Wat betekent het Z-symbool op de Russische militaire voertuigen?

De Latijns-letter Z (Russisch: зет) is een van de verschillende symbolen geschilderd op militaire voertuigen van de Russische strijdkrachten die betrokken zijn bij de Russische invasie van Oekraïne in 2022, gespeculeerd om de strijdkrachten met speciale opdracht te helpen zich te onderscheiden van andere geallieerde of vijandelijke strijdkrachten.

Merkteken voor militair materieel van de strijdkrachten van de Russische Federatie die vanaf 24 februari 2022 betrokken zijn bij de Russische invasie in Oekraïne, een variant van de Invasiestrepen. De letters van het Latijnse alfabet worden gebruikt als herkenningstekens, waarvan de bekendste de letter 'Z' is, gebruikt door de troepen die vanaf Russisch grondgebied binnenvielen. De aanwezigheid van deze markering heeft in de media geleid tot verschillende theorieën over de betekenis en het doel ervan.

Op 24 februari 2022 gaf de Russische president Vladimir Poetin opdracht tot een 'speciale Russische militaire operatie in Oekraïne.' Russisch militair materieel dat betrokken was bij het offensief in Oekraïne was aan de zijkanten gemerkt met 'Z', soms in een kader van vierkanten en driehoeken. Enige tijd later werd in Oekraïne ook Russisch militair materieel gesignaleerd dat met een 'V' of 'O' was gemerkt.

De Britse publicatie The Independent schreef op 24 februari 2022 dat militaire deskundigen zeiden dat de 'Z' markering, samen met andere symbolen, was geschilderd om aan te geven waar de militaire eenheden naar op weg waren kort voor hun inzet. De Washington Post speculeerde dat dergelijke markeringen werden aangebracht om vriendelijk vuur te voorkomen.

In de begindagen van het conflict bleef de betekenis van de symbolen een mysterie voor de gewone mensen en vele versies circuleerden online. Volgens een van hen stonden de letters voor de militaire districten van waaruit de militaire eenheden aankwamen, dus bijvoorbeeld 'Z' voor het Westelijk Militair District, V voor het Oostelijk Militair District en O voor het Centraal Militair District.

Op Instagram postte het Russische ministerie van Defensie (MvD) op 3 maart 2022 dat het 'Z' symbool een afkorting is van de uitdrukking 'voor de overwinning' (Russisch: за победу, geromaniseerd: za pobedu), terwijl het 'V'-symbool staat voor 'Onze kracht ligt in de waarheid' (Russisch: сила в правде, geromaniseerd: sila v pravde) en 'De taak zal worden volbracht' (Russisch: задача будет выполнена, geromaniseerd: zadacha budet vypolnena). Het MvD stelde later alternatieve betekenissen voor 'Z' voor, waaronder 'Voor vrede' (Russisch: за мир, geromaniseerd: za mir), 'Voor waarheid' (Russisch: за правду, geromaniseerd: za pravdu), en de letter 'Z' binnen de Engelse woorden demilitarisatie en denazificatie, waarvan de Russische president Vladimir Poetin heeft beweerd dat dit het doel van de invasie was.

Een andere interpretatie voor 'Z' is het Russische woord voor westen (Russisch: запад, geromaniseerd: zapad), om het westelijke militaire district of de naar het westen gerichte infanterie aan te duiden, of meer in het algemeen om de imperiale ambities van het Kremlin te onderstrepen, waarbij het 'V'-symbool op soortgelijke wijze staat voor het woord voor oosten (Russisch: восток, geromaniseerd: vostok). Deze term werd gebruikt in de gezamenlijke 2021 Zapad oefening [ru; uk; pl] tussen Wit-Rusland en Rusland vóór de invasie.