Meer dan 70 miljoen mensen op de vlucht voor oorlogen

De wereldbevolking van de gedwongen ontheemden is in 2018 met 2,3 miljoen mensen toegenomen. Tegen het einde van het jaar waren bijna 70,8 miljoen mensen wereldwijd ontheemd als gevolg van vervolging, conflicten, geweld of schendingen van de mensenrechten. Als gevolg hiervan bleef de wereldwijde ontheemdenbevolking met geweld opnieuw op een recordhoogte.

Het aantal mensen dat op de vlucht is voor oorlog, vervolging en conflicten bedroeg in 2018 meer dan 70 miljoen. Dit is het hoogste niveau dat de UNHCR, het Vluchtelingenbureau van de VN, in zijn bijna 70 jaar heeft gekend. Uit gegevens uit op 19 juni 2019 gepubliceerde jaarlijkse Global Trends Forced displacement in 2018 rapport (pdf 76 pagina’s) van de UNHCR blijkt dat bijna 70,8 miljoen mensen nu onder dwang ontheemd zijn. Om dit in perspectief te plaatsen: dit is het dubbele van 20 jaar geleden, 2,3 miljoen meer dan een jaar geleden, en komt overeen met een bevolking tussen die van Thailand en Turkije.

Het cijfer van 70,8 miljoen is conservatief, vooral omdat de crisis in Venezuela nog steeds slechts gedeeltelijk in dit aantal tot uiting komt. In totaal hebben zo'n 4 miljoen Venezolanen, volgens gegevens van de regeringen die hen hebben ontvangen, hun land verlaten, waardoor dit een van de grootste recente verplaatsingscrises ter wereld is. Hoewel de meerderheid van de bevolking internationale bescherming van vluchtelingen nodig heeft, hebben op dit moment slechts ongeveer een half miljoen mensen de stap gezet om formeel asiel aan te vragen.

'Wat we in deze cijfers zien, is een verdere bevestiging van een stijgende trend op langere termijn in het aantal mensen dat bescherming nodig heeft tegen oorlog, conflicten en vervolging. Hoewel de taal rond vluchtelingen en migranten vaak verdeeldheid zaait, zijn we ook getuige van een uitstorting van vrijgevigheid en solidariteit, vooral door gemeenschappen die zelf grote aantallen vluchtelingen opvangen. We zien ook een ongekende betrokkenheid van nieuwe actoren, waaronder ontwikkelingsactoren, particuliere bedrijven en individuen, wat niet alleen de geest van het Global Compact inzake vluchtelingen weerspiegelt maar ook verwezenlijkt,' - aldus de Hoge Commissaris van de VN voor de Vluchtelingen, Filippo Grandi. 'Wij moeten voortbouwen op deze positieve voorbeelden en onze solidariteit met de vele duizenden onschuldige mensen die elke dag gedwongen worden hun huizen te ontvluchten, verdubbelen.'

Binnen de 70,8 miljoen mensen in het Global Trends rapport zijn er drie hoofdgroepen. De eerste groep is de vluchtelingen, dat wil zeggen mensen die gedwongen zijn hun land te ontvluchten vanwege conflicten, oorlog of vervolging. In 2018 bereikte het aantal vluchtelingen wereldwijd 25,9 miljoen, 500.000 meer dan in 2017. In dit totaal zijn 5,5 miljoen Palestijnse vluchtelingen opgenomen die onder de zorg staan van de Organisatie van de Verenigde Naties voor hulpverlening aan Palestijnse vluchtelingen.

De tweede groep zijn asielzoekers - mensen buiten hun land van herkomst die internationale bescherming genieten, maar wachten op de uitkomst van hun aanvraag voor de vluchtelingenstatus. Eind 2018 waren er wereldwijd 3,5 miljoen asielzoekers. De derde en grootste groep, 41,3 miljoen, zijn mensen die ontheemd zijn naar andere gebieden in hun eigen land, een categorie die gewoonlijk wordt aangeduid als intern ontheemden of intern ontheemden.

De totale groei van de ontheemden bleef hoger dan het tempo waarin oplossingen worden gevonden voor ontheemden. Voor vluchtelingen is de beste oplossing om vrijwillig en in veiligheid en waardigheid naar huis terug te kunnen keren. Andere oplossingen zijn onder meer integratie in de gastgemeenschap of hervestiging in een derde land. In 2018 werden echter slechts 92.400 vluchtelingen hervestigd, minder dan 7 procent van degenen die op hervestiging wachten. Ongeveer 593.800 vluchtelingen konden naar huis terugkeren, terwijl 62.600 vluchtelingen genaturaliseerd werden.

'Bij elke vluchtelingensituatie, waar het ook is, waar het ook is, hoe lang het ook duurt, moet er een blijvende nadruk liggen op oplossingen en het wegnemen van obstakels voor mensen die naar huis kunnen terugkeren. Dit is complex werk waarbij de UNHCR voortdurend betrokken is, maar waarbij ook alle landen samen moeten komen voor een gemeenschappelijk goed. Het is een van de grote uitdagingen van deze tijd.' - aldus Grandi.

Het Office of the United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR; Frans: Haut Commissariat des Nations unies pour les réfugiés) (ook wel bekend als de UN Refugee Agency) is een programma van de Verenigde Naties met het mandaat om vluchtelingen, gedwongen ontheemden en staatlozen te beschermen en hen te helpen bij hun vrijwillige repatriëring, lokale integratie of hervestiging naar een derde land.

De UNHCR werd opgericht in 1950, tijdens de nasleep van de Tweede Wereldoorlog. De hoofdzetel is gevestigd in Genève, Zwitserland, en het is lid van de Ontwikkelingsgroep van de Verenigde Naties. De UNHCR heeft twee Nobelprijzen voor de Vrede gewonnen, één keer in 1954 en één keer in 1981 en een Prins van Asturië-prijs voor internationale samenwerking in 1991.