Paasmaandag

Paasmaandag is samen met de Tweede Kerstdag en Tweede Pinksterdag een van de tweede feestdagen van de hoogste christelijke feesten. In de liturgie van de rooms-katholieke kerk heeft Paasmaandag, zoals elke dag van het paasoctaaf, de rang van een plechtigheid. Als feestdag zonder werk is Paasmaandag het overblijfsel van de rust van het werk, die ooit duurde van Palmzondag tot Witte Zondag, maar vanaf de Hoge Middeleeuwen eindigde op de woensdag na Pasen. In 1642 verklaarde Paus Urbanus VIII de dagen van Paaszondag tot de volgende dinsdag tot werkvrij. Zo was er naast het 'Triduum der Smarten' (Witte Donderdag, Goede Vrijdag, Heilige Zaterdag) ook een 'Triduum der Opstanding' dat duurde van Paaszondag tot Paasdinsdag. Later bleef alleen Paasmaandag over als een vrije dag.

In het Evangelie van de dag (Lc 24,13-35 EU) wordt de opstanding van Jezus Christus verteld vanuit het perspectief van de Emmaüsgangers: Twee discipelen van Jezus verlieten Jeruzalem op de derde dag na de kruisiging van Jezus om terug te keren naar Emmaüs. Onderweg komt er een derde, onbekende man bij. Hij stelt de rouw van de twee teruggekeerde personen in vraag en legt hen ten slotte uit dat de Messias dit alles heeft moeten ondergaan, zoals de Schrift had voorspeld.

Aangekomen in Emmaüs, nodigen de discipelen de man uit in de herberg. Hij breekt brood aan de tafel, en op dat moment herkennen ze Jezus, maar hij verdwijnt voor hun ogen. Ze keren onmiddellijk terug, bereiken Jeruzalem weer in de nacht en vertellen de discipelen die er nog zijn over hun ervaring. Het breken van brood door Jezus met de twee discipelen verwijst naar de theologie van de Eucharistie, die in sommige denominaties ook wel 'het breken van brood' wordt genoemd in verwijzing naar Handelingen 2:46 EU. De Syrisch-Orthodoxe Kerk viert de rustdag van alle overledenen op Paasmaandag als gedenkdag voor alle overledenen van het voorgaande jaar.

(Bron Wikipedia - 2020)

Scène uit het Evangelie van Paasmaandag: De twee discipelen herkennen Jezus brekend brood in Emmaüs (olieverfschilderij van Abraham Bloemaert, 1622. Bloemaert (* 25 december 1564 in Gorinchem; † 27 januari 1651 in Utrecht) was een Nederlandse schilder. Emmaüs (oorspronkelijk uitgesproken [ˈɛmaʊ̯s], later [ɛˈmau̩s]) is een plaats die in het Evangelie van Lucas bij Jeruzalem wordt genoemd, waar Cleopas, een discipel van Jezus, vandaan kwam. Emmaüs betekent 'warme lente' en was een relatief gebruikelijke plaatsnaam of achtervoegsel

In sommige landen geeft Paasmaandag nog steeds aanleiding tot volksgebruiken.

In Polen, op Paasmaandag bekend als 'Śmigus dyngus' (natte maandag), besprenkelen de Polen zich met water. Het water, symbool van het leven, herinnert de christenen aan hun doop en daarmee aan de deelname aan de dood en opstanding van Christus tot nieuw leven. Familie en vrienden gieten water op elkaar. Vroeger gooiden jonge mannen water op jonge ongehuwde vrouwen; op dinsdag konden ze wraak nemen. Op die dag besprenkelden de Polen ook de velden met heilig water.

In Hongarije, vandaag de dag spuiten jongens in Hongarije meisjes met water, parfum of eau de cologne. Dit brengt geluk. De meisjes moeten de jongens belonen met geld of paaseieren.

In Engeland wordt de gewoonte voor Paasmaandag en -dinsdag 'lifting' of 'headline' genoemd. Jonge mannen gaan van huis tot huis met een met bloemen versierde stoel. Als een meisje op de stoel zit, tillen ze haar drie keer in de lucht. Als je op deze manier wordt opgetild, zou dat het meisje veel geluk moeten brengen. Ze bedankt de jongen door hem geld te geven of door hem te kussen. De volgende dag is het de beurt aan de meisjes om de jongens in de stoel te tillen.

In Italië heet Paasmaandag 'Pasquetta'. Het is gebruikelijk om met de familie een picknick op het platteland voor te bereiden en het is de gelegenheid om de eieren te eten die de dag ervoor zijn versierd. In Valle d'Aosta, een Franstalig alpengebied, wordt Paasmaandag 'daisy ' 3 genoemd.

In Zuid-Frankrijk is (was) het gebruikelijk om op Paasmaandag 's middags een grote picknick te houden met familie en vrienden met een grote omelet, bereid met paaseieren, als hoofdgerecht. Deze traditie wordt 'paasomelet' of 'pâquette' genoemd.