Ontwikkelingen in de palliatieve zorg in 2050

Het RIVM heeft onderzocht welke ontwikkelingen de meeste invloed hebben op de palliatieve zorg in 2050. Dat zijn de vergrijzing, toenemende personeelstekorten, digitalisering en andere technologische vernieuwing in de zorg, en de groeiende diversiteit in de samenleving. Op basis daarvan beschreef het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) drie mogelijke scenario’s, waarin óf de gemeenschap, óf het individu, óf de professional centraal staat.

Het RIVM maakte deze toekomstverkenning in opdracht van het ministerie van VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) in samenwerking met wetenschappelijke experts en professionals uit de zorg. Het ministerie van VWS wil samen met betrokken partijen werken aan een toekomstvisie op de palliatieve zorg in Nederland. Bij palliatieve zorg gaat het over alle zorg en ondersteuning voor mensen met een ongeneeslijke ziekte en hun naasten. Doel is om een zo goed mogelijke kwaliteit van leven voor deze mensen te bereiken.

(Bron Amstelveenweb.com - 2024)

Het RIVM heeft onderzocht welke ontwikkelingen de meeste invloed hebben op de palliatieve zorg in 2050
De gemeenschap centraal. De scenario’s zijn beschreven vanuit verschillende perspectieven. Bij ‘de gemeenschap centraal’ ligt de nadruk in 2050 op het omkijken naar elkaar. Er zijn bijvoorbeeld lokaal zorgzame gemeenschappen, waarin iedereen naar eigen kunnen bijdraagt aan de zorg voor elkaar. Techniek wordt in dit scenario ingezet als dit helpt om betere menselijke zorg te geven, bijvoorbeeld door laagdrempelige thuismonitoring. De rijksoverheid zorgt voor een eerlijke verdeling van geld en middelen. Ook private partijen, zoals lokale ondernemers en kleine zorgvoorzieningen, kunnen een nuttige bijdrage leveren. Daarbij is het toevoegen van maatschappelijke waarde belangrijker dan (meer) winst maken.

Het individu centraal. Wanneer de nadruk ligt op het individu, bepalen mensen in 2050 zelf wat goed voor hen is, bijvoorbeeld als het gaat om behandelplan, stervenswens, of wat kwaliteit van leven voor hen betekent. Zij nemen daarbij ook zelf het initiatief. Nieuwe technieken, digitalisering en (zelf)monitoring worden omarmd en de overheid beperkt zich door te faciliteren en vertrouwt vooral op de zelfredzaamheid van het individu. Ook private partijen krijgen veel ruimte.

De professional centraal. In het derde en laatste scenario ligt de focus op de kwaliteit van de zorg. Preventie en de zorg krijgen zoveel aandacht (in geld en moeite) dat Nederland nog nooit zo gezond is geweest. Hierdoor kunnen mensen ook vaak langer blijven werken. Bij ongeneeslijke ziekte krijgt men de best passende palliatieve zorg. De overheid heeft in dit scenario de regie in het organiseren van de zorg, waarbij de kwaliteit voorop staat. De kennis en kunde van de professionals zijn hiervoor cruciaal.

Keuzes maken voor de toekomst. De scenario’s maken duidelijk dat er meerdere perspectieven zijn op de toekomst van de palliatieve zorg. Maar niet alle oplossingen zijn mogelijk, er zijn keuzes nodig. De scenario’s bieden handvatten om de discussie over de toekomst van de palliatieve zorg in Nederland te voeren. Download rapport: Palliatieve zorg in 2050. Drie toekomstscenario’s (pdf  64 pagina’s)

Palliatieve zorg (afgeleid van de Latijnse wortel palliare, wat "verhullen" betekent) is een interdisciplinaire medische zorgbenadering die gericht is op het optimaliseren van de kwaliteit van leven en het verlichten van lijden bij mensen met ernstige, complexe en vaak terminale ziekten. In de gepubliceerde literatuur bestaan veel definities van palliatieve zorg. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) beschrijft palliatieve zorg als 'een benadering die de kwaliteit van leven verbetert van patiënten en hun families die worden geconfronteerd met het probleem dat verband houdt met een levensbedreigende ziekte, door het voorkomen en verlichten van lijden door middel van vroege identificatie en onberispelijke beoordeling en behandeling van pijn en andere problemen, fysiek, psychosociaal en spiritueel.'