Risico's vervuiling van drinkwater bij het boren naar aardwarmte

De rijksoverheid beschermt de drinkwatervoorraden niet afdoende tegen de risico's van het boren naar aardwarmte. Dat is zorgwekkend, oordeelt de Algemene Rekenkamer na onderzoek. Zij komt tot de slotsom dat de regie in de ondergrond, waar de winning van drinkwater en aardwarmte met elkaar in conflict kunnen raken, ontbreekt.

Wat hebben we onderzocht? Het onderzoek maakt deel uit van ons meerjarig programma Energietransitie. De hoofdvraag is: heeft de rijksoverheid de bescherming van drinkwaterbronnen bij de ontwikkeling van geothermie de afgelopen jaren doeltreffend geregeld en uitgevoerd? We belichten de spanningen die de winning van zowel drinkwater als aardwarmte uit de bodem met zich meebrengt. Het gaat om twee nationale belangen die elkaar in de weg kunnen zitten. De winning van aardwarmte brengt reële risico’s met zich mee: bevingen, vermenging van grondwaterzones en weglekken van schadelijke vloeistoffen. Geothermie valt onder het Staatstoezicht op de Mijnen. Dat heeft meermaals corrosie in geothermieleidingen geconstateerd en in 2020 drie putten langdurig stilgelegd in verband met mogelijke lekkages.

(Bron Wikipedia - 2021)

Nesjavellir is een geothermische elektriciteitscentrale in Zuidwest-IJsland aan de rand van het Hengillgebergte ten zuidwesten van het meer Þingvallavatn

Wat zijn onze aanbevelingen? Wij bevelen de ministers van EZK en IenW aan om de regie te versterken bij de inrichting en het beheer van de ondergrond. Het is belangrijk dat er meer samenhang komt in wet- en regelgeving voor de ondergrond. De Drinkwaterwet kent de drinkwatervoorziening een ‘zwaarwegend’ belang toe, maar in de Structuurvisie Ondergrond hebben de drinkwatervoorziening en geothermie een ‘nevengeschikt’ belang. Wij verwachten dat de ministers voorstellen doen aan het parlement om deze begrippen in wet- en regelgeving te definiëren, vast te leggen, uit te leggen en daarna consequent toe te passen. Download het rapport: 'Bescherming drinkwater bij het boren naar aardwarmte' (pdf document 70 pagina's).
De Algemene Rekenkamer is een Hoog College van Staat dat controleert of de uitgaven van de Nederlandse rijksoverheid rechtmatig en doelmatig zijn.

Lees ook: Vanaf 14 juni 2021 vindt in delen van Amstelveen noord seismisch onderzoek in de ondergrond plaats voor aardwarmte. Deze werkzaamheden maken onderdeel uit van een landelijk onderzoek om de Nederlandse ondergrond in beeld te brengen. Doel van het onderzoek is om nauwkeuriger in te kunnen schatten waar de inzet van aardwarmte als duurzame energiebron wellicht haalbaar is. Het onderzoek is een verkenning, het winnen van aardwarmte maakt er geen onderdeel van uit.

Aardwarmte of geothermie is thermische energie, warmte, uit de Aarde. Er kan energie worden gewonnen door gebruik te maken van het temperatuurverschil tussen het aardoppervlak en diep in de aarde gelegen warmtereservoirs. Bij winning op grotere diepte of bij hogere temperatuur wordt eerder gesproken over geothermie.