Mark Rutte van de NAVO bezocht de Westelijke Balkan

Op 10 en 11 maart 2025 bezocht de secretaris-generaal van de NAVO, Mark Rutte, Sarajevo en Pristina. In Sarajevo ontmoette hij hoge ambtenaren uit Bosnië en Herzegovina, waaronder de voorzitter en leden van het voorzitterschap, de voorzitter van de Raad van Ministers, de minister van Buitenlandse Zaken, de minister van Defensie en de waarnemend minister van Veiligheid, evenals de commandant van het NAVO-hoofdkwartier in Sarajevo, de hoge vertegenwoordiger voor Bosnië en Herzegovina en de commandant van de EUFOR-missie. De secretaris-generaal sprak ook met studenten van de Universiteit van Sarajevo.

Tijdens zijn bezoek benadrukte de heer Rutte dat "de NAVO zich nog steeds vastbesloten inzet voor de stabiliteit van deze regio en voor de soevereiniteit, territoriale integriteit en veiligheid van Bosnië en Herzegovina." Hij voegde toe dat "het Dayton-vredesakkoord de hoeksteen is van de vrede in dit land en gerespecteerd moet worden; en wij steunen het Bureau van de Hoge Vertegenwoordiger; alle acties die Dayton, de constitutionele orde of nationale instellingen ondermijnen, zijn onaanvaardbaar; opruiende retoriek en acties zijn gevaarlijk; ze vormen een directe bedreiging voor de stabiliteit en veiligheid van Bosnië en Herzegovina."

De secretaris-generaal van de NAVO onderstreepte ook de noodzaak voor politieke leiders in Bosnië en Herzegovina om "hun deel te doen" en "verantwoordelijkheid te nemen" voor de vooruitgang en stabiliteit van hun land. Hij maakte duidelijk dat "dit niet 1992 is" en dat de NAVO en haar internationale partners aanwezig en betrokken zijn in Bosnië en Herzegovina, en "geen veiligheidsvacuüm zullen laten ontstaan."

Tot slot benadrukte hij dat de Alliantie toegewijd is aan haar samenwerking met Bosnië en Herzegovina. "We hebben al een solide partnerschap en we zijn bereid om voort te bouwen op de langdurige steun van de NAVO voor een verenigde strijdkrachten van Bosnië en Herzegovina en voor hervormingen op het gebied van defensie en veiligheid, via ons hoofdkwartier in Sarajevo, onze nieuw opgerichte politieke cel en ons pakket voor de opbouw van defensiecapaciteit"- zei hij.

In Pristina leidde de secretaris-generaal een bezoek van de Noord-Atlantische Raad en troepenleverende partners aan de door de NAVO geleide KFOR-missie en het NAVO-advies- en verbindingsteam. Samen met de plaatsvervangend secretaris-generaal van de NAVO, mevrouw Radmila Shekerinska, en de voorzitter van het militaire comité van de NAVO, admiraal Giuseppe Cavo Dragone, ontmoetten ze de leiding en het personeel van KFOR en het NAVO-advies- en verbindingsteam (NALT).

Ze wisselden ook van gedachten met de missiehoofden van de Europese Unie, de EU Rule of Law Mission in Kosovo (EULEX), de speciale vertegenwoordiger van de secretaris-generaal van de VN en het hoofd van de missie van UNMIK, en het waarnemend hoofd van de missie van de OVSE. Verder ontmoette de secretaris-generaal vertegenwoordigers van de instellingen in Kosovo voor bilaterale gesprekken.

“De NAVO steunt al 30 jaar vrede en stabiliteit in de regio van de Westelijke Balkan; onze inzet is vandaag de dag nog steeds sterk, aangevoerd door KFOR, onze langste en momenteel grootste missie. Onder het uitstekende leiderschap van generaal-majoor Enrico Barduani werken onze KFOR-troepen onvermoeibaar om een veilige en beveiligde omgeving te garanderen voor alle mensen en gemeenschappen die in Kosovo wonen, in overeenstemming met het langdurige VN-mandaat van KFOR; en het NAVO-advies- en verbindingsteam blijft de veiligheidsorganisaties in Kosovo ondersteunen door middel van capaciteitsopbouw, onderwijs en coördinatie van trainingen; een veilige regio van de Westelijke Balkan betekent meer veiligheid in het hele Euro-Atlantische gebied,” zei secretaris-generaal Rutte.

“De NAVO zal haar rol blijven spelen, in nauwe samenwerking met de Kosovo-politie en de EU-rechtsstaatmissie in Kosovo, in onze respectievelijke rollen als veiligheidsrespondenten,” voegde hij toe. “De oplossing die leidt tot langdurige vrede is politiek; de NAVO zal de normalisatie van de betrekkingen tussen Belgrado en Pristina, onder leiding van de Europese Unie, volledig blijven ondersteunen; "Dit is de enige manier om hangende problemen op te lossen en een stabiele toekomst veilig te stellen, waarbij ervoor wordt gezorgd dat de rechten van alle gemeenschappen worden gerespecteerd en beschermd. Om de dialoog vooruit te helpen, moeten beide partijen flexibiliteit tonen, de nodige compromissen sluiten en zich richten op de winst op de lange termijn"- benadrukte hij.