Voorlopig geen categoraal gymnasium in Amstelveen

Verkenningscommissie Voortgezet Onderwijs presenteerde rapport

Woensdagavond 3 oktober 2012 heeft de Verkenningscommissie Voortgezet Onderwijs Amstelveen haar rapport over de kwaliteit van het voortgezet onderwijs overhandigd aan wethouder Herbert Raat (VVD) van onderwijs in wijngaard De Amsteltuin. In het bijzijn van leden van de gemeenteraad en rectoren van de diverse Amstelveense VO-scholen presenteerde de commissie haar conclusies.

De verkenningscommissie gaf in haar rapport aan, dat er steeds meer vraag is naar onderwijs in homogeen samengestelde klassen (‘categoraal onderwijs’), aangezien onderwijs in een kleinschalige setting voor bepaalde leerlingen beter kan uitpakken dan het VWO op een brede scholengemeenschap.

(Foto Amstelveenweb.com - 2012)

Pim Mager, emeritus hoogleraar Medische natuurwetenschappen van de VU presenteert het onderzoeksrapport

Vanuit onderwijskundige invalshoek is er dan ook op zich bestaansrecht voor een categoraal gymnasium in het onderwijslandschap in Amstelveen. Zij merkt daar wel bij op, dat gezien de huidige capaciteit van de scholen in de regio, de hoge kosten voor het starten van een nieuwe school en het risico van afromen van de aanmeldingen van getalenteerde leerlingen op de bestaande scholen het opzetten van een categoraal Gymnasium in Amstelveen voor nu geen prioriteit heeft.


(Foto Amstelveenweb.com - 2012)

Bestuurders en leden van de Amstelveense onderwijsinstellingen en de pers volgen de presentatie in het hoofdgebouw van wijngaard De Amsteltuin

‘Denktank Excellentie en Innovatie’

Versterking van (de reputatie van) het gymnasiale onderwijs op de bestaande Amstelveense scholen kan er op termijn toe leiden, dat de forenzende leerlingen wel voor een Amstelveense school kiezen. Daartoe zouden de scholen bovendien hun gezamenlijke marketingfunctie verder kunnen versterken.

De verkenningscommissie beveelt de scholen dan ook aan een gezamenlijke ‘Denktank Excellentie en Innovatie’ in te stellen, bestaande uit onderwijsdeskundigen en bovenbouwleerlingen (mogelijk ook oud-leerlingen) van alle 3 (of 4) VO-scholen. In deze denktank kan ‘out-of-the-box’ worden overlegd over scenario’s die de kwaliteit van het Amstelveense VWO kunnen versterken.


(Foto Amstelveenweb.com - 2012)

Wethouder Herbert Raat (VVD) bedankt voor het werk van de onderzoekscommissie

Pim Mager, voorzitter van de verkenningscommissie:’Onze algemene conclusie is, dat het voortgezet onderwijs in Amstelveen van goede kwaliteit is en veel keuzemogelijkheden biedt. Het gymnasiale onderwijsaanbod in Amstelveen vertoont in de bovenbouw van de scholen wel een lacune. Om deze op te vullen ziet de commissie goede mogelijkheden in een groeimodel van toenemende onderlinge samenwerking, met als mogelijk resultaat op termijn een gymnasium met een eigen plek in het onderwijsaanbod.


(Foto Amstelveenweb.com - 2012)

Pim Mager overhandigt het rapport aan wethouder Raat. De beamer stond nog aan, dus u kunt ook een deel van het rapport bewonderen

Het groeimodel, dat de commissie voor ogen staat, gaat uit van het handhaven van de gymnasiale afdelingen in de onderbouw en het stimuleren van intensieve samenwerking in de bovenbouw. Door deze samenwerking kunnen de drie gymnasiale afdelingen op den duur mogelijk uitgroeien tot een zelfstandige of nevenvestiging die als zodanig kan worden opgenomen in het Regionaal Plan Onderwijs (RPO) van 2015’.

Wethouder Herbert Raat: ‘De commissie heeft goed werk verricht. De aanbevelingen nemen wij ter harte. Met name de instelling van een ‘Denktank Excelentie en Innovatie’ en het tweejaarlijks organiseren van een ‘Dialoog over het Voortgezet Onderwijs’ zullen wij als college zeker ondersteunen. Wat betreft het RPO hopen wij, dat het kabinet ruimte zal scheppen om de gemeente niet alleen een rol te geven als pinautomaat om te betalen, maar ook een inhoudelijke inbreng over de kwaliteit, variatie en innovatie van de onderwijsvoorzieningen’.

Amstelveen en Uithoorn beschikken samen over vier grote scholengemeenschappen voor algemeen vormend onderwijs. Twee van de vier bieden onderwijs aan van VMBO-t tot en met Gymnasium, t.w. het Amstelveen College (AC) en het Hermann Wesselink College (HWC). Het Keizer Karel College (KKC) en het Alkwin Kollege, die beide onder de stichting Keizer Karel vallen, bieden alleen HAVO en VWO-onderwijs, waaronder ook Gymnasium.

Alle vier de scholen hebben rond de 1500 leerlingen. Om deze aantallen leerlingen te kunnen herbergen is er de laatste jaren veel gebouwd. Het KKC heeft circa 3 jaar geleden een nieuwe vleugel aangebouwd, onder meer om het Technasium onderwijs ruimte te geven, het HWC heeft circa 5 jaar geleden een nieuwe vleugel met m.n. muzieklokalen in gebruik genomen.


(Foto Amstelveenweb.com - 2012)

Elisabeth Pels Rijcken rector van het Keizer Karel College licht het verhaal toe vanuit de kant van haar school

Het Alkwin Kollege heeft circa 8 jaar geleden nieuwe gebouwen in gebruik genomen die gebouwd zijn rondom het bestaande gebouw. Het Amstelveen College, dat nu nog op twee locaties is gehuisvest, hoopt in september 2013 een geheel nieuw gebouw te kunnen betrekken.

Het Amstelveen College is een openbare school, het Keizer Karel College en het Alkwin Kollege zijn van oorsprong Rooms-Katholiek en het Hermann Wesselink College is van oorsprong protestants-christelijk. In hun eigen beschrijving van de school in de schoolkeuzegids wordt echter de denominatie niet als zeer specifiek naar voren gehaald. In de gesprekken met de rectoren van de scholen kwam naar voren, dat zij de indruk hebben, dat leerlingen en ouders een school kiezen op basis van sfeer, op onderwijskundige specialiteiten, begeleiding en de indruk, dat de school bij het kind in kwestie past.

De verkenningscommissie heeft geconstateerd, dat de drie Amstelveense VO-scholen in een goede verstandhouding overleg voeren. De scholen zijn in hun onderwijsprofilering in zeker zin complementair aan elkaar. Zelf spreken de rectoren in dit verband van samen werken aan diversiteit. De drie Amstelveense scholengemeenschappen voor algemeen vormend onderwijs verkeren momenteel in een gezonde concurrentiepositie met elkaar.

Categoraal gymnasium in Amstelveen?

De verkenningscommissie is van mening, dat categoraal onderwijs in een kleinschalige setting voor bepaalde leerlingen inderdaad beter kan zijn dan op een VWO-afdeling van een grote scholengemeenschap. Vanuit deze optiek is er op zich dan ook bestaansrecht voor een categoraal gymnasium, waar leerlingen met een bovengemiddeld IQ onderwijs op maat aangeboden krijgen, dat hen stimuleert het beste uit zichzelf te halen. Het potentieel van dergelijke leerlingen is in Amstelveen zeker aanwezig: de gemiddeld Cito score ligt in Amstelveen hoger dan het landelijk gemiddelde (539 tegen 535,5)


(Foto Amstelveenweb.com - 2012)

Gemeentesecretaris Rein Schurink (l) en wethouder Herbert Raat volgen de ontstane discussie aan de zijlijn. De heer Schurink vindt het jammer, dat de huidige leiding van de Amstelveense voortgezette onderwijsinstellingen de kwaliteit niet op een nog hoger niveau willen tillen en ze de oprichting van een categoraal gymnasium in Amstelveen niet steunen

Conclusies

De verkenningscommissie heeft geconstateerd, dat het Regionaal Plan Onderwijsvoorzieningen Amstelland voor de periode 2012-1017 de bestuurlijke visie op het huidige en toekomstige voortgezet onderwijs in de regio weergeeft. Dit RPO heeft echter een beschrijvend en tamelijk ambtelijk karakter en mist een integrale visie op de gewenste diversiteit in het regionale onderwijslandschap. De Voortgezet Onderwijscapaciteit in de regio lijkt, mede gezien de dalende tendens in de omvang van de basisgeneratie, toereikend. Voor een aanzienlijk deel van de Amstelveense leerlingen zijn de in Amsterdam aanwezige onderwijsvoorzieningen overigens om uiteenlopende redenen aantrekkelijker. Een inspanning om nog meer leerlingen voor het in Amstelveen aangeboden onderwijs te winnen, ligt daarom voor de hand.

De kwaliteit van het voortgezet onderwijs in Amstelveen is goed. Het reguliere VWO voldoet aan de kwaliteitseisen en de uitstekende specifieke differentiaties en plusprofielen dragen bij aan een aantrekkelijk onderwijsaanbod, waarin voor ouders en leerlingen veel te kiezen valt. Ook voor cognitief begaafde leerlingen biedt Amstelveen goede studiemogelijkheden. Het ontbreken van een categoraal gymnasium leidt er toe, dat een substantieel aantal leerlingen kiest voor het Amsterdamse alternatief.

Kinderen die op basis van hun cognitieve bagage, leercapaciteit en affiniteit gebaat zijn bij een categoraal gymnasiaal schooltype, kunnen op overbrugbare reisafstand op een Amsterdams gymnasium terecht. In Amstelveen kunnen deze kinderen in de onderbouw op zich goed terecht op een gymnasiale afdeling van een van de scholengemeenschappen.

Versterking van het gymnasiale onderwijs op de Amstelveense scholen in de bovenbouw kan er op termijn toe leiden, dat voor meer leerlingen dan tot nu toe de gymnasiale waarden van de opleiding tot aan het eindexamen behouden blijven. Versterking van (de reputatie van) het gymnasiale onderwijs op de bestaande Amstelveense scholen - met name in de bovenbouw – kan ertoe leiden, dat de forenzende leerlingen wel kiezen voor een Amstelveense school. Daartoe zouden de scholen meer gezamenlijke inspanningen moeten leveren, zowel onderwijsinhoudelijk als ten aanzien van marketing en werving.


(Foto Amstelveenweb.com - 2012)

Vlnr.: Deelnemers van het minidebat Ton Liefaard de rector van het Hermann Wesselink College, Elisabeth Pels Rijcken rector van het Keizer Karel College en Mark Manders, rector van het Amstelveen College na de presentatie van het rapport van de Verkenningscommissie Voortgezet Onderwijs bespreken de conclusie van de commissie

Het groeimodel, dat de commissie voor ogen staat, gaat uit van het handhaven van de gymnasiale afdelingen in de onderbouw en stimuleert een intensieve samenwerking in de bovenbouw. Dat deze samenwerking op de middellange termijn zou kunnen leiden tot een Amstelveens gymnasium met bijvoorbeeld een concurrerend profiel van de pre-academische school bij uitstek, lijkt de commissie heel goed mogelijk.

Door te starten met een effectieve samenwerking in de bovenbouw van de drie scholen, kunnen de drie gymnasiale afdelingen op den duur mogelijk uitgroeien tot een zelfstandige, of nevenvestiging die als zodanig kan worden opgenomen in het Regionaal Plan Onderwijs (RPO) van 2015. De gemeente zou de samenwerking tussen de drie bestaande scholen kunnen stimuleren door hun samenwerkingsinitiatieven actief te faciliteren.

Verkenningscommissie sinds najaar 2011 actief

In het najaar van 2011 ontstond discussie over de noodzaak en de mogelijkheid om in Amstelveen een categoraal gymnasium te starten. Er kwamen in het politieke en in het publieke debat verschillen van inzicht aan het licht over de wenselijkheid en haalbaarheid van een zelfstandig (categoraal) gymnasium.

Dat was voor het gemeentebestuur aanleiding om een verkenning uit te laten voeren door een daartoe ingestelde commissie. De Verkenningscommissie Voortgezet Onderwijs Amstelveen aanvaardde de opdracht op voorwaarde, dat het onderzoek niet alleen gericht zou zijn op de vraag wel, of geen categoraal gymnasium, maar dat het voortgezet onderwijsaanbod in zijn geheel onder de loep genomen zou worden.

De verkenningscommissie bestond uit: Arnold van Eijk, directievoorzitter Rabobank Amstel en Vecht, Jos Groot, eigenaar hypotheekshop, Christine Hylkema, onderwijskundige en rector Openbaar Lyceum Zeist, Pim Mager, emeritus hoogleraar Medische natuurwetenschappen, voorzitter Marlies van Tooren, onderwijskundige en Anne-Mieke van der Vet, onderwijskundige.