Toespraak van Roel Smit tijdens de commissievergadering B en S op 17 juni 2020

Roel Smit oprichter van Hoeksjan, bureau voor redactie en communicatie, voormalig verslaggever van het Amstelveens Weekblad en tegenwoordig waarnemend voorzitter van RTV-Amstelveen sprak de gemeenteraadsleden toe tijdens de commissievergadering van Burgers en Samenleving op 17 juni 2020:

'Beste leden van de gemeenteraad,

Amstelveen heeft behoefte aan betere, onafhankelijke journalistiek. Ik hoop dat u dat ook echt vindt. Voor mij was het in elk geval de reden om me een jaar geleden te gaan inzetten voor de samenwerking tussen RTVA en NH Media. Ik zag het als een kans in een steeds verder verschralend medialandschap. Wie het raadsvoorstel snel beoordeelt, trekt gemakkelijk de conclusie dat we geen steek verder zijn gekomen. Dat is frustrerend en dat doet wat met mensen. Dat leidt tot onrust bij vrijwillige medewerkers, bij bestuursleden, en dat is heel begrijpelijk. Zij wachten al jaren op duidelijkheid. Ieder gaat er op zijn eigen manier mee om.

Wie het raadsvoorstel (en de stukken die erbij horen) beter leest, kan niet anders dan concluderen dat er wel degelijk veel is gebeurd en dat er in elk geval een doortimmerd bedrijfsplan ligt voor een moderne lokale omroep, die jong en oud kan binden. Burgemeester en wethouders zien dat anders. Hoe dat kan? Ik denk dat het college het sinds enige jaren niet meer ziet zitten met RTVA. In december 2018 vertelde de wethouder mij persoonlijk dat hij het liefste zou zien dat NH Media de hele boel zou overnemen: studio opdoeken, medewerkers op de loonlijst van de provinciale omroep, klaar. Dat wilde uw gemeenteraad echter niet. U wilde een echte Amstelveense omroep houden, zo bleek uit de motie van eind 2018. En NH Media wilde – en kon – de boel ook niet overnemen. We kozen voor een ambitieuze samenwerking op basis van gelijkwaardigheid. Dat was niet de bedoeling van het college, maar ja, dat kun je natuurlijk zomaar niet zeggen.

(Foto Amstelveenweb.com - 2020)

Roel Smit waarnemend voorzitter van de Stichting RTV Amstelveen

En zo kwam er een strijd van een jaar die door RTVA (en de combinatie AmstelNieuws) niet gewonnen kón worden. We hadden een tegenstander die de regels van het spel voortdurend aanpaste, die als het ware de doelpalen verplaatste als de andere partij trachtte te scoren. Het heeft ons vaak doen verzuchten: wat willen ze op het raadhuis nou van ons? Een paar voorbeelden. In september 2019 presenteerden RTVA en NH Media hun gezamenlijke redactievisie. Een moderne, eigentijdse visie, met een accent op internet en sociale media om een jong publiek te bereiken. Letterlijke reactie van de wethouder: prima verhaal, niets op af te dingen, maar houd meer rekening met synergievoordelen van de samenwerking tussen twee organisaties. Die synergievoordelen hebben we nu tot de laatste snoertjes en plugjes uitgewerkt en wat is nu het verwijt? Onze redactievisie is niet vernieuwend genoeg. En een paar maanden was die nog wel prima?

Vijf maanden geleden vond het college nog dat RTVA een positief advies over de uitzendlicentie verdiende. Op basis van de situatie van toen. Daarna is ons bestuur versterkt en het PBO uitgebreid met zes nieuwe leden. En nu zouden we de licentie niet meer verdienen? Weer staan de doelpalen op een andere plek. De wethouder zegt dat we te weinig ambitie tonen bij het binnenhalen van alternatieve financiële middelen, bijvoorbeeld uit het bedrijfsleven. Dat klinkt goed voor een ondernemerspubliek. Maar kijk even serieus rond in de wereld van de onafhankelijke lokale media, dus de media die geen redactiekolommen verkopen. Dan weet u dat gebrek aan financiering vanuit het bedrijfsleven juist de kern van het probleem is. Daarom gaat de lokale journalistiek al tientallen jaren achteruit.

Nog even iets over de laatste drie maanden, de verlenging die het college ons op uw aandringen heeft moeten toestaan. Zouden we een faire kans krijgen? Jazeker, was het antwoord van de wethouder. Er kwam een deskundige procesbegeleider met verstand van media. En er kwamen zeven, soms tamelijk vaag omschreven criteria. Nieuw daarbij was het idee – dat kwam zomaar uit de lucht vallen – om de lokale omroep in het Stadshart onder te brengen. Leuk plan, vonden wij ook, maar met een lege portemonnee is het lastig onderhandelen over de duurste vierkante meters van Amstelveen. De wethouder zei dat te begrijpen, maar of we dan in elk geval maar verkennende gesprekken wilden voeren met enkele partijen. Natuurlijk deden we dat. Om vervolgens afgerekend te worden op het feit dat we op het punt van huisvesting niet hebben voldaan aan het criterium dat de wethouder had bedacht.

En dan zijn de doelpalen een paar keer verplaatst. En dan ligt er een rapport van de procesbegeleider, waarin staat dat RTVA zich heeft bewezen als de lokale omroep van Amstelveen. Een rapport met een zeer genuanceerd oordeel over de drie criteria, waaraan RTVA en NH Media niet volledig hadden kunnen voldoen. Op zo’n rapport zit je als college natuurlijk niet te wachten. Als je niet meer kunt rommelen met de regels kun je nog altijd druk uitoefenen op de onafhankelijke scheidsrechter. Het had nooit naar buiten mogen komen. 'Het heeft ons besluit verder niet beïnvloed', zei de wethouder in een reactie. Nee, natuurlijk niet, de uitkomst lag namelijk al heel lang vast en alles wat die uitkomst niet onderbouwde, was ongewenst. Amstelveen heeft behoefte aan betere, onafhankelijke journalistiek. En ik weet weer precies waarom. Dank u wel!'

UPDATE: Lees ook: Politiek trekt stekker uit RTVA