Waarom de digitale euro?

We betalen steeds meer digitaal, met ons bankpasje of mobiele telefoon, en steeds minder met contant geld, zoals bankbiljetten. In Nederland is nog maar 1 op de 5 betalingen contant. We vinden het belangrijk dat contant geld ook in de toekomst beschikbaar blijft. Daarom bekijken we hoe we contant geld in een digitaal jasje kunnen steken, met een digitale euro – schrijft De Nederlandsche Bank.

De Europese centrale banken onderzoeken samen de mogelijkheid om naast contant geld een digitale euro uit te geven. De digitale euro is een elektronische vorm van publiek geld, de munten en biljetten in onze portemonnee. Dit noemen we digitaal centralebankgeld, of central bank digital currency (CBDC). Een digitale euro kan ervoor zorgen dat iedereen in het eurogebied toegang houdt tot een simpel, breed geaccepteerd, veilig en betrouwbaar publiek betaalmiddel. Als aanvulling op de bestaande mogelijkheden van betalen.

Contant geld is publiek geld. Onze biljetten worden uitgegeven door centrale banken, in Nederland door DNB. De rol van contant geld in het betalingsverkeer wordt steeds kleiner, tegelijkertijd moet het beschikbaar blijven, want het heeft zeker voordelen. Je kunt er overal (zeker in de eurolanden) mee betalen. Betalingen met contant geld blijven anoniem, dat is voor velen aantrekkelijk. Ook hebben veel mensen het gevoel dat ze met contant geld meer overzicht over hun betalingen hebben. Of soms hebben mensen ook moeite met de digitalisering van geldzaken.

Digitaal geld. Digitaal geld is geen publiek geld, maar privaat geld. Het saldo op onze bankrekening staat op de digitale balans bij een bank - een privaat bedrijf. Ons geld is veilig bij banken. We kunnen ons saldo altijd inwisselen voor contant geld. Ons vertrouwen in het financiële stelsel is daarop gebaseerd. Bij crises, zoals de bankencrisis in 2008 of de huidige internationale spanningen, komt dit vertrouwen onder druk te staan. De Nederlandse depositogarantie moet het private geld op een bankrekening tot honderdduizend euro beschermen tegen banken die failliet gaan.

Waarom centrale banken digitaal geld willen uitbrengen. Het is de taak van de centrale bank om te zorgen voor financiële stabiliteit en een efficiënt, betrouwbaar en voor iedereen toegankelijk betalingsverkeer. Nu en in de toekomst. Vanuit dit publieke belang kan de digitale euro op termijn een belangrijke aanvulling zijn op alle manieren van betalen die we al hebben. Dus niet: in plaats van. Het moet vooral de kenmerken van contant geld hebben: altijd en overal in te wisselen, voor iedereen toegankelijk en makkelijk te gebruiken. De digitale euro kan ook dienen als back-up betaalsysteem, zodat iedereen kan blijven betalen als andere betaalsystemen tijdelijk niet werken. En verder vraagt de mondialisering van ons betalingsverkeer om meer zekerheid. We willen in Europa monetair onafhankelijk blijven van het buitenland en grote techbedrijven.

Privacy. De mogelijke invoering van de digitale euro is zeker niet bedoeld om controle op betalingen te krijgen. De centrale banken hebben hier geen belang bij. De anonimiteit van betalen met contant geld zou ook voor de digitale euro kunnen gelden. Tegelijkertijd moeten we voorkomen dat er nieuwe mogelijkheden ontstaan voor witwassen, of andere illegale transacties. Dat is een wettelijke eis.

Europese politiek beslist over digitale euro. De Europese Commissie heeft op 28 juni 2023 een wetsvoorstel gepubliceerd voor de invoering van een digitale euro. Het is belangrijk dat de digitale euro kan rekenen op politiek draagvlak. De Europese politiek beslist over het wetsvoorstel voor de digitale euro. Daarover wordt nu onderhandeld in Brussel, waar ook Nederland aan tafel zit. Ook in het Nederlandse parlement is de digitale euro een onderwerp van gesprek. Zowel het Europese Parlement als de Europese Raad moeten akkoord gaan met het wetsvoorstel. Anders komt er geen digitale euro.

Voorbereiding ECB. De ECB wil goed voorbereid zijn voor het geval de Europese politiek besluit dat er een digitale euro komt. Samen met de nationale centrale banken van de eurolanden zoals DNB. Na onderzoek besloot de ECB op 18 oktober 2023 om de eventuele invoering van de digitale euro voor te bereiden. We gaan werken aan de ontwikkeling van een rulebook met technische regels en afspraken voor betalingen. En aan de voorbereiding voor de technische componenten van de digitale euro. De ECB heeft de voorbereidingsfase opgeknipt in twee delen. Na het eerste deel van twee jaar besluit de ECB of zij doorgaat met het volgende deel. Als de Europese politiek instemt met het wetsvoorstel, besluit de ECB of en wanneer de digitale euro er komt.

Meer weten?

-De ECB geeft uitleg in twee folders. Eentje in het kort over de vraag ‘Waarom een digitale euro?’ , die vind je hier. De andere wat uitgebreider over het waarom, de privacy en het proces naar de mogelijke komst van de digitale euro. Die folder vind je hier

-Op de website van de Europese Centrale Bank staan de antwoorden op veel vragen over de digitale euro: Veelgestelde vragen over de digitale euro (Verwijst naar een externe site).

-In dit DNB-college gaan we ook uitgebreid in op de digitale euro: DNB College De toekomst van betalen

-Lees verder dit blog van Inge van Dijk, divisiedirecteur Betalen bij DNB, over de digitale euro: Hoe we de euro in een digitaal jasje steken

Ontdek gerelateerde artikelen. Geld en betalen