Nieuwe indeling van het Nederlandse luchtruim

Het kabinet heeft vrijdag 21 februari 2025 het schetsontwerp gepresenteerd voor de nieuwe indeling van het Nederlandse luchtruim.

Door het luchtruim opnieuw in te delen komt er meer ruimte voor Defensie om te oefenen met de F-35, en kan er op bepaalde plekken korter worden gevlogen door de burgerluchtvaart. De nieuwe indeling van het luchtruim gaat over, waar vliegtuigen op grote hoogte vliegen, op minimaal 1800 meter. De implementatie moet tussen 2028 en 2030 plaatsvinden.

De nieuwe indeling van het luchtruim legt ook de basis om in de toekomst het geluid van de burgerluchtvaart op de grond terug te dringen. Dat is goed nieuws voor omwonenden. Een 4e naderingspunt richting Schiphol, waar in een eerder stadium sprake van was, komt er niet.

(Foto Martijn Beekman - 2024)

Barry Madlener (PVV)minister van Infrastructuur en Waterstaat
Defensie. Defensie heeft een groter oefengebied nodig om goed te kunnen trainen met de F-35, de nieuwste generatie gevechtsvliegtuigen. Dit versterkt de gevechtskracht en afschrikking van de krijgsmacht en zorgt ervoor dat de krijgsmacht inzetgereed is.

Momenteel heeft Defensie 3 oefengebieden: in het noorden, het zuiden en oosten van het land. Het gebied in het noorden wordt uitgebreid waardoor er meer geschikte oefenruimte ontstaat voor de F-35. De gemiddelde vlieghoogte van een oefening is zo’n 6 kilometer en meer dan 80% van de oefeningen vindt boven zee plaats. De gebieden in het zuiden en oosten zijn hiervoor te klein en worden opgeheven voor dagelijks gebruik.

De nieuwe indeling van het luchtruim maakt het verder mogelijk om grensoverschrijdend met onze buurlanden samen te werken bij grote NAVO-oefeningen. De urgentie daarvan is verder vergroot door de veranderde geopolitieke omstandigheden en de verslechterde veiligheidssituatie.

Burgerluchtvaart. Doordat 2 oefengebieden verdwijnen hoeft de burgerluchtvaart daar niet meer omheen te vliegen, wat tot kortere routes leidt. Tijdens het proces is gekeken of er een 4de naderingspunt richting Schiphol kon komen. Dat zou betekenen dat vliegtuigen kortere routes kunnen vliegen, waardoor ze ook minder uitstoten. Uiteindelijk bleek zo’n 4de naderingspunt niet te combineren met de internationale aansluitingen in het luchtruim.

Dit schetsontwerp is een 1ste stap. Er komt een externe commissie die de nut en noodzaak van het ontwerp en het gevolgde proces gaat beoordelen. Deze commissie was een nadrukkelijke wens van de Tweede Kamer. Uiteindelijk zal ook het parlement zich volgend jaar nog over de nieuwe indeling buigen. Daarna zal besluitvorming plaatsvinden.

Minder geluid en uitstoot. De nieuwe indeling legt de basis om in de toekomst vliegtuigen luchthavens hoger te laten naderen, en continu te laten dalen. In de praktijk betekent dit dat een vliegtuig het laatste stuk voor de landing een vaste route volgt, langer op grotere hoogte vliegt, en door een geleidelijke daling minder de motor hoeft te gebruiken. Dat leidt tot minder geluid op de grond, en minder uitstoot van schadelijke stoffen.

In 2025 begint het leertraject Hoger Naderen, op 1 baan op Schiphol. Bij de uitwerking en evaluatie hiervan worden stakeholders en omwonenden nauw betrokken. Vanaf 2026 starten ook de participatietrajecten rondom Rotterdam The Hague Airport en voor de overige banen op Schiphol.