Staat van de Volkshuisvesting 2024 in Nederland

In 2024 zijn zo'n 82.000 woningen toegevoegd door nieuwbouw en het beter benutten van bestaande bouw, zoals transformatie en het splitsen van woningen in Nederland. De al eerder voorspelde bouwdip – vooral veroorzaakt door een hoge rente en stijgende kosten – is hiermee terug te zien in de cijfers en zal ook in 2025 nog voortduren.

De prognose is dat in 2026 herstel volgt en dat vanaf 2027 de productie stijgt naar 100.000 woningen per jaar. Hiervoor is wel blijvende inzet nodig van alle betrokken partijen om deze woningen te realiseren. De cijfers staan in de Staat van de Volkshuisvesting 2024 (pdf 58 pagina’s) die minister Mona Keijzer vandaag naar de Tweede Kamer stuurde.

(Foto Martijn Beekman - 2024)

Mona Keijzer (BBB) minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening
Minister Keijzer: 'Het woningtekort blijft hoog. Maatregelen die we nu inzetten, werpen op z’n vroegst over enkele jaren z’n vruchten af. Maar iedere stap is er één. Speerpunt is het wegnemen van belemmeringen voor nieuwbouw, zoals stapeling van lokale regels en procedures, en de inzet op het beter benutten van bestaande gebouwen. Op de Woontop hebben we met betrokken partijen de eerste aanzet gegeven. Dit jaar gaan we daar volop mee verder.'

Bouwtempo omhoog. Het aantal verleende bouwvergunningen neemt sinds begin 2024 weer toe. Op nationaal niveau zijn er bijna voldoende bouwplannen om het benodigde aantal woningen te bouwen: provincies hebben plannen voor 1.021.500 nieuwe woningen tot 2030. Streven is een plancapaciteit van 130% van de behoefte, omdat plannen vertraging kunnen oplopen of niet door kunnen gaan. In vijf provincies zijn voldoende plannen. Landelijk is de plancapaciteit 126%. Provincies moeten nog wel plannen maken om na 2030 het realisatietempo van 100.000 nieuwe woningen per jaar vol te kunnen houden. Naast nieuwbouw wordt 15 tot 20% van de woningbouwopgave gerealiseerd door splitsing, transformatie en overige vormen van verbouw; in 2023 waren dit 14.518 woningen.

Betaalbare woonlasten. De jaarlijkse Staat van de Volkshuisvesting gaat ook in op de betaalbaarheid van wonen en de woningkwaliteit. De betaalbaarheid van woonlasten knelt het meest bij huurders met een lager inkomen en bij jongere middeninkomens in de duurdere private huursector. Voor huiseigenaren dalen de woonlasten na verloop van tijd door aflossing van hypotheek en waardestijging van het huis. Het aantal huishoudens dat kampt met energiearmoede is sinds 2021 gedaald naar 400.000.

Verduurzaming: woningkwaliteit neemt toe. De verduurzaming van woningen en gebouwen in Nederland is goed op gang. Het aandeel aardgasvrije woningen is gestegen van 7,2% naar 10,1% en gasverbruik is sinds 2021 met 25% gedaald. Ook het aandeel woningen met slechte energielabels is sinds 2021 gedaald met 11,2%. Daarmee daalde de energierekening. Huiseigenaren zijn ook vaker in staat om verduurzaming te financieren door betere leen- en subsidiemogelijkheden.

Ongeveer 98% kan de verduurzaming van hun woning financieren, tegenover 86% in 2020. De CO²-uitstoot in de gebouwde omgeving is sinds 2021 met meer dan 20% gedaald. Dit komt deels door energiebesparende maatregelen, maar ook doordat mensen hun stookgedrag hebben aangepast, zowel thuis als op kantoor.

De leefbaarheid en veiligheid in de 20 focusgebieden van het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid (NPLV) verbetert ook. Tussen 2025 en 2029 komen er 10.000 extra woningen bij in de focusgebieden, bovenop bestaande plannen. Ook zijn 40.000 woningen versneld klaar.

Jaarlijks beeld. De Staat van de Volkshuisvesting is een jaarlijkse uitgave van het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening die laat zien hoe de volkshuisvesting in Nederland zich jaarlijks ontwikkelt. De rapportage gaat in op de bouw, betaalbaarheid en kwaliteit van de woningvoorraad.