Vanaf 2021 is lachgasverbod voor consumenten

Aan lachgas in gasflessen of grote hoeveelheden patronen komt voor consumenten een einde. Dat komt naar voren in het voorstel voor het lachgasverbod, dat Staatssecretaris Blokhuis (VWS) en minister Grapperhaus (J&V) op 12 juni 2020 in consultatie brengen. Eind vorig jaar kondigde het kabinet aan lachgas op lijst II van de Opiumwet te willen plaatsen en daarmee recreatief gebruik van lachgas te verbieden. Aanleiding was een risicobeoordeling, waaruit bleek dat recreatief gebruik van lachgas tot schade aan de volksgezondheid en samenleving leidt. De ‘eigenlijke toepassingen’ van lachgas, zoals in de zorg, technische industrie en horeca, worden van het verbod uitgezonderd.

(Foto Arenda Oomen/VWS - 2018)

Paul Blokhuis (ChristenUnie) staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Niet voor recreatief gebruik. Blokhuis: 'Lachgas wordt steeds vaker en in grotere hoeveelheden gebruikt als drugs, met name door jongeren. Met grote risico’s voor hun eigen gezondheid, maar ook voor anderen, bijvoorbeeld in het verkeer. Zoals de ongevallen met dodelijke afloop in Eindhoven in maart en Rotterdam in mei, waarbij naar alle waarschijnlijkheid lachgas in het spel was. Voor eens en altijd moet duidelijk zijn dat dit een erg schadelijke stof is, die niet voor recreatief gebruik is. Tegelijkertijd wil ik ervoor zorgen dat de sectoren waar lachgas wordt gebruikt zoals het bedoeld is, zoals de auto-industrie en de banketbakkers, hier niet de dupe van worden.'

Het verbod is in goed overleg met deze sectoren opgesteld, zodat het aansluit bij hun dagelijkse praktijk. Naast het verbod wordt ook preventie- en voorlichtingsmateriaal herzien om jongeren te informeren en beschermen tegen de risico’s van lachgas. Juist voorlichting en preventie is naast een verbod van onverminderd groot belang.


(Foto Arenda Oomen - 2018)

Ferdinand Grapperhaus (CDA) minister van Justitie en Veiligheid

Eigenlijke toepassingen. De zorg wordt door het wetsvoorstel niet geraakt, omdat het gebruik van lachgas als geneesmiddel door de Opiumwet wordt uitgezonderd van het verbod. Daarnaast wordt een algemene uitzondering gemaakt voor de technische industrie en de horeca. Aanbieders hoeven hiervoor dus geen ontheffing of vergunning aan te vragen. Wel zijn er kaders geschetst die aangeven hoe deze eigenlijke toepassingen, van productie en handel tot gebruik, eruitzien. Alles dat buiten deze kaders valt, is strafbaar. Zo mogen groothandels slagroomgaspatronen alleen nog verkopen aan een beperkte lijst van soorten bedrijven, met niet meer dan 5 doosjes van maximaal 50 ampullen tegelijk en alleen als onderdeel van een normaal inkooppatroon, niet afzonderlijk. Het doorverkopen van lachgas wordt in alle gevallen verboden.



Toepassingen voor consumenten. Voor consumenten zijn amper eigenlijke toepassingen van lachgas. Zij mogen alleen lachgas in ampullen kopen en bezitten met het doel hier slagroom mee op te kloppen. Hiervoor geldt dat ze alleen verkocht mogen worden aan consumenten van 18 jaar en ouder en in hoeveelheden van niet meer dan 1 verpakking van maximaal 10 ampullen. Ook moet voor het winkelpersoneel aannemelijk zijn dat het wordt gekocht met het doel er voedsel mee te bereiden. Lachgas in gasflessen valt voor consumenten buiten alle eigenlijke toepassingen en wordt dus in alle gevallen verboden.

Internetconsultatie. Het voorstel gaat vandaag in internetconsultatie. Wie wil meedenken, kan tot 10 juli 2020 zijn ideeën of suggesties over het voorstel meegeven via https://www.internetconsultatie.nl/lachgasbesluit . Het streven is om het verbod op 1 januari 2021 in te laten gaan.

Lachgas is een chemische verbinding, een stikstofoxide met de formule N₂O. Bij kamertemperatuur is het een kleurloos onbrandbaar gas, met een lichte metaalachtige geur en smaak. Bij verhoogde temperaturen is lachgas een krachtige oxidator die vergelijkbaar is met moleculaire zuurstof. Het is oplosbaar in water. Lachgas heeft belangrijke medische toepassingen, vooral in de chirurgie en de tandheelkunde, vanwege de verdoving en de pijnstillende werking. De spreekwoordelijke naam 'lachgas', bedacht door de Britse scheikundige Humphry Davy, is te wijten aan de euforische effecten bij het inademen ervan, een eigenschap die heeft geleid tot het recreatieve gebruik ervan als een dissociatief verdovingsmiddel. Het staat op de lijst van essentiële geneesmiddelen van de Wereldgezondheidsorganisatie, de veiligste en meest effectieve geneesmiddelen die nodig zijn in een gezondheidssysteem. Het wordt ook gebruikt als oxidatiemiddel in raketstuwstoffen en in de autosport om het vermogen van motoren te verhogen.

Lachgas komt in kleine hoeveelheden in de atmosfeer voor, maar blijkt een grote aaseter van stratosferische ozon te zijn, met een impact die vergelijkbaar is met die van CFK's. Geschat wordt dat 30% van de N₂O in de atmosfeer is het resultaat van menselijke activiteit, voornamelijk landbouw en industrie. Als het derde belangrijkste langlevende broeikasgas draagt lachgas substantieel bij aan de opwarming van de aarde.