Start van smart, grensoverschrijdend voertuigaccu opladen

De weg naar smart grensoverschrijdend accu opladen is hobbelig en toch spannend. Op 4 juli 2018 startte een nieuw Europees project dat verschillende proefprojecten in meerdere landen met elkaar verbindt in Amstelveen, vanuit het Cobra Museum. Een mooi voorbeeld was de officiële lancering van een nieuw slim laadpunt dat wordt uitgerold in de regio Amsterdam. Dit oplaadpunt zal de volgende stap zijn van veel volledig geïnterconnecteerde oplaadpunten die ontworpen zijn om actief te reageren op de internationale vraag naar en het aanbod van energie en zal EV-chauffeurs in heel Europa verwelkomen.

(Foto Gemeente Amstelveen - 2018)

Floor Gordon (D66) wethouder locoburgemeester van Amstelveen start de bijeenkomst met een slag op de beursgong in het Cobra Museum op 4 juli 2018

Dit project is een samenwerkingsverband tussen vier landen (Denemarken, Duitsland, Oostenrijk en Nederland) om roamingdiensten te vergemakkelijken en transparante informatie te verstrekken over de tarieven in Europa door het gebruik van het open onafhankelijke Open Charge Point Interface (OCPI)-protocol. Lokale en internationale partners, leveranciers en EV-stuurprogramma's zijn welkom om bij te dragen aan het project en kennis en ervaringen te delen. Het uiteindelijke doel van het project is alle Elektrische Voertuig (EV)-chauffeurs in staat te stellen overal in de EU probleemloos te rijden. De Nederlandse partners van evRoaming4EU zijn NKL - Nationaal Kennisplatform Laadinfrastructuur, Technische Universiteit Eindhoven en MRA-Elektric.

Op woensdagochtend 4 juli 2018 werd tijdens het kennisevent 'Smart and Cross-border Charging' van MRA-Elektrisch en NKL Nederland het startsein gegeven voor een nieuwe fase in elektrisch rijden. Twee cruciale ontwikkelingen staan hierbij centraal: transparant laden over de grens -ofwel roaming binnen Europa- en écht duurzaam laden, te beginnen in eigen land. Dankzij een nieuwe generatie slimme laadpalen kunnen elektrische auto’s straks voordelig opladen met schone energie. Gedeputeerde Elisabeth Post (provincie Noord-Holland) en wethouder Floor Gordon (D66) van de gemeente Amstelveen markeren samen deze mijlpaal.

Om te begrijpen hoe de nieuwe intelligente laadpaal werkt, gaan we terug naar 2016. In dat jaar werd gestart met uitgesteld laden. Hiermee wordt voorkomen dat het elektriciteitsnetwerk overbelast raakt als elektrische rijders allemaal tegelijk willen laden. De meeste mensen laden hun auto tussen 17.00 uur en 20.00 uur; precies het moment van de dag, waarop huishoudens het elektriciteitsnetwerk al zwaar belasten. Wat blijkt? Elektrische rijders vinden het vaak prima om in de daluren te laden, bijvoorbeeld ’s nachts. Zeker als hier een voordelig laadtarief tegenover staat. Duurzaam opladen betekent pas echt duurzaam rijden. Het uitgesteld laden geeft nu ruimte om ook een andere kans te benutten; elektrische auto’s kunnen vanaf nu laden, wanneer er veel zonne- of windenergie geproduceerd wordt. Daarmee gaat het elektrisch rijden een nieuwe fase in. Duurzaam opladen betekent namelijk pas echt duurzaam rijden. En dát is een cruciale ontwikkeling voor de energietransitie en het behalen van onze doelstellingen voor luchtkwaliteit en klimaat.


(Foto Gemeente Amstelveen - 2018)

Omdat dit project een samenwerkingsverband is tussen vier landen Denemarken, Duitsland, Oostenrijk en Nederland, was de voertaal de hele dag Engels en ook nog af en toe te zwaar technisch voor de niet ingewijde bezoekers

Elektrische rijders zijn ook geïnteresseerd in voordelige laadtarieven. De intelligente laadpalen die MRA-Elektrisch vanaf nu plaatst, worden gekoppeld aan de Amsterdam Power Exchange (APX), de spotmarkt voor elektriciteit. Dankzij de nieuwe software in de laadpaal kunnen auto’s (nu nog ongemerkt) met duurzaam opgewekte stroom worden opgeladen. De beurs stelt -op basis van vraag en aanbod- voor de volgende dag per uur de gunstigste prijs vast. Het doel is dat de elektrische rijder straks zelf de keuze voor deze duurzame stroom met een voordelig laadtarief kan maken.


(Foto Amstelveenweb.com - 2018)

Youssef el Bouhassani van de Amsterdam University of Applied Sciences (HvA) vertelt over de onderzoeksresultaten van de waarde van het intelligent acculaden aan Ellen Hiep dagvoorzitter, penningmeester van de Vereniging Elektrische Rijders

Na de welkomstwoorden en inleiding van dagvoorzitter Ellen Hiep, penningmeester van de Vereniging Elektrische Rijders hield Floor Gordon (D66) wethouder en locoburgemeester van Amstelveen haar toespraak: 'Dames en heren, het doet me plezier u hier vandaag te zien. Fijn dat u met zoveel gelijkgestemden uit alle windrichtingen naar Amstelveen bent gekomen om het elektrisch rijden samen naar een nieuw en hoger plan te tillen. Welkom! De bijeenkomst van vandaag staat in het teken van twee onderwerpen: het nieuwe duurzame laden en het laden over de grens. Na mij zal Elisabeth Post, gedeputeerde mobiliteit van de provincie Noord-Holland, u hier meer over vertellen. De gemeente Amstelveen faciliteert deze dag graag, want ook wij hebben het elektrisch rijden omarmd. Dat doen we omdat we in 2040 klimaatneutraal willen zijn. Om het elektrisch rijden mogelijk te maken zetten we onder meer in op een uitgebreid netwerk van openbare oplaadpunten. En dat blijft niet onopgemerkt. Volgens de benchmark elektrisch rijden behoort Amstelveen tot de drie Nederlandse gemeenten die hier in 2017 de grootste vooruitgang mee hebben geboekt.


(Foto MRA-Elektrisch/Marloes van Doorn - 2018)

Floor Gordon (D66) wethouder locoburgemeester van Amstelveen tijdens haar toespraak

Vooruitstrevend is ook de City Deal die we in januari met zes andere gemeenten hebben gesloten. Samen zetten we ons in voor innovatieve woningbouwprojecten waarin een grote rol is weggelegd voor elektrische deelauto’s. In Amstelveen gaat het om twee nieuwbouwprojecten, waarin we ervaring opdoen met elektrische deelauto’s die laden met zonne-energie die op de woningen zelf is opgewekt. Zo brengen we het autogebruik terug én stimuleren we het gebruik van zonne-energie. De eerste woningen worden al in 2020 opgeleverd. Maar er is vandaag meer bijzonder nieuws over elektrisch rijden en Amstelveen. De gemeente Amstelveen heeft namelijk de primeur de allereerste laadpaal van een nieuwe generatie duurzame laadpalen te krijgen. Sterker nog: onlangs hebben we deze al geplaatst, en wel voor het raadhuis hier in Amstelveen. Dit is de eerste van een reeks nieuwe laadpalen die kan communiceren met de markt van duurzame energie. Natuurlijk hoort u hier straks meer over.

U hoort het, de gemeente Amstelveen ondersteunt het elektrisch rijden van harte. Vandaar dat we ook niet hebben geaarzeld om de bijeenkomst van vandaag te hosten. Als ik kijk naar het tweede thema van vandaag – het zorgeloos laden over landsgrenzen heen – is de plek ook heel toepasselijk. U bent namelijk te gast in het Cobra Museum. Cobra was een internationale beweging van jonge, vooruitstrevende kunstenaars uit – het acroniem zegt het al – Kopenhagen, Brussel en Amsterdam. In de jaren na de Tweede Wereldoorlog veroorzaakten zij een revolutie: een doorbraak in de moderne kunst. Met enige fantasie kunt u het vergelijken met de manier waarop wij samenwerken aan een doorbraak voor het elektrisch rijden. Partners uit de steden Amsterdam, Hamburg, Kopenhagen en Wenen zetten zich samen in voor laden over de grens, en vandaag geven wij de aftrap voor een internationale projectgroep uit deze windrichtingen. De Cobra-kunstwerken vormen daarvoor het bijzondere en symbolische decor. Ik hoop dat u zich hierdoor laat inspireren!'


(Foto Amstelveenweb.com - 2018)

Pieter Looijestijn van Metropoolregio Amsterdam (MRA) -Elektrisch beantwoordt de vragen van dagvoorzitter Ellen Hiep.
Als projectleider werkt hij met de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht en 80 gemeenten samen
om het elektrisch vervoer te stimuleren en een netwerk van laadpunten te realiseren

Vervolgens werd door de dagvoorzitter mevrouw Hiep, mevrouw Elisabeth Post (VVD) gedeputeerde van de provincie Noord-Holland voor Financiën, Mobiliteit en Zeehavens opgeroepen om met haar toespraak te beginnen met de titel:
NL: het volgende niveau. Slim, groen en grensoverschrijdend opladen

Dank u wel mevrouw Hiep. Dames en Heren, het is me een genoegen u hier te mogen begroeten. Misschien had u het al gemerkt, maar we treffen het vandaag. We zijn vandaag te gast in Amstelveen. En hier wonen de gelukkigste mensen van ons land. Dat blijkt uit onderzoek door de Atlas voor gemeenten, die elk jaar de 50 grootste Nederlandse gemeenten op een groot aantal punten langs de meetlat legt. Het afgelopen jaar was het thema van de Atlas ‘Geluk’ en Amstelveen eindigde in de top 3. Het geluk kan dus niet op vandaag! Dat vraagt om een cadeau en geïnspireerd door het museum in Cobra stijl. Mag ik wethouder Floor Gordon vragen het cadeau in ontvangst te nemen? Na ontvangst van de laadpaal: wethouder Gordon, we laten dit cadeau hier in het zicht staan. We hebben het straks nodig.


(Foto MRA-Elektrisch/Marloes van Doorn - 2018)

Elisabeth Post (VVD) gedeputeerde van de provincie Noord-Holland voor Financiën, Mobiliteit aan het woord

Terug naar de Atlas
De bevindingen daaruit zijn breed uitgemeten in de media. Discussie alom natuurlijk, want geluk, is dat niet iets heel persoonlijks? Een gevoelskwestie die zich niet laat meten? Toch blijken er wel degelijk betrouwbare indicatoren voor te zijn. Laat je die los op gemeenten, dan blijken gelukkige gemeenten over het algemeen gemeenten met een aantrekkelijk woon- en leefklimaat, waar veel gezonde en werkende mensen wonen. En dat brengt me bij waar wij ons hier in de zaal allemaal voor inzetten: elektrisch rijden. Want draagt dit niet bij uitstek bij aan een aantrekkelijk woon- en leefklimaat?

Met MRA-Elektrisch – een samenwerking van overheden in de provincies Flevoland, Noord-Holland en Utrecht – stimuleren wij het elektrisch rijden al sinds 2012. Dat doen we, omdat we er belangrijke doelstellingen voor luchtkwaliteit en klimaat mee verwezenlijken. De Nederlandse regering streeft ernaar dat in 2030 alle nieuw verkochte auto’s emissieloos kunnen rijden. In het internationale klimaatakkoord van Parijs is namelijk afgesproken dat landen zich inzetten voor de reductie van broeikasgassen. Elektrisch rijden kan daar een mooie bijdrage aan leveren.

Belangrijke voorwaarde voor het succes van elektrisch rijden is een goede publieke laadinfrastructuur, want uiteindelijk zal ongeveer70% van de elektrische rijders in Nederland op straat moeten laden. Op die publieke laadinfrastructuur hebben we met MRA-Elektrisch dan ook van meet af aan ingezet. Dat doen we onder meer door gezamenlijke aanbestedingen te organiseren. Dit levert de markt schaalvoordeel op, en de gebruiker de zekerheid dat de laadpunten in onze provincies voldoen aan uniforme eisen, zoals transparante en concurrerende laadtarieven en het gebruik van groene stroom.

De manier, waarop we binnen de drie provincies met openbare laadinfrastructuur zijn gestart, is de manier waarop we nog steeds werken: niet afwachten tot alles kristalhelder is, maar handelen en in de praktijk stap voor stap ervaring opdoen. Op die verschillende stappen ga ik nu nader in. Ons eerste doel was het elektrisch rijden mogelijk te maken en zichtbaar voor iedereen op straat. De eerste 100 laadpalen die we plaatsten hadden zelfs nog een gewone huis-tuin-en-keuken stekker. Een speciale autostekker bestond nog niet. Met de plaatsing van die eerste 100 palen deden we een schat aan ervaring op. Dat was een belangrijke eerste stepping stone in het realiseren van onze ambities.

Wat onze aanpak óók typeert, is dat we nadrukkelijk de samenwerking zoeken als overheden en marktpartijen. Voor de realisatie van het openbare oplaadnetwerk zijn dat laadpaalfabrikanten, energieleveranciers en netbeheerders. Toen de eerste laadpalen er stonden en meer mensen het elektrisch rijden gingen omarmen, was het tijd om samen de focus te verleggen: hoe zorgen we ervoor dat het elektriciteitsnetwerk niet overbelast wordt als alle elektrische rijders tegelijk willen laden? Dat werd onze tweede stap.


(Foto Amstelveenweb.com - 2018)

Een opgepimpte PitPoint-laadpaal in het museum. Op straat zijn ze in de werkelijkheid zilvergrijs. Dankzij de nieuwe software in de laadpaal kunnen auto's (nu nog ongemerkt) met duurzaam opgewekte stroom worden opgeladen. Als het aan wethouder Gordon ligt, worden ze in Amstelveen met kleurrijke graffiti bespoten

In de gemeente Alkmaar zijn we daarom in 2016 begonnen met het project ‘uitgesteld laden’. De ervaring in dit project laat onder meer zien dat tariefdifferentiatie elektrische rijders kan stimuleren om in de daluren te laden. Daarmee voorkomen we dat iedereen tussen 17.00 uur en 20.00 uur laadt, het moment van de dag waarop huishoudens het elektriciteitsnetwerk al zwaar belasten. De kennis die we in Alkmaar hebben opgedaan, nemen we mee naar de volgende fase. Vandaag bent u getuige van deze derde stap. We willen ervoorzorgen dat er een sterke koppeling komt tussen elektrisch rijden en duurzame energie. Ofwel: dat elektrische auto’s vooral gaan laden wanneer er veel zonne- of windenergie beschikbaar is. Dat is een cruciale ontwikkeling voor de energietransitie en het behalen van onze doelstellingen voor luchtkwaliteit en klimaat.


(Foto Amstelveenweb.com - 2018)

Wethouder Floor Gordon en gedeputeerde Elisabeth Post promoten de PitPoint-laadpaal

Een van de uitdagingen is dat het moment, waarop er veel zonne- en windenergie wordt opgewekt niet altijd samenvalt met het moment, waarop er aan die stroom behoefte is. En juist hierbij kan de elektrische auto uitkomst bieden. Want anders dan huishoudens die nauwelijks flexibel zijn in hun stroomverbruik, valt er met het moment van laden van de elektrische auto veel meer te schuiven. Voor auto’s die ’s avonds aan de stekker gaan en er ’s morgens weer worden afgehaald (en voor een goed begrip: dat zijn verreweg de meeste auto’s), maakt het niet uit hoe laat er ’s nachts geladen wordt.

En dat biedt kansen. De auto kan laden op het moment dat er veel zonne- of windenergie geproduceerd wordt. Op dat moment is die duurzame stroom ook nog eens goedkoper. Vandaag zetten we samen een stap om deze kans te benutten. De intelligente laadpalen die MRA-Elektrisch vanaf nu plaatst, worden gekoppeld aan de Amsterdam Power Exchange (APX), de spotmarkt voor elektriciteit. Dankzij de nieuwe software kunnen we auto’s met duurzame stroom laden voor de gunstigste prijs, die de beurs op basis van vraag en aanbod voor de volgende dag per uur vaststelt. Ons doel is dat de elektrische rijder zelf de keuze voor deze duurzame stroom met een voordelig laadtarief kan maken. En dat de elektrische rijder zich bewust wordt dat het moment van laden verschil maakt. Straks wil ik de wethouder vragen om samen met mij, met een slag op de beursgong, de inkoop van duurzame energie op de APX beurs te starten.


(Foto Amstelveenweb.com - 2018)

De eerste PitPoint-laadpaal staat al tegenover het raadhuis van Amstelveen

Maar eerst benoem ik tot slot graag wat hierna de vierde en volgende stap kan zijn in de ontwikkeling van elektrisch rijden. We willen dat elektrische rijders ook zorgeloos over de landsgrens kunnen laden. Daarom volgt hierna de kick-off van het gezamenlijk Europees project evRoaming4EU van het NKL, de TU Eindhoven en MRA-Elektrisch. Een speciaal welkom aan de partners uit Kopenhagen, Wenen en Hamburg. Iedereen in deze zaal is nodig om ervoor te zorgen dat de nieuwe duurzame manier van laden gemeengoed wordt. Elektrisch rijden houdt immers niet op bij de gemeente-, provincie- of landsgrens.

Dames en heren, ik wil wethouder Floor Gordon graag uitnodigen om hier samen met mij het officiële, feestelijke startsein te geven. Vanaf vandaag begint de volgende fase, waarin de e-rijder kan profiteren van duurzame én voordelige energie. Hierbij verklaren we de nieuwe laadpalen die vanaf nu geplaatst worden, -waaronder de unieke Cobra laadpaal- verbonden aan de Amsterdam Power Exchange!'