Voortgang van de basisbanen in Amstelveen in 2023

Hierbij wil het College B en W Amstelveen u graag informeren over de voortgang van de proef basisbanen. Op 31 mei 2022 hebben wij u voor het laatste geïnformeerd (Z22-024356) over de voortgang van de uitvoering van de motie basisbanen. Daarvoor hebben wij u twee raadsbrieven verstuurd waarin we u informeerden over de mogelijkheden rondom basisbanen (onderzoek naar basisbanen 25 mei 2021 en Aanvullende informatie op notitie basisbanen 15 juni 2021). Er is gestart met een proef waarbij vijf inwoners twee jaar lang aan het werk kunnen in de vorm van een basisbaan.

Wat is een basisbaan? Inwoners zoeken onder begeleiding van AM match naar een passende basisbaan. Een basisbaan is een niet bestaande baan die gecreëerd wordt rondom de wensen en kwaliteiten van de inwoner. De basisbaan mag niet zorgen voor verdringing. De werkzaamheden dienen additioneel te zijn. Inwoners ontvangen het wettelijk minimum uurloon (o.b.v. 37 urige werkweek), vakantiegeld, vakantiedagen, tegemoetkoming in de reiskosten en bouwen pensioen op. Inwoners komen in dienst bij AM match.

Waar moet een inwoner aan voldoen?

Om in aanmerking te komen voor een basisbaan worden de volgende richtlijnen gehanteerd:

1. Inwoner ontvangt meer dan vijfjaar een bijstandsuitkering;

2. Inwoner heeft meerdere re-integratietrajecten doorlopen;

3. Inwoner is belastbaar en gemotiveerd voor een basisbaan;

4. Inwoner kan uiteindelijk 32 uur werken;

5. Er is geen sprake van een gediagnostiseerde arbeidsbeperking en de inwoner kan dus geen gebruik maken van instrumenten voor inwoners met een arbeidsbeperking zoals loonkostensubsidie;

6. Er is een vermoeden dat de inwoner duurzaam geen mogelijkheden heeft op de reguliere arbeidsmarkt.

Via eerdere raadsbrieven hebben wij aangegeven te evalueren middels de zelfdeterminatie theorie. Deze theorie wordt gezien als een standaardwerk in de sociale wetenschappen. Er wordt gemeten op de drie universele basisbehoeften: autonomie, verbondenheid en competentie. De bevrediging van deze basisbehoeftes dient gezien te worden als vitamines voor groei en levensgeluk. Er is met de inwoners een startgesprek gevoerd en tussentijds nogmaals om een vergelijking te maken. Hieruit kwam naar voren dat vooral de verbondenheid met collega's en de financiële zelfstandigheid tot meer levensgeluk leidde.

Inmiddels zijn er vijf inwoners gestart met het traject op zoek naar een basisbaan, het maximaal aantal, waarvoor uw raad budget beschikbaar heeft gesteld. De laatste deelnemer is in juni 2023 gestart met een traject naar een basisbaan en vier andere inwoners zijn eerder gestart. Onderstaand een overzicht.

Basisbaan bij een zorginstelling. Eén inwoner is in april 2022 gestart met een basisbaan bij een zorginstelling waar zij werkzaamheden verricht die normaal niet worden gedaan. Omdat zij lange tijd geen baan heeft gehad, had zij langere tijd nodig om de uren op te bouwen. Inmiddels is gebleken dat 21 uur per week het hoogste haalbare is vanwege persoonlijke omstandigheden. Zij zegt hierover het volgende: 'Ik vind het erg fijn om te werken, het biedt mij afleiding. Dat ik mensen kan helpen maakt mij blij. Door het werk ben ik beter Nederlands gaan spreken, al vind ik het nog moeilijk.'

Basisbaan als voetbaltrainer. Een andere inwoner is ook in april 2022 gestart met een basisbaan bij een sportclub waar hij allerlei verschillende werkzaamheden heeft verricht. Helaas is dit gestrand door zijn persoonlijke omstandigheden en kon hij zijn werktijden en werkzaamheden niet uitbreiden. Hij zit momenteel weer in een traject op zoek naar een nieuwe basisbaan.

Basisbaan als brugwachter. Deze inwoner is in mei 2022 gestart als brugwachter. Hij is erg te spreken over zijn werkzaamheden en heeft het naar zijn zin. Meneer vindt het fijn dat hij een hoger inkomen heeft dan voorheen. Hij heeft zijn uren uiteindelijk uitgebreid tot 37 uur per week. Ook volgt hij een opleiding tot brugwachter. Meneer is alleen ontevreden over de informatieverstrekking van Am Match over bijvoorbeeld zijn urenoverzicht.

Basisbaan als cliëntondersteuner. Deze inwoner is in april 2023 begonnen als cliëntondersteuner bij vijf verschillende welzijnsorganisaties. Hij werkt 37 uur per week en ondersteunt inwoners laagdrempelig bij verschillende afspraken zoals samen naar het ziekenhuis gaan. Hij zegt hierover het volgende: 'Ik ben sociaal en help graag mensen. Van thuis zitten word ik negatief. Ik sta nu positief in het leven.'

Werkgever. Werkgevers waar de inwoners de basisbaan uitvoeren kunnen ondersteund worden door een HARRIE-training1. De collega die deze training volgt kan de kandidaat een extra handje helpen bij zijn ondersteuningsbehoefte op de werkvloer.

Financiën. Er is bij de start van de proef begroot voor vijf deelnemers met een fulltime dienstverband. De middelen zijn niet direct besteed omdat er tijd nodig was om een passende baan te creëren en niet iedereen fulltime werkt. Voor 2024 zijn er voldoende middelen beschikbaar om de proef uit te voeren. Als uit de eindevaluatie blijkt dat de pilot een succes is, zullen wij met een (financieel) voorstel komen voor de perspectiefnota 2025. Waardoor u in een brede afweging kunt besluiten om deze voorziening al dan niet te continueren.

Over AM match. AM match is een samenwerking van de gemeenten Aalsmeer, Amstelveen, Haarlemmermeer, Ouder-Amstel en Uithoorn. Samen willen we in de regio Amstelland en Meerlanden een succes maken van de Participatiewet. Ons doel? Mensen die vallen onder de Participatiewet nieuwe kansen bieden op betaald werk bij reguliere bedrijven.