Mogelijk coronavaccin voor Europa is gecontracteerd door de Vaccin Alliantie

De vaccinalliantie, bestaande uit Nederland, Italië, Frankrijk en Duitsland, heeft op 13 juni 2020 afspraken gemaakt met farmaceut AstraZeneca over de levering van een coronavaccin. Als de ontwikkeling van het betreffende vaccin goed verloopt, komen vanaf eind 2020 stapsgewijs in totaal 300 tot 400 miljoen vaccins voor Europa beschikbaar. Dat schrijft minister Hugo de Jonge (VWS) vandaag in een brief aan de Tweede Kamer.

Nederland, Duitsland, Frankrijk en Italië bundelden eerder deze maand hun krachten in de zogeheten ‘Inclusieve Vaccin Alliantie’ om te zorgen voor een sterke onderhandelingspositie in de zoektocht naar een coronavaccin. De samenwerking stelt hen in staat om nu snel resultaat te bereiken in de gesprekken met belangrijke spelers in de farmaceutische industrie over veelbelovende vaccininitiatieven.

De contractafspraken met AstraZeneca zijn de eerste afspraken van de alliantie om te zorgen dat een potentieel coronavaccin voor Europa snel beschikbaar kan komen. Het gaat initieel om 300 miljoen vaccins, mogelijk op een later moment uit te breiden naar 400 miljoen. De EU-lidstaten krijgen allen de mogelijkheid om onder dezelfde voorwaarden mee te doen in deze door de kopgroep gemaakte afspraak. Mocht het vaccin beschikbaar komen dan is de afspraak dat het vaccin wordt verdeeld op basis van het aantal inwoners per land. Dat betekent dat eind 2020 de eerste vaccins voor Nederland beschikbaar kunnen komen.

(Foto Arenda Oomen /VWS - 2018)

Hugo de Jonge (CDA) minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, viceminister-president

Minister De Jonge: 'Heel belangrijk dat we vandaag deze stap kunnen zetten. Een vaccin is cruciaal in de strijd tegen het virus. Totdat het vaccin er is, zal het virus onder ons zijn en zal het kop opsteken. Aan een vaccin wordt dan ook met man en macht gewerkt. Wij willen daarbij samenwerken en wedden op meerdere paarden tegelijk, omdat je van tevoren niet weet wie de race gaat winnen.' De onderzoekers van AstraZeneca werken op dit moment aan een grootschalig klinisch onderzoek, waarbij het vaccin op ruim 10.000 mensen zal worden getest. Aanvullend onderzoek zal later deze maand plaatsvinden met nog eens 30.000 deelnemers.

De vaccins worden tegen de kostprijs ingekocht. Hoeveel precies voor het potentiële vaccin is betaald, wordt vanwege de onderhandelingspositie niet bekendgemaakt. Of het vaccin daadwerkelijk in productie kan worden genomen, is helaas met veel onzekerheden omkleed. De kans op mislukking is in elk van de ontwikkelfasen tot het einde aanwezig. De alliantie verkent daarom gezamenlijk diverse kansrijke initiatieven, is in gesprek met verschillende andere farmaceutische bedrijven, en beoogt in te zetten op meerdere initiatieven. Hierover vindt momenteel ook overleg met de Europese Commissie plaats, om zoveel mogelijk gezamenlijk op te trekken.

De komende dagen en weken gaan de landen in overleg met geïnteresseerde andere lidstaten en de Europese Commissie hoe zij kunnen aansluiten. De alliantie heeft als belangrijke doelstelling dat alle EU-lidstaten kunnen aansluiten. Ook kijken we naar welke aanvullende inzet voor kwetsbare landen, zoals in Afrika, mogelijk is.

AstraZeneca is een Brits-Zweedse multinationale farmaceutische en biofarmaceutische onderneming met hoofdkantoor in Cambridge, Engeland. Haar R&D is geconcentreerd in Cambridge, Gaithersburg, Maryland en Mölndal in Zweden. AstraZeneca heeft een portefeuille van producten voor belangrijke ziektegebieden, waaronder kanker, cardiovasculaire, gastro-intestinale, infectie, neurowetenschappen, luchtwegen en ontstekingen.

De onderneming werd in 1999 opgericht door de fusie van de Zweedse Astra AB en de Britse Zeneca Groep (zelf gevormd door de afsplitsing van de farmaceutische activiteiten van Imperial Chemical Industries in 1993). Sinds de fusie behoort het bedrijf tot de grootste farmaceutische bedrijven ter wereld en heeft het talrijke bedrijfsovernames gedaan, waaronder Cambridge Antibody Technology (in 2006), MedImmune (in 2007), Spirogen (in 2013) en Definiens (door MedImmune in 2014). AstraZeneca heeft een primaire notering aan de London Stock Exchange en is een onderdeel van de FTSE 100 Index. Het heeft secundaire noteringen op de New York Stock Exchange en de OMX beurs.

Op 11 juni 2020 sloten AstraZeneca en Emergent BioSolutions een deal van $ 87 miljoen om doses van het op adenovirus gebaseerde COVID-19-vaccin van Oxford University speciaal voor de Amerikaanse markt te produceren. De deal was onderdeel van het Operation Warp Speed-initiatief van de president Trump regering om de productie van gerichte vaccins vóór eind 2020 te ontwikkelen en snel op te schalen.

Adenovirussen (leden van de familie Adenoviridae) zijn middelgrote (90-100 nm), niet-omhulde (zonder een buitenste lipide dubbellaagse) virussen met een icosaëder nucleocapside die een dubbelstrengs DNA-genoom bevat. Hun naam is afgeleid van hun aanvankelijke isolatie van menselijke adenoïden in 1953. Ze hebben een breed scala aan gewervelde gastheren; bij mensen is gebleken dat meer dan 50 verschillende adenovirale serotypen een breed scala aan ziekten veroorzaken, van milde luchtweginfecties bij jonge kinderen (bekend als verkoudheid) tot levensbedreigende multi-orgaanziekte bij mensen met een verzwakt immuunsysteem.