Staat van de rampenbestrijding 2016: de uitvoering kan beter

Een goede gezamenlijke voorbereiding tussen de hulpverleningsdiensten (politie, brandweer en ambulancezorg) in de veiligheidsregio's en (vitale) partners zoals (energie)bedrijven is essentieel voor een adequate aanpak van rampen en incidenten. In de Staat van de rampenbestrijding 2016 Landelijk Beeld (pdf 51 pagina’s) stelt de Inspectie Veiligheid en Justitie, dat de veiligheidsregio’s steeds beter zijn voorbereid op rampen en crisis en dat de samenwerking met de (vitale) partners en gemeenten is versterkt. Daadwerkelijk optreden, bij een echte calamiteit, stelt hoge eisen aan de uitvoering. Daar vraagt de Inspectie op een aantal punten nog om verbetering. Veiligheidsregio’s moeten blijven investeren in samenwerking, oefenen en kwaliteitszorg.

In de ‘Staat 2016’ geeft de Inspectie zowel een landelijk als regionaal beeld van de rampenbestrijding. Ook zijn verbeterpunten en ‘good practices’ geïnventariseerd. Van hieruit vraagt de Inspectie de veiligheidsregio’s de komende jaren te blijven investeren in samenwerking en daarbij zoveel mogelijk op maat en risico gestuurd te werken. Juist, omdat echte rampen en crises (gelukkig) niet vaak voorkomen, benadrukt de Inspectie de noodzaak van grootschalig en multidisciplinair oefenen; alleen dan komt de specifieke dynamiek, die nodig is bij de aanpak van een echte ramp, of crisis aan bod. Ook is het nodig om met de netwerkpartners, omliggende regio’s en buurlanden te blijven oefenen. Daarbij is het belangrijk, dat de veiligheidsregio’s zelf meer zicht krijgen op de kwaliteit van de inzet en de eigen functionarissen. Dit kan volgens de Inspectie onder ander door alle GRIP-incidenten te blijven evalueren.

(Bron Inspectie Veiligheid en Justitie - 2016)

De Interregionale samenwerking tussen de veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland en de omliggende veiligheidsregio's is in de basis op orde. Vanuit incidenten werkt de veiligheidsregio operationeel en tactisch met andere veiligheidsregio's samen. Op een aantal onderwerpen wordt incidenteel samengewerkt (Wvr: Wet veiligheidsregio's, Bvr: Basis Veiligheidsreglement)

Bevindingen en ervaringen inbreng voor aanpassing Besluit veiligheidsregio’s

De Wet Veiligheidregio’s bevat tal van kwantitatieve normen, zoals de opkomsttijden van onderdelen van de crisisorganisatie, de samenstelling van teams en het tijdsbestek waarbinnen activiteiten moeten worden gestart. De Inspectie constateert in de ‘Staat 2016’, dat veiligheidsregio’s hier in de praktijk flexibel mee omgaan, zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit. De Inspectie heeft minister Van der Steur geadviseerd deze bevindingen uit de ‘Staat 2016’ mee te nemen in het lopende traject van de aanpassing van het Besluit veiligheidsregio’s. Ook de in de praktijk opgedane ervaringen van de veiligheidsregio’s vindt de Inspectie hiervoor bruikbaar. Minister Van der Steur heeft de Staat van de Rampenbestrijding 2016 aan de Tweede Kamer aangeboden. Download: Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland (pdf 35 pagina’s).

2.3 Prominente gebeurtenissen

Bij de Troonswisseling op 30 april 2013 is preventief opgeschaald naar GRIP4. Deze gebeurtenis trok veel publiek en zorgde voor vele internationale gasten in Amsterdam. Er vonden enkele incidenten plaats, maar grote verstoringen bleven uit. In deze periode vonden ook andere evenementen plaats, zoals de opening van het Rijksmuseum, het bezoek van Poetin, dodenherdenking en Bevrijdingsdag, de finale van de Europa League en de huldiging van Ajax als landskampioen.

Op 4 september 2014 vond een gasexplosie plaats in een flat in Diemen. Hierbij vielen twee doden en raakten 15 personen gewond. De crisisorganisatie schaalde op naar GRIP2. Tijdens de afwikkeling van het incident bleek, dat zeker 45 politieagenten moesten worden behandeld met zuurstoftherapie, omdat zij in de rook hadden gestaan. De explosie had grote gevolgen voor de bewoners van de flat en vergde veel nazorg.

Op 27 maart 2015 vond een grote stroomstoring plaats in Noord-West Nederland als gevolg van werkzaamheden aan een schakelstation. In meerdere veiligheidsregio's, waaronder Amsterdam-Amstelland, viel de stroom uit. De veiligheidsregio schaalde op naar GRIP2, omdat sprake was van meerdere gelijktijdige effecten, zoals uitval van bruggen, trein, tram, metro en verkeerslichten. Hoewel de storing zelf na ongeveer een uur was verholpen duurde het nog geruime tijd voordat de situatie weer was genormaliseerd.



Op 8 september 2015 sprong een hoofdwaterleiding in de Van der Boechorststraat te Amsterdam, waardoor in korte tijd 15 miljoen liter water vrij kwam en meerdere straten onderliepen. Door het waterlek stroomde de onderste verdieping van het VUmc vol water met uitval van elektriciteit als gevolg. Evacuatie van patiënten was noodzakelijk, omdat het ziekenhuis geen verantwoorde zorg meer kon garanderen. De crisisorganisatie schaalde op naar GRIP2. Kenmerkend voor dit incident was, dat het beeld en de impact tijdens het incident meerdere malen is gewijzigd, waardoor ook een andere aanpak van de crisis werd gevraagd.