemeenten, waar mantelzorgers de meeste waardering laten liggen kunt u kijken op de volgende pagina.

Restpijtzorg van mantelzorgers in Amstelveen. De gemeente Amstelveen geeft de momenteel 975 geregistreerde mantelzorgers (mensen die voor een ‘zieke’ inwoner van Amstelveen zorgen) jaarlijks een cadeaubon van 20 euro. De gemeente wil met de cadeaubon een bescheiden blijk van waardering geven aan de mantelzorgers. Uit gesprekken met 50 mantelzorgers en vertegenwoordigers van de organisatie ‘Mantelzorg & Meer’ blijkt, dat een dergelijk presentje gewaardeerd wordt. Dit blijkt ook nu weer aan de hand van persoonlijke kaartjes die wethouder Jeroen Brandes (PvdA) heeft ontvangen. Mantelzorgers die bekend zijn bij het steunpunt ‘Mantelzorg en Meer’ krijgen hierover vanzelf bericht. Mantelzorgers die niet bekend zijn bij het steunpunt heeft de gemeente proberen te bereiken via een oproep  in de krant. Zij kunnen zich nog tot 15 december 2017 aanmelden. Hiernaast organiseert Mantelzorg & Meer de week van de Mantelzorg. Mantelzorgers kunnen zich tijdens deze week opgeven voor een leuke ontspannende activiteit.

Meer dan aan geld blijken mantelzorgers echter behoefte te hebben aan ondersteuning. Bij Mantelzorg & Meer kunnen mantelzorgers terecht voor informatie, advies en individuele ondersteuning. Daarnaast wordt hulp in de vorm van respijtzorg geboden. De zorg voor familie, of vrienden wordt mantelzorgers dan tijdelijk uit handen genomen. Sommige mantelzorgers zorgen 24 uur per dag voor hun naaste, en dat al jarenlang. Om dit vol te kunnen houden, is het belangrijk om af en toe ‘vrijaf’ te kunnen nemen. Respijtzorg is zowel mogelijk door vrijwilligers als professionals. Ook is tijdelijk verblijf buitenshuis mogelijk. Omdat mantelzorgers ook behoefte blijken te hebben aan respijtzorg buiten een verpleeghuis, heeft de gemeente Amstelveen ervoor gekozen om een kleinschalige logeervoorziening voor respijtzorg in huiselijke setting te ontwikkelen (gereed in 2018).