Vervalste medische producten om van het coronavirus te genezen

Medische productwaarschuwing nr. 3/2020 van de WHO. Dit Medical Product Alert van WHO waarschuwt de consumenten, gezondheidswerkers en gezondheidsautoriteiten tegen een groeiend aantal vervalste medische producten die beweren COVID-19 te voorkomen, op te sporen, te behandelen of te genezen. De Coronavirus ziekte (COVID-19) pandemie (veroorzaakt door het virus SARS-CoV-2) heeft de vraag naar geneesmiddelen, vaccins, diagnostica en reagentia, allemaal gerelateerd aan COVID-19, doen toenemen, waardoor er een kans ontstaat voor kwaadwillende personen om vervalste medische producten te distribueren. De nodige zorgvuldigheid is vereist van alle actoren bij de aanschaf, het gebruik en de toediening van medische producten, met name van degenen die getroffen zijn door de huidige crisis van, of verband houden met, COVID-19.

1. 2. VERVALSTE IN-VITRODIAGNOSTIEK EN LABORATORIUMREAGENTIA

De WHO heeft meerdere rapporten ontvangen over vervalste in-vitrodiagnostica (IVD's) en laboratoriumreagentia voor het opsporen van SARS-CoV-2. Voor een lijst van diagnostica die door de WHO voor klinisch gebruik zijn goedgekeurd, wordt verwezen naar de WHO Emergency Use Listing. Tot op heden hebben acht landen (Australië, Brazilië, Canada, PR China, Russische Federatie, Singapore, de Republiek Korea, de Verenigde Staten van Amerika) IVD's voor COVID-19-diagnose opgenomen op basis van versnelde regelgeving. Let op: in de Europese Unie wordt de naleving van de regelgeving voor SARS-CoV-2-diagnostiek door de fabrikant zelf verklaard. 

Om de lidstaten en de belanghebbenden te helpen, heeft de WHO de links naar deze noodlijsten gepubliceerd, samen met de contactgegevens. Deze links geven informatie over IVD's die zijn goedgekeurd voor gebruik in de rechtsgebieden van het International Medical Device Regulators Forum, evenals beleid en richtlijnen. De WHO zal bijgewerkte versies verstrekken wanneer nieuwe informatie beschikbaar komt.

Eindgebruikers worden aangemoedigd om de etikettering te controleren aan de hand van de informatie die door de regelgevende instanties bij het opstellen van de lijst wordt geplaatst, om er zeker van te zijn dat zij in het bezit zijn van het echte product. Deze informatie kan bestaan uit de naam van het product, de productcode, de vervaldatum, de gebruiksaanwijzing en de gegevens van de fabrikant.

Niet-gereglementeerde websites die geneesmiddelen en/of vaccins leveren, met name die welke hun fysieke adres of vaste telefoonnummer verbergen, zijn vaak de bron van niet-gelicentieerde, ondermaatse en vervalste medische producten. De WHO is op de hoogte gebracht van verschillende ongeregistreerde websites die beweren dat producten die te koop zijn COVID-19 kunnen behandelen of voorkomen. Dergelijke producten zijn waarschijnlijk vervalste geneesmiddelen. Bovendien lijken sommige websites gemakkelijk toegang te bieden tot legitieme geneesmiddelen die anders niet gemakkelijk verkrijgbaar zijn. Eindkopers en consumenten moeten vooral op hun hoede zijn voor dergelijke online zwendelpraktijken en de nodige zorgvuldigheid betrachten bij de aankoop van een medisch product, al dan niet online.

2. 2. VERVALSTE GENEESMIDDELEN EN VACCINS

In dit stadium beveelt de WHO geen geneesmiddelen aan om COVID-19 te behandelen of te genezen. De SOLIDARITEITS-studie, onder leiding van de WHO, bekijkt echter wel de mogelijke behandelingen voor COVID-19.

De WHO verzoekt nationale gezondheidsautoriteiten, beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg, het publiek en belanghebbenden in de toeleveringsketen wereldwijd om meer waakzaamheid om de distributie van deze vervalste medische producten te voorkomen. De verhoogde waakzaamheid moet zich richten op ziekenhuizen, klinieken, gezondheidscentra, klinische laboratoria, groothandelaren, distributeurs, apotheken en alle andere leveranciers van medische producten. Alle medische producten moeten uit authentieke en betrouwbare bronnen worden verkregen. De authenticiteit en de staat van het product moeten zorgvuldig worden gecontroleerd. Consumenten wordt geadviseerd om in geval van twijfel advies in te winnen bij een gezondheidsprofessional.

De nationale gezondheidsautoriteiten worden verzocht de WHO onmiddellijk op de hoogte te stellen als deze vervalste producten in hun land worden ontdekt. Als u informatie heeft over de productie, distributie of levering van deze producten, neem dan contact op met rapidalert@who.int

Het bestaan van ondermaatse en vervalste (SF= substandard and falsified) medische producten is een onaanvaardbaar risico voor de volksgezondheid. Ze treffen alle regio's van de wereld en er zijn geneesmiddelen uit alle belangrijke therapeutische categorieën gemeld, waaronder vaccins en diagnostica. Ze schaden patiënten en ondermijnen het vertrouwen in medische producten, gezondheidswerkers en gezondheidssystemen. De WHO werkt samen met belanghebbenden om de risico's van SF-medische producten te minimaliseren door gegevens te verzamelen en kennis en goede praktijken over te dragen aan landen. Lees ook: Full List of WHO Medical Product Alerts