Toespraak van voorzitter Charles Michel in de VN-Veiligheidsraad

President Michel heeft een vergadering van de VN-Veiligheidsraad over vrede en veiligheid in Oekraïne bijgewoond. In zijn toespraak benadrukte hij hoe Rusland de voedselvoorziening bewapent tegen ontwikkelingslanden. 'Wereldwijde voedselzekerheid is een topprioriteit voor de EU, en we zullen alles doen wat in ons vermogen ligt om te helpen'- voegde hij eraan toe. Voorzitter Michel besteedde ook aandacht aan seksueel geweld en mensenhandel in Oekraïne en benadrukte dat seksueel geweld een oorlogsmisdaad is.

Charles Michel voorzitter van de Europese Raad sprak op 6 juni 2022 in de VN-Veiligheidsraad:

'Allereerst wil ik u bedanken voor het organiseren van deze bijeenkomst en voor de gelegenheid die u mij biedt om het woord te nemen.

Ik ben geboren in België in de jaren 1970. Op school bestudeerden we de grote Europese kunstenaars. Namen als Victor Hugo, da Vinci, Shakespeare, Picasso, Goethe. Maar we bestudeerden ook meesterwerken van namen als Dostojevski, Kandinski, Tsjaikovski, Tolstoj en anderen. Grote Russische kunstenaars uit de grote Russische cultuur. Zij hebben mijn eigen opvoeding beïnvloed en geïnspireerd. Maar vandaag de dag staat de wreedheid van Rusland in schril contrast met het erfgoed van deze briljante kunstenaars.

(Foto Kena Betancur/EU - 2022)

Charles Michel voorzitter van de Europese Raad tijdens zijn bezoek ontmoette António Guterres Secretaris-generaal van de VN in New York op 6 juni 2022

Een paar maanden geleden was ik in Borodyanka, waar Russische soldaten wreedheden begingen. Oorlogsmisdaden. Misdaden tegen de menselijkheid. Deze misdaden moeten en zullen worden bestraft om de verantwoordelijken ter verantwoording te roepen. We hebben bewijzen nodig. En daarom helpen we nu om het bewijs van deze misdaden te verzamelen. Straffeloosheid is geen optie, en wij zijn verheugd over de voorlopige maatregelen van het Internationaal Gerechtshof waarbij Rusland wordt gelast de militaire operaties onmiddellijk op te schorten. Wij staan volledig achter het onderzoek van de aanklager van het Internationaal Strafhof en achter het werk van de onafhankelijke onderzoekscommissie. En de Europese Unie staat de Oekraïense procureur-generaal en het maatschappelijk middenveld bij om bewijzen van oorlogsmisdaden te verzamelen.

Vrouwen, vrede, veiligheid. Dit is een kritiek onderwerp dat op het juiste moment komt. Twee jaar geleden riep secretaris-generaal Guterres op om een einde te maken aan geweld, zowel op het slagveld als in huiselijke kring. Toch horen we op dit moment berichten over Russische troepen die seksueel geweld als oorlogswapen gebruiken. Seksueel geweld is een oorlogsmisdaad. Een misdaad tegen de menselijkheid. Een tactiek van marteling, terreur en onderdrukking. Schandelijke daden in een schandelijke oorlog. En dit moet aan het daglicht worden gebracht en straffeloos worden vervolgd.



Deze oorlog heeft er ook toe geleid dat miljoenen mensen hun huizen zijn ontvlucht en hun heil buiten Oekraïne hebben gezocht, vooral vrouwen en kinderen. Ik heb velen van hen ontmoet toen ik naar Oekraïne ging, toen ik naar Polen ging, toen ik naar Moldavië ging. En zij zijn bijzonder kwetsbaar voor mensenhandelaars. Wij, de EU, zetten ons in om hen te beschermen en veilig te houden, zonder enige discriminatie.

Ik heb aandachtig geluisterd naar wat sommigen van u rond de tafel hebben gezegd.  Wij zijn van plan te zorgen voor onderwijs, gezondheidszorg en toegang tot de arbeidsmarkt. En we werken ook aan de uitroeiing van mensenhandel, aan de bescherming van mensen die de oorlog ontvluchten. Seksueel en op gender gebaseerd geweld is helaas een wereldwijde bedreiging die als oorlogswapen wordt gebruikt en waarmee vrouwen en meisjes over de hele wereld worden geconfronteerd. Afghanistan. Ethiopië. De Democratische Republiek Congo. De Centraal-Afrikaanse Republiek. Myanmar. Zuid-Sudan. Jemen en andere landen.

En daarom zullen wij, samen met UN Women, Dr. Mukwege Foundation en Nadia's Initiative, over enkele dagen in Brussel de tweede conferentie over vrouwen in conflictsituaties organiseren. Ik hoop van harte dat wij een momentum kunnen opbouwen en onze gezamenlijke inspanningen kunnen opvoeren om dit kritieke vraagstuk serieus aan te pakken.

Mijnheer de ambassadeur van de Russische Federatie, laten we eerlijk zijn. Het Kremlin gebruikt voedselvoorraden als een heimelijke raket tegen ontwikkelingslanden. De dramatische gevolgen van de Russische oorlog verspreiden zich over de hele wereld. En dit drijft de voedselprijzen op, drijft mensen tot armoede en destabiliseert hele regio's. Rusland is als enige verantwoordelijk voor deze voedselcrisis, Rusland alleen. Ondanks de campagne van het Kremlin van leugens en desinformatie. Ik heb het met mijn eigen ogen gezien. Een paar weken geleden zaten in Odesa miljoenen tonnen graan en tarwe vast in containers en schepen vanwege Russische oorlogsschepen in de Zwarte Zee en vanwege de Russische aanval op de transportinfrastructuur. En het zijn Russische tanks, Russische bommen en mijnen die Oekraïne verhinderen te planten en te oogsten.

Het Kremlin richt zich ook op graanopslag en steelt graan in Oekraïne en schuift de schuld af op anderen. Dit is lafhartig. Dit is pure en eenvoudige propaganda. Laten we de feiten eens op een rijtje zetten. De EU heeft geen sancties tegen de landbouwsector in Rusland. Nul. En zelfs onze sancties tegen de Russische transportsector gaan niet verder dan onze EU-grenzen. [U mag de zaal verlaten, misschien is het makkelijker om niet naar de waarheid te luisteren, meneer ambassadeur.] Onze sancties verhinderen niet dat onder Russische vlag varende schepen graan, voedsel of meststoffen naar ontwikkelingslanden vervoeren. Integendeel, de EU stelt alles in het werk om de landbouwexport van Oekraïne te helpen en de Oekraïense landbouwsector voor het komende seizoen te steunen.

Wereldwijde voedselzekerheid is een topprioriteit voor de EU, en we zullen alles doen wat in ons vermogen ligt om deze uitdaging te helpen oplossen en de ontwikkelingslanden te helpen. En om dat te doen, moeten we de Zwarte Zee ontsluiten. Wij staan volledig achter de inspanningen van secretaris-generaal Guterres om oplossingen te vinden om de maritieme routes voor de export van Oekraïne te heropenen. Wij zullen actief bijdragen aan het werk van de Global Crisis Response Group en samenwerken met de G-7 en met de Afrikaanse Unie.

Het Kremlin mag het gebruik van het woord "oorlog" verbieden en vervolgen, maar dat verandert niets aan de hartverscheurende realiteit. Duizenden dode Oekraïense vrouwen, kinderen en mannen. Gruweldaden. Verkrachtingen. Talloze Oekraïense steden die tot puin zijn gebombardeerd. Dit is een oorlog. Een barbaarse oorlog, gevoerd door een permanent lid van deze Raad.

Meneer de ambassadeur van Oekraïne: We zullen Oekraïne blijven steunen. We zullen uw land en uw volk blijven steunen. En we zullen druk op Rusland blijven uitoefenen en Rusland met de waarheid confronteren. Rusland valt één land en één volk aan, Oekraïne. Maar Rusland valt ook de waarden en beginselen van dit huis aan. Menselijke waardigheid, tolerantie, multilaterale samenwerking en internationaal recht. Dat zijn onze gedeelde waarden, het fundament van dit huis. Dit is dus meer dan een oorlog tegen één natie. Het is een oorlog tegen alles wat wij generaties lang, sinds de Tweede Wereldoorlog, hebben opgebouwd. De gehechtheid van de EU aan het VN-handvest is onwrikbaar. De Europese Unie is een betrouwbare, loyale en respectvolle partner. Wij zullen op het wereldtoneel blijven samenwerken om een veiliger, vrijer en welvarender wereld tot stand te brengen.'