Wat verandert er in 2022 op sociaal terrein in Nederland?

In 2022 verandert er een aantal regels op het terrein van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Hieronder vindt u een overzicht van die wijzigingen. Voor de duidelijkheid: onderstaande wijzigingen zijn voorbereid vóór de presentatie van het coalitieakkoord.

Gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof. Werkgevers kunnen vanaf 2 augustus 2022 voor hun werknemers een aanvraag indienen bij UWV voor gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof. Op dit moment krijgen werknemers in Nederland hun ouderschapsverlofuren niet uitbetaald. Ouders krijgen straks gedurende 9 weken ouderschapsverlof een UWV-uitkering ter hoogte van 50% van hun dagloon (tot 50% van het maximum dagloon). Voorwaarde is dat zij deze 9 weken opnemen in het eerste levensjaar van het kind. Daarmee krijgen ouders meer tijd om te wennen aan de nieuwe gezinssituatie.

Premie AOF. Vanaf 1 januari 2022 geldt de gedifferentieerde premie voor het Arbeidsongeschiktheidsfonds (Aof). Daardoor hebben kleine werkgevers minder kosten aan de arbeidsongeschiktheid van medewerkers dan grote werkgevers. Tot nu toe waren deze bedragen gelijk, terwijl de premie relatief gezien een groter beslag legt op de financiën van kleine werkgevers. Jaarlijks is er 450 miljoen euro beschikbaar voor kleine werkgevers. Zij kunnen dit geld gebruiken om zich goed te verzekeren, bijvoorbeeld door het afsluiten van de ‘MKB Verzuim-ontzorg-verzekering‘.

(Foto Arenda Oomen/SZW - 2018)

drs. Wouter Koolmees (D66) minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

Nieuwe wet Inburgering. Op 1 januari 2022 treedt de nieuwe wet Inburgering in werking. Het idee van de nieuwe wet is dat taal en werk de snelste route zijn naar meedoen in de samenleving. In het nieuwe stelsel geldt een hogere norm voor het taalniveau dan voorheen en combineren asielmigranten taallessen met (vrijwilligers)werk of stage.

Regeling inburgering. Door deze wijzigingen (die ingaan per 1 januari) kan een asielmigrant die nog onder het huidige stelsel valt, onder meer een aanvraag tot gedeeltelijke kwijtschelding van de lening bij DUO indienen. Dat kan wanneer er sprake is van een geringe termijnoverschrijding. Daarnaast krijgen inburgeringsplichtigen onder het huidige stelsel de kosten voor het medisch advies terug wanneer ze aan de voorwaarden voldoen en een aanvraag tot medische ontheffing indienen na 1 januari 2022.

Stijging minimumloon Caribisch Nederland. Het minimumloon en de uitkeringen gaan omhoog in Caribisch Nederland. Per 1 januari stijgen deze met 10% op Bonaire, Saba en St. Eustatius.

STAP Budget. Het werk van mensen verandert vaak, daarom is het belangrijk dat zij zich blijven ontwikkelen. In veel gevallen kunnen werknemers dit via hun werkgevers doen, maar de overheid wil ook hen helpen die daar geen mogelijkheid te hebben. Daarvoor is het STAP-budget opgezet. Via STAP krijgt elke Nederlander jaarlijks 1.000 euro voor scholing en ontwikkeling. Denk daarbij aan cursussen, coaching en ontwikkeladvies. Het officiële scholingsregister STAP wordt momenteel gevuld. De website waar alles op te vinden zal zijn, komt half februari online.

Proef vroegsignalering van schulden. In januari starten er twee proeven om mensen met hypotheekachterstanden en gemeentelijke belastingschulden sneller hulp te kunnen bieden. De gemeentelijke schuldhulpverlening ontvangt een signaal als de betaalachterstand minimaal twee maanden bedraagt en andere oplossingen voor de financiële problemen niet hebben gewerkt, zoals een herinnering of een betalingsregeling. Gemeenten zijn vervolgens verplicht om een hulpaanbod te doen. Op dit moment is uitwisseling wettelijk al mogelijk bij achterstanden op huur, energie, drinkwater en zorgkosten. Met de proef komen daar nu dus de hypotheek en de gemeentebelastingen bij.

Inspectie SZW wordt Nederlandse Arbeidsinspectie. De Inspectie SZW gaat vanaf 1 januari 2022 "Nederlandse Arbeidsinspectie" heten. De komst van de Europese toezichthouder, European Labour Authority, en het feit dat de naam Arbeidsinspectie in de praktijk gebruikelijker en veelzeggender is, hebben geleid tot dit besluit.

Wet arbeid vreemdelingen. Werknemers van buiten de Europese Economische Ruimte (EER: EU-lidstaten, Noorwegen, IJsland en Liechtenstein) mogen langer werken in Nederland. Werkgevers kunnen voor deze werknemers een tewerkstellingsvergunning krijgen van drie in plaats van één jaar. Werkgevers kunnen een tewerkstellingsvergunning voor twee jaar krijgen als er in de Nederland en de EER geen werknemer te vinden is. De werknemers van buiten de EER krijgen een betere positie doordat de werkgever hen onder meer periodiek per bank moet betalen. Ook kan per 1 januari 2022 een aanvraag worden afgewezen als er geen economische activiteiten zijn bij de werkgever.

AOW. De AOW leeftijd stijgt in 2022 met drie maanden naar 66 jaar en 7 maanden

Wet op de Ondernemingsraden. Werknemers krijgen vanaf 1 januari 2022 sneller actief en passief kiesrecht voor de ondernemingsraad. Drie maanden nadat je begint met werken, mag iemand stemmen (actief kiesrecht) en zich verkiesbaar stellen (passief kiesrecht) bij verkiezingen voor de ondernemingsraad. Voorheen was dat 6 maanden voor actief kiesrecht en 12 maanden voor passief kiesrecht. Daarnaast gaan uitzendkrachten sneller kiesrecht opbouwen in de onderneming van de inlener. Vanaf 1 januari 2022 krijgt een uitzendkracht na 18 maanden actief en passief kiesrecht.