Von der Leyen over het ReArm Europe Plan

Persverklaring van president van de Europese Commissie Ursula von der Leyen over het defensiepakket van de EU:

'We leven in de meest gewichtige en gevaarlijke tijden. Ik hoef de ernst van de bedreigingen, waarmee we worden geconfronteerd niet te beschrijven. Of de verwoestende gevolgen die we zullen moeten doorstaan als die bedreigingen werkelijkheid worden. Want de vraag is niet langer of de veiligheid van Europa op een heel reële manier wordt bedreigd. Of Europa meer verantwoordelijkheid voor zijn eigen veiligheid op zich moet nemen. In werkelijkheid kennen we de antwoorden op die vragen al lang.

De echte vraag die voor ons ligt, is of Europa bereid is om zo daadkrachtig op te treden als de situatie voorschrijft. En of Europa klaar is en in staat is om met de snelheid en ambitie te handelen die nodig zijn. In de verschillende bijeenkomsten van de afgelopen weken – de laatste twee dagen geleden in Londen – was het antwoord van Europese hoofdsteden even luid als duidelijk. We bevinden ons in een tijdperk van herbewapening. En Europa is bereid om zijn defensie-uitgaven enorm te verhogen. Zowel om te reageren op de urgentie op korte termijn om te handelen en Oekraïne te steunen, maar ook om tegemoet te komen aan de noodzaak op lange termijn om veel meer verantwoordelijkheid te nemen voor onze eigen Europese veiligheid.

Daarom heb ik vandaag (4 maart 2025) een brief geschreven aan de leiders voorafgaand aan de Europese Raad van donderdag. Daarom zijn we hier vandaag samen. En ik heb in deze brief aan de leiders het ReArm Europe Plan uiteengezet. Deze reeks voorstellen richt zich op hoe we alle financiële hefbomen die we tot onze beschikking hebben kunnen gebruiken om lidstaten te helpen hun uitgaven aan defensiecapaciteiten snel en aanzienlijk te verhogen. Dringend nu, maar ook over een langere periode in dit decennium. Dit bestaat uit vijf onderdelen.

Het eerste onderdeel van dit ReArm Europe-plan is om het gebruik van overheidsfinanciering voor defensie op nationaal niveau te ontketenen. Lidstaten zijn bereid om meer te investeren in hun eigen veiligheid als ze de financiële ruimte hebben. En we moeten hen in staat stellen dit te doen. Daarom zullen we binnenkort voorstellen om de nationale ontsnappingsclausule van het Stabiliteits- en Groeipact te activeren. Het zal lidstaten in staat stellen hun defensie-uitgaven aanzienlijk te verhogen zonder de Excessive Deficit Procedure in werking te stellen. Bijvoorbeeld: als lidstaten hun defensie-uitgaven met gemiddeld 1,5% van het BBP zouden verhogen, zou dit een begrotingsruimte van bijna 650 miljard euro kunnen creëren over een periode van vier jaar.

Het tweede voorstel zal een nieuw instrument zijn. Het zal 150 miljard euro aan leningen verstrekken aan lidstaten voor defensie-investeringen. Dit gaat in principe over beter uitgeven – en samen uitgeven. We hebben het over pan-Europese capaciteitsdomeinen. Bijvoorbeeld: lucht- en raketverdediging, artilleriesystemen, raketten en munitie, drones en anti-dronesystemen; maar ook om andere behoeften aan te pakken, van cyber tot militaire mobiliteit bijvoorbeeld. Het zal lidstaten helpen om de vraag te bundelen en samen te kopen. Natuurlijk kunnen lidstaten met deze apparatuur hun steun aan Oekraïne enorm opvoeren. Dus, onmiddellijke militaire apparatuur voor Oekraïne. Deze aanpak van gezamenlijke inkoop zal ook de kosten verlagen, fragmentatie verminderen, de interoperabiliteit vergroten en onze industriële defensiebasis versterken. En het kan in het voordeel van Oekraïne zijn, zoals ik zojuist heb beschreven. Dit is dus het moment van Europa en we moeten het waarmaken.

Het derde punt is het benutten van de macht van de EU-begroting. Er is veel dat we op dit gebied op korte termijn kunnen doen om meer geld te besteden aan defensiegerelateerde investeringen. Daarom kan ik aankondigen dat we aanvullende mogelijkheden en prikkels zullen voorstellen voor lidstaten die, als ze cohesiebeleidsprogramma's willen gebruiken, zullen beslissen om de defensie-uitgaven te verhogen. De laatste twee actiegebieden zijn gericht op het mobiliseren van particulier kapitaal door de Spaar- en Investeringsunie te versnellen en via de Europese Investeringsbank.

Tot slot: Europa is klaar om zijn verantwoordelijkheden op zich te nemen. ReArm Europe zou bijna 800 miljard euro kunnen mobiliseren voor een veilig en veerkrachtig Europa. We zullen nauw blijven samenwerken met onze partners in de NAVO. Dit is een moment voor Europa. En we zijn klaar om een stap verder te gaan.'