Veel oudere mensen met een aflossingsvrije hypotheek in moeilijkheden

De regelgeving rond leningen en hypotheken brengt veel oudere mensen met een aflossingsvrije hypotheek in moeilijkheden. Daarom moeten banken en financiers flexibeler kunnen zijn in de voorwaarden voor een (nieuwe) lening of hypotheek. Dat zei ANBO-bestuurder Liane den Haan op 11 januari 2018 bij actualiteitenrubriek EenVandaag naar aanleiding van een onderzoek dat ANBO samen met EenVandaag uitvoerden onder ruim 4000 ANBO-leden en niet-leden. 'De Nederlandsche Bank vreest, dat 200.000 mensen in de problemen komen de komende jaren. Slechts het inkomen telt voor een nieuwe hypotheek, en niet de overwaarde of het vermogen. Dat pakt vooral nadelig uit voor ouderen. Wij zeggen: de bank moet de gehele situatie kunnen bekijken en vervolgens het risico inschatten. Nu zitten veel mensen in onzekerheid, omdat ze hun hypotheek moeten aflossen, terwijl er geen mogelijkheid is tot (her)financiering. Verhuizen is dan de enige optie, en ook dat is niet eenvoudig.'

(Foto Patricia Steur - 2015)

Liane den Haan algemeen directeur bij ANBO


Geen zorgen. De meeste ondervraagden maken zich echter nauwelijks zorgen. Bijna 90 procent van de ondervraagden heeft een (gedeeltelijke) aflossingsvrije hypotheek. In 64 procent van de gevallen zelfs 100 procent. Van de 1400 ondervraagden die hebben nagedacht over het aflopen van hun hypotheek, zegt ruim 40 procent, dat ze de restschuld willen financieren. Toch heeft bijna 80 procent nog geen contact opgenomen met een adviseur. Daaruit blijkt dat huisbezitters een te rooskleurig beeld hebben van hun financiële toekomst, iets wat ING eerder al constateerde.

Flinke restschuld. 'Mensen hebben nog flinke schulden: hoewel ruim 90 procent van de ondervraagde ouderen overwaarde zegt te hebben, hebben de meeste mensen restschuld na het aflopen van de hypotheek. In 35 procent van de gevallen is er 50.000 tot 100.000 euro restschuld na afloop van de hypotheektermijn, en in een kwart van de gevallen zelfs tot 200.000 euro. Dat los je niet zomaar af met vermogen, en bovendien: wanneer mensen ál hun geld uitgeven aan de aflossing, is er geen geld meer voor andere belangrijke zaken, zoals een woningaanpassing of het inkopen van extra zorg. Mensen worden op deze manier klemgezet door regels,' - zo zegt Den Haan.



Steeds langer zelfstandig wonen. Mensen wonen steeds langer in hun eigen woning, ook als ze hulp of zorg nodig hebben. Maar een hypotheek of financiering regelen wordt al na de 57ste verjaardag – Tien jaar vóór ingang van AOW - ingewikkeld, zeker wanneer er (op den duur) weinig of geen pensioeninkomen is. Daarnaast is het tekort aan geschikte seniorenwoningen opgelopen tot 80.000 én is er een gebrek aan huurwoningen met een huurprijs van rond de 700 euro. Den Haan: 'Dus burgers krijgen wel meer verantwoordelijkheden, maar nauwelijks mogelijkheden om hun verantwoordelijkheid ook daadwerkelijk te nemen. De Nederlandsche Bank, de overheid en de financiers moeten samen op zoek naar goede oplossingen, met een aanvaardbaar risico voor beide partijen. Dat kan bijvoorbeeld zijn dat het aflossingsvrije hypotheekdeel langer mag blijven staan of dat overwaarde of vermogen in bepaalde gevallen toch meewegen.'

Onderzoeksverantwoording. Dit onderzoek is gedaan tussen 8 december en 18 december, onder 34.000 leden en 28.000 niet-leden van ANBO. 4169 Mensen reageerden, wat een response rate van 6,7 procent betekent. 87 Procent van de ondervraagden heeft een koopwoning, en daarvan heeft 83 procent nog een hypotheek op de woning. 72 procent van de ondervraagden is lid van ANBO. 71 Procent van de ondervraagden is man, 28 procent is vrouw. De respondenten wonen overwegend in Zuid-Holland (20 procent) en Noord-Holland (15 procent). De enquête is opgesteld in samenwerking met EenVandaag en is uitgezet via het mailbestand van ANBO. De resultaten zijn niet gewogen of gecorrigeerd en derhalve niet representatief.