Tijd voor gemeenten om naar voren te stappen

'Als de visie niet uit Den Haag komt, dan moet het van ons komen' -zei Sharon Dijksma voorzitter van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) in haar openingspeech op de Algemene Ledenvergadering (ALV) in het Groene Hart bij Hoogeveen Plants in Hazerswoude-Dorp op 26 juni 2024. Een toekomstvisie is volgens haar cruciaal voor het aanpakken van de grote maatschappelijke uitdagingen van deze tijd.

Wat hebben onze mensen nu en morgen nodig? ‘Voor de grote thema’s migratie, klimaat en energie, wonen, arbeidsmarkt en woningbouw, komen de oplossingen niet uit Den Haag’, zegt Dijksma. Ze stelt dat het aan de gemeenten is om de mensen in het land op sleeptouw te nemen, vol verbeeldingskracht en bestuurlijke moed. ‘Dat kunnen we door verandering van onderaf te stimuleren. Geen topdown-beleid over mensen uitstrooien, maar werken vanuit de bedoeling: wat hebben onze mensen nu en morgen nodig?’ Samenwerking tussen gemeenten is essentieel: ‘Wij maken het verschil als we méér zijn dan 342 gemeentelijke eilanden'.

(Bron VNG - 2024)

Sharon Dijksma voorzitter van de Vereniging Nederlandse Gemeenten tijdens haar openingspeech op de Algemene Ledenvergadering (ALV) in het Groene Hart bij Hoogeveen Plants in Hazerswoude-Dorp op 26 juni 2024
Van de gebaande paden af. Volgens Dijksma zijn gemeenten in staat om groter te denken en meer te durven. Als voorbeelden noemt ze de wederopbouw van de Enschedese wijk Roombeek na de vuurwerkramp en de basisbanen in Groningen die 100 mensen aan een baan hielpen, die eerst geen enkel uitzicht op werk hadden. Dat zou volgens haar ook kunnen in de aanpak van knelpunten als de woningbouw of warmtenetten. ‘We kunnen hiervoor oplossingen verbeelden, die buiten de gebaande paden gaan. Wat we kunnen verbeelden, kunnen we ook gaan doen.’  Ze vraagt zich af ‘waarom we niet voor een sterk, maatschappelijk consortium met Aedes om - buiten de huidige prestatieafspraken - samen extra (flex)woningen neer te zetten?’ of ‘als VNG niet veel meer helpen bij het oprichten van gemeentelijke warmtebedrijven?’

Strijdbare koers. Dijksma benadrukt dat de VNG haar strijdbare koers zal voortzetten, met als prioriteit de financiële positie van gemeenten. ‘Ik blijf dat voor en achter de schermen doen. Als het nodig is, loop ik voorop in het protest. We kiezen eerst voor het goede gesprek met het kabinet, maar als er dit najaar nog geen perspectief is, dan roep ik de ALV bijeen om onze acties te bespreken.’

Geloof in vooruitgang. Haar speech (pdf 9 pagina’s) eindigt met een oproep om positief te blijven. ‘We kunnen in deze tijd makkelijk somber worden van het cynisme, de polarisatie en afkeer van instituties. Maar juist nu hebben onze inwoners visie, leiderschap en idealen nodig. Idealistisch, zelfbewust en met een groot gevoel voor verantwoordelijkheid kunnen we die stap naar voren zetten.'

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) is dé belangenorganisatie en het kennisplatform voor alle Nederlandse gemeenten. Het doel van de VNG is om de krachten van gemeenten te bundelen en gezamenlijk op te treden in het belang van de lokale overheid en haar inwoners. Dit doen zij door invloed uit te oefenen op landelijk niveau en de maatschappelijke opgaven centraal te stellen. Samen zorgen zij voor een sterke en toekomstbestendige lokale overheid.