Migratie in Nederland in de 20ste eeuw interactief in kaart gebracht

Het Meertens Instituut is een onderzoeksinstituut dat zich bezighoudt met de bestudering en documentatie van Nederlandse taal en cultuur. Centraal staan de verschijnselen die het alledaagse leven in onze samenleving vormgeven.

Migratie in Nederland in de 20e eeuw interactief in kaart

Waar zijn de voorouders van de huidige inwoners van een plaats geboren en waar wonen tegenwoordig de nakomelingen van hen, die daar een eeuw geleden zijn geboren? Op deze vragen geeft een nieuwe website (www.meertens.knaw.nl/migmap ) van het Meertens Instituut (KNAW) het antwoord voor maar liefst vier generaties. De website is van belang voor sociologen, sociaal-economen, taalkundigen, demografen, genealogen, en ieder ander die geïnteresseerd is in bevolkingsontwikkeling.

Vier generaties

Interactieve kaarten geven voor elke gemeente in Nederland aan waar de inwoners, die in 2007 tussen 30 en 50 jaar oud waren, zijn geboren. Daarnaast worden percentages gegeven voor de belangrijkste immigratielanden. Heel bijzonder is, dat er ook kaarten zijn die dat laten zien voor vier generaties: de huidige inwoners, hun ouders, grootouders en overgrootouders.

Behalve op huidige inwoners, kan ook gezocht worden op de oudste generatie: degenen die tussen 1880 en 1900 in een bepaalde gemeente zijn geboren. Via deze zoekopdracht worden de woonplaatsen (in 2007) getoond van kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen.

Oost west, thuis best

Binnen de kaarten kan ook gekeken worden naar de verschillen tussen regio’s, dialectgebieden en provincies. De verhuisafstanden over generaties in de 20e eeuw waren minder groot was dan we misschien denken. Ook tegenwoordig hecht men nog vaak aan zijn eigen plaats en regio, maar de mate, waarin verschilt per gebied.

Opvallende voorbeelden

- In Almere zijn procentueel meer inwoners in Amsterdam geboren (33%) dan in Amsterdam zelf (28%).

- Urk heeft het hoogste percentage inwoners, dat in de gemeente zelf is geboren:  78%, gevolgd door Spakenburg-Bunschoten (62%), Staphorst (59%), Edam-Volendam (57%), Maastricht (56%), Heerlen (56%), Deurne (54%);  in Rozendaal (Gelderland) is dat maar 2%. Voor volgende generaties dalen deze percentages.

- Toch is nog 35% van de overgrootouders van inwoners van Maastricht in Maastricht zelf geboren, dat is voor de provinciehoofdsteden het hoogst; Assen scoort van deze steden het laagst met 3%.

- Van de grootouders van inwoners van de plaatsen rond de grote steden zijn er meestal meer in die grote stad geboren dan in de plaats zelf.

- Zowel van de inwoners van Friesland, als van hun ouders, grootouders en overgrootouders, is ongeveer 70% in Friesland geboren; in de provincie Utrecht zijn deze percentages het laagst, ze dalen van 47% (inwoners) naar 26% (overgrootouders).

- 91% van de kleinkinderen van inwoners in Zuid-Limburg, die daar tussen 1880 en 1900 zijn geboren, woont daar nog steeds, Twente is goede tweede met 79%;  in de regio rond Delfzijl is dat percentage met 30% het laagst.

- In rijke gemeentes, zoals Bloemendaal, woont minder dan 1% van de kleinkinderen van degenen die daar tussen 1880 en 1900 zijn geboren; in Sittard-Geleen is dit percentage met 46% het hoogst.

(Bron Meertens Instituut - 2013)

Amstelveen, geboortegemeente van inwoners die in 2007 tussen 30 en 50 jaar oud waren

In getal geboren in Amstelveen:

16.9% van 30-50 jarigen

5.3% van hun ouders

3.0% van hun grootouders

3.2% van hun overgrootouders, indien er niet geboren, afstand tot Amstelveen (mediaan): 8 km voor 30-50 jarigen, 24 km voor hun ouders, 40 km voor hun grootouders, 47 km voor hun overgrootouders

Herkomst buitenland

Suriname 2.49%

Nederlands Indië  Indonesië 0.95%

Nederlandse Antillen 0.68%

Marokko 0.61%

Turkije 0.57%

Duitsland 0.30%

België 0.15%

Overige Wereld 6.08%

Overige Europa 2.37%