Zwanen in Amstelveen

Zwanen zijn vogels van de familie Anatidae in het geslacht Cygnus. Tot de naaste verwanten van de zwanen behoren de ganzen en eenden. Zwanen worden met de nauw verwante ganzen gegroepeerd in de onderfamilie Anserinae, waar zij de stam Cygnini vormen. Soms worden zij beschouwd als een afzonderlijke onderfamilie, Cygninae.

(Foto Amstelveenweb.com - 2022)

De moeder- en de vaderzwaan begeleiden de 9 babyzwaantjes in de vijver op 5 mei 2022 in Amstelveen

Er zijn zes levende en vele uitgestorven soorten zwanen; daarnaast is er een soort die bekend staat als de coscorobazwaan, maar die wordt niet langer tot de echte zwanen gerekend. Zwanen paren meestal voor het leven, hoewel 'echtscheiding' soms voorkomt, vooral na mislukte broedpartijen èn als een partner sterft waarna de overblijvende zwaan een andere partner neemt. Het aantal eieren in elk legsel varieert van drie tot acht en in Amstelveen werden er 9 zwaantjes geboren begin mei 2022.

'De recente geschiedenis van de kleine zwaan is geen rooskleurig verhaal. Waar de soort tot het midden van de jaren ’90 van de vorige eeuw nog in aantal toenam, is er nu sprake van een gestage afname' – staat er op de website van Landschap Noord-Holland.


(Foto Amstelveenweb.com - 2022)

Van de 9 babyzwaantjes zijn maar 4 te zien in de vijver op 31 mei 2022

Los van de verhuisde populatie is er wel degelijk ook sprake van een achteruitgang van de totale populatie in Nederland. Er is relatief veel sterfte onder jonge vogels. De oorzaken hiervan zijn niet bekend. Het aantal jongen binnen de wintergroepen ligt al jaren onder de twaalf procent. Dat is te weinig om de populatie in stand te houden. Van de 9 baby-zwanen die ik op 5 mei 2022 heb gefotografeerd in het vijvertje in Amstelveen waren maar 4 over op 31 mei 2022. Zodra de jongen oud genoeg zijn om voor zichzelf te zorgen, verbreken de ouders vaak de ouderlijke band met hun jongen en jagen ze weg, soms heel agressief. Maar de baby’s kunnen ook opgegeten zijn door roofvogels en zelfs vissen.



Zwanen voeden zich in het water en op het land. Het zijn bijna uitsluitend herbivoren, hoewel ze kleine hoeveelheden waterdieren kunnen eten. In het water wordt het voedsel verkregen door opdreggen of scharren, en hun dieet bestaat uit wortels, knollen, stengels en bladeren van in het water en onder water groeiende planten.