Bijgewerkt: 28 maart 2024

Boerderij Marthahoeve
Noorddammerweg - 1940

Foto's -> Gebouwen -> Boerderijen

Boerderij MarthahoeveNoorddammerweg
(Amstelveenweb.com collectie - 2002)

Deel van de voormalige boerderij aan de Noordammerweg
De foto toont de overblijfselen van de militaire veldkeuken bij Bovenkerk, na het bombardement op 14 mei 1940. In de achtergrond de boerderij van de familie Broekhuizen

Omstreeks 1890 bewoonde het echtpaar Broekhuizen een oude boerderij aan de Noordammerweg, tegenover het huidige sportcomplex van Roda 23. In 1911 liet de toenmalige eigenaar, de heer Schor uit Den-Haag, de boerderij slopen en gaf de familie Olijhoek opdracht een nieuwe boerderij te bouwen die hij de naam Marthahoeve gaf, hetgeen bleek uit een steen die in de voorgevel was aangebracht.

Het was een gemengd bedrijf met 24 hectare land, dat werd teruggebracht tot 22 hectare toen de spoorlijn Amsterdam, Bovenkerk, Aalsmeer werd aangelegd, die dwars door het land liep. Kort na 1945 werd de spoorlijn opgeheven en kwam de Startbaan hiervoor in de plaats.

Toen in 1923 de RKSV Rode werd opgericht bespeelden zij een weiland van de familie Broekhuizen aan de Noordammerweg tegenover het Sint Urbanuspark, waar later ook het jaarlijkse Koninginnefeest op 31 augustus werd gevierd door de 400 kinderen van de Sint Aloysiusschool.
Het was hard werken en lange dagen maken voor de beide zoons Koos en Cor. Op 4 uur opstaan en de 24 koeien voederen en melken, hetgeen in de  namiddag nogmaals moest gebeuren. Daarnaast het werk op het land waarvoor drie paarden beschikbaar waren.

Luchtdoel artillerie Amstelveen
(Amstelveenweb.com collectie - 2002)

Soldaten van het 8ste Bataljon Luchtdoel Artillerie - 14de afdeling, op het land van boer Broekhuizen te Bovenkerk

Toen in 1939 de mobilisatie uitbrak had defensie besloten, dat op het weiland achter de boerderij een luchtdoelbatterij moest komen voor bescherming van Schiphol als een oorlog uit zou breken. En zo kwamen er drie stukken geschut op het land te staan en zorgden 110 soldaten voor een invasie in Bovenkerk, die voorlopig op de zolders van de boerderij en de stallen moesten open tot dat er aan de overkant van de weg barakken waren gebouwd.

Toen op 10 mei 1940 in de vroege morgen de oorlog uitbrak en Schiphol werd gebombardeerd, bleek dat de stukken geschut daar onbeschermd stonden, en weet ik uit verhalen van bewoners van de Dignahoeve, dat ze met een aantal jongens uit de buurt op een legerwagen naar het in aanlegzijnde Amsterdamse bos gingen om zakken met zand te vullen die om de stukken geschut werden gelegd.

De soldaten weerden zich zodanig, dat de Duitsers het nodig vonden om op 14 mei met drie vliegtuigen de batterij bombardeerde om deze uit te schakelen. Dit is niet gelukt daar de bomen op nabij gelegen gebouwen en woonhuizen terecht kwamen, waarbij drie soldaten en een vrouw om het leven kwamen en enkele gewond.

De keuken van de soldaten stond in brand, maar de daarnaast gelegen opslagplaats van granaten bleef gelukkig gespaard. De boerderij was zwaar beschadigd, gaten in muren, alle ruiten stuk en geen pan meer op de daken. Daarnaast werden twee koeien en twee pinken gedood door kogels en bomscherven. De familie Broekhuizen werd geadviseerd daar niet te blijven wonen en is toen verhuisd naar de Legmeerdijk.

Het bedrijf moest echter doorgaan hetgeen nogal wat problemen gaf door de spertijd die de Duitsers hadden ingevoerd. Tijdens de oorlogsjaren stond de boerderij leeg, behoudens het laatste half jaar toen door de een NSB’er werd bewoond. Wegens vorderen van vee werd het aantal koeien steeds minder en waren er aan het eind van de oorlog nog maar twaalf over.

In 1941 was mevrouw Broekhuizen overleden. In 1944 trad zoon Cor in het huwelijk en ging na de oorlog met zijn echtgenote en zijn vader weer op de boerderij wonen. Door de uitbreiding van woningen in Bovenkerk kwam steeds minder land beschikbaar en zijn zij in 1977 gestopt met het bedrijf. En is de boerderij verkocht. In 1983 is de boerderij gesloopt en blijft alleen de naam nog in herinnering.

Door Ronald Brouwer
Met dank aan de Vita-Amstelveen

Klik hier voor andere foto's in de categorie Gebouwen