Veel uitdagingen zijn voor de mensheid tegenwoordig

Persconferentie door secretaris-generaal António Guterres op het hoofdkwartier van de Verenigde Naties op 8 februari 2024 in New York:

'Beste leden van de media:

Gisteren heb ik de Algemene Vergadering toegesproken, waarbij ik de nadruk legde op de prioriteiten voor dit jaar en daarna. Het is een lange en gedetailleerde agenda, maar de uiteenlopende uitdagingen zijn met elkaar verbonden door een rode draad. Vrede.

De behoefte aan vrede in al zijn dimensies, omdat vrede de band is die bindt. Maar al te vaak worden we geconfronteerd met een Gordiaanse knoop. Op het gebied van vrede en veiligheid worden we geconfronteerd met toenemende conflicten en geopolitieke verdeeldheid. Wat betreft vredeskwesties binnen gemeenschappen zien we toenemende polarisatie. Wat betreft vrede met gerechtigheid: we hebben te maken met toenemende ongelijkheid. Wat vrede met de natuur betreft, hebben we te maken met stijgende mondiale emissies en mondiale temperaturen.

We bevinden ons op een moment van de waarheid, maar er is sprake van een breuk in het vertrouwen. Vertrouwen in instituties. Vertrouw op leiders. En ook vertrouwen in overheden en multilaterale instellingen. De manier om het vertrouwen te herstellen is door een echt en positief verschil te maken in de levens van mensen. Door de problemen van mensen op te lossen. Gisteren presenteerde ik een heldere, nuchtere beoordeling van de wereld. Dit is geen tijd om klappen uit te delen.

We hebben een aantal existentiële uitdagingen: de eeuwenoude nucleaire dreiging. De klimaatcrisis en de gevaren van ongecontroleerde kunstmatige intelligentie. Maar we zijn niet voldoende verenigd en georganiseerd om effectief op een van deze problemen te reageren. Bovendien worden we geconfronteerd met een vermenigvuldiging van conflicten en geopolitieke verdeeldheid.

Er kan over de hele linie veel gedaan worden. Om conflicten te beëindigen, om de dreigingen van kunstmatige intelligentie effectief aan te pakken, om klimaatactie te ondernemen, om de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen te bereiken. Maar het zal een serieus gesprek tussen ontwikkelde en ontwikkelingslanden vereisen; tussen rijke en opkomende economieën; tussen noord en zuid, oost en west.

Het zal hervorming van instellingen vereisen die door een vervlogen wereld zijn gebouwd, voor een vervlogen tijdperk. Te beginnen met de hervorming van de Veiligheidsraad en de instellingen van Bretton Woods. We bevinden ons niet langer in een wereld van twee supermachten of in een unipolaire wereld. Multipolariteit schept kansen voor rechtvaardigheid en evenwicht in de mondiale betrekkingen. Maar wanneer multipolariteit niet gepaard gaat met effectieve, vernieuwde en inclusieve mechanismen van multilateraal bestuur, vermenigvuldigen de risico’s zich.

Dit is dus een jaar waarin we ons op de toekomst concentreren – en we hebben onze Top van de Toekomst in september, en dit is een jaar waarin we ons ook vandaag op de uitdagingen van mensen concentreren. We hebben instellingen die op één lijn moeten worden gebracht met onze tijd. En we hebben principes die ons als leidraad dienen, die we in alle situaties moeten behouden. Respect voor het Handvest van de Verenigde Naties. Respect voor het internationaal recht en het internationaal humanitair recht. Vrede met gerechtigheid die ongelijkheid aanpakt.

Het volgen van deze principes zal ons leiden naar de oplossingen die ik gisteren heb uiteengezet. De nieuwe agenda voor vrede. De SDG-stimulans. Het mondiale digitale compact. Het werk van het Adviesorgaan Kunstmatige Intelligentie. Het Klimaatsolidariteitspact. En nog veel meer.

En op het gebied van vrede en veiligheid geloof ik dat het vooral van cruciaal belang is om oplossingen te vinden voor twee brandende conflicten die diepgaande mondiale gevolgen hebben: Oekraïne en Gaza. Deze maand is het twee jaar geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel. Het is essentieel dat we werken aan een rechtvaardige en duurzame vrede, maar wel een vrede die in lijn is met het VN-Handvest en het internationaal recht.

En in Gaza wordt de situatie alleen maar erger. Naast de dood en vernietiging als gevolg van militaire operaties, hebben hongersnood en ziekte een zware impact op de Palestijnen in Gaza. Ondanks enkele beperkte stappen worden onze humanitaire operaties nog steeds geconfronteerd met toegangsweigeringen, vertragingen, belemmeringen en meerdere gevaren, waaronder live-fire. Een van onze konvooien werd eerder deze week beschadigd door Israëlische marineartillerie. Slechts 10 van de 61 geplande hulpkonvooien naar het noorden bereikten in januari hun bestemming.

Laten we duidelijk zijn: ontkenning van humanitaire toegang betekent ontkenning van humanitaire hulp voor burgers. Voedsel en water zijn nodig voor een wanhopige bevolking. Medicijnen en brandstof zijn nodig voor de wanhoop in ziekenhuizen. En andere levensreddende benodigdheden voor een bevolking in een verschrikkelijke situatie. Ik maak mij vooral zorgen over berichten dat het Israëlische leger zich vervolgens op Rafah wil concentreren.

De helft van de bevolking van Gaza zit nu opeengepakt in Rafah. Ze kunnen nergens heen. Ze hebben geen huis – en ze hebben geen hoop. Ze leven in overvolle geïmproviseerde onderkomens, in onhygiënische omstandigheden zonder stromend water, elektriciteit en voldoende voedselvoorraden. Dit alles onderstreept de noodzaak van volledige eerbiediging van het internationaal humanitair recht, inclusief de bescherming van burgers en het waarborgen dat in hun essentiële behoeften wordt voorzien.

Wij zijn duidelijk in het veroordelen van de gruwelijke aanvallen van Hamas. We zijn ook duidelijk in het veroordelen van de schendingen van het internationaal humanitair recht in Gaza. We hebben een onmiddellijk humanitair staakt-het-vuren nodig. We hebben ook de onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating van alle gijzelaars nodig. En we hebben echte, 'VN-resoluties, het internationaal recht en eerdere overeenkomsten. Herhaalde bloedige vijandelijkheden en tientallen jaren van spanningen en bezetting zijn er niet in geslaagd de Palestijnen een staat te bieden, of de Israëli's veiligheid te bieden. In het Midden-Oosten en over de hele wereld hebben we vrede in alle opzichten nodig. Onze wereld kan het zich niet veroorloven om te wachten. En ik dank u voor uw aandacht.'