Bijgewerkt: 23 december 2024

Piet Hein School
oude Dorp - 1902

Foto's -> Gebouwen -> Scholen

Piet Hein Schooloude Dorp
(Amstelveenweb.com collectie - 2004)

Openbare Lagere School Dorpsstraat 38
Architect Leo van der Bijl

Op de foto's is de nieuwe school die gebouwd werd door Leo van de Bijl begin 1900. Deze Openbare Lagere School (nummer 1) in Amstelveen krijgt in de Tweede Wereldoorlog de naam Piet Hein. Het is niet alleen verreweg de oudste school van Amstelveen maar ook één van de oudste scholen van Nederland. Het vermoeden bestaat dat de school al bestond voordat de latere naamgever Piet Hein in 1578 geboren werd. Over die allereerste jaren is weinig bekend, maar dat de voorloper van de huidige school zo’n driehonderd jaar naast de kerk in het oude dorp van Amstelveen gevestigd was is een feit. De laatste versie van dat “schoolhuis” dat tussen 1907 en 1949 in gebruik was, is nog steeds te herkennen aan het opschrift O(penbare) L(agere) school.

Foto Amstelveen
(Foto Amstelveenweb - 2011)

O L School tuinzijde

Pieter van den Daal, een strenge schoolmeester
Eén van de schoolmeesters uit het verleden waarover meer bekend is is Pieter van den Daal die in 1791 benoemd werd als schoolmeester van de Amstelveense dorpsschool. Hij kreeg een salaris van negentig gulden per jaar. Pas in 1840, dus bijna een halve eeuw later, ging hij met pensioen. Hij was toen tweeënzeventig jaar oud. Nooit had een Amstelveense schoolmeester zo’n lange diensttijd. Vrijwel die hele periode was hij ook nog koster van de dorpskerk, armmeester, klokkenluider, belastinggaarder en doodgraver. Het moet een strenge schoolmeester geweest zijn. Dat kon ook niet anders, want hij had honderd leerlingen onder zijn hoede. Maar die grote groep jonge Amstelvenertjes kon hij goed aan. Dat blijkt ook uit het verslag dat de schoolopziener na een bezoek aan de school in 1821 schreef. Daarin staat onder meer: ‘En onder die honderd kinderen hoort men geen gedruis, geen gefluister, niets dan de stem van de leerling die leest en antwoordt aan de onderwijzer.’ Alleen het zangonderwijs lag meester Van den Daal niet zo goed. ‘Er werd met gezang begonnen dat minder bevallig was dan enig ander onderdeel van het onderwijs’, schreef de schoolopziener in zijn verslag.

Foto Amstelveen
(Foto Amstelveenweb - 2011)

Andere hoek tuinzijde

Vanuit de (school)archieven wordt duidelijk dat al eeuwen het structurele gebrek aan financiën het de leerkrachten niet eenvoudig maakte om goed onderwijs te geven. Ook de huisvesting liet veel te wensen over, ondanks nieuwbouw naast de dorpskerk in 1848 en 1907. In 1884 is Willem Fermie WZ hoofd van de O.L. school en zal dit blijven tot aan zijn pensionering in 1916. Onder zijn verantwoordelijkheid heeft de afbraak van de oude school en de bouw van de nieuwe school plaatsgevonden. Willem Fernie blijft na zijn pensionering tot aan zijn overlijden op 30 december 1940 in Amstelveen wonen, op het laatst aan de Middeldorpstraat nr 7.

Foto Amstelveen
(Foto Amstelveenweb - 2019)

Gevelstenen van de O L School

Foto Amstelveen
(Foto Amstelveenweb - 2019)

De kastanjeboom naast de school is sinds 1907 flink uit de kluiten gewassen
In het jaar 1951 werd de wel heel vertrouwde stek  aan de Dorpsstraat verruild voor een nieuw onderkomen aan de Wibautlaan nr 46 In 1985 volgde de samenvoeging met kleuterschool de Kindertuin in het Broersepark tot de basisschool. De voortdurende toename van het aantal leerlingen maakte het noodzakelijk aanvullende huisvesting te realiseren. In 1997 werd het gebouw aan de Dr. Schaepmanlaan 7 gerenoveerd en in gebruik genomen. Enkele jaren later ontstond een dislocatie op de van Weerden Poelmanlaan die later verruild werd voor onze locatie Dr Schaepmanlaan 5 . De meeste recente uitbreiding in huisvesting was in 2008 toen het gebouw aan de Schaepmanlaan 2 werd betrokken. In 2019 werd het nieuwe schoolgebouw aan de Dr Schaepmanlaan in gebruik genomen.

Foto Amstelveen
(Particuliere Collectie A. Van Blaaderen)

De kastanjeboom naast de school nu in de herfst van 2019
De naam Piet Hein
Bron tekst: Website OBS Piet Hein
Het grootste deel van haar bestaan heeft de school geen naam gehad. Dat was ook niet nodig omdat het de enige school in Amstelveen was. Pas met de toename van het aantal scholen ontstond behoefte om onderscheid te maken en vanaf 1925 werd gesproken van school 1. In 1942 kwam hierin verandering toen de burgemeester van Nieuwer-Amstel, die bekend stond om zijn sympathieën voor de NSB, besloot de scholen 1 t/m 4 te tooien met de namen van zeehelden en dat school 1 tot Piet Hein school omgedoopt werd.

Foto Amstelveen
(Foto Amstelveenweb - 2019)

Zijaanzicht van de school

Nadat de Piet Heinschool was verhuisd naar de Wibautlaan gebruikte de Amstelveense Muziekschool het gebouw, De muziekschool verhuisde op een gegeven moment naar de hoek van de Dorp.
Bron: Gemeente Amstelveen - januari 2019

Piet Hein School Nieuwe Functie?
De gemeente onderzoekt of de oudste school van Amstelveen, gelegen naast de Dorpskerk in het Oude Dorp, een aanvullende functie kan krijgen. Gedacht wordt aan uitbreiding en professionalisering van de cultuureducatie voor bijvoorbeeld basisschoolleerlingen in samenwerking met Museum Jan van der Togt. Maar ook lezingen of workshops behoren tot de mogelijkheden. Momenteel voldoet het pand echter niet aan de eisen die staan voor een educatieve ruimte. Het museum huurt het pand van de gemeente.

Opknapbeurt
'Het pand heeft voor de functie een flinke opknapbeurt nodig,' aldus Frank Berkhout (D66) wethouder Vastgoed en Cultuureducatie. 'Zoals het schilderwerk binnen, herstellen van het tegelwerk, vervangen van het sanitair en de verduurzaming van het gebouw. Dit kan door goede isolatie en isolatieglas. Herbert Raat (VVD) wethouder Cultuur is blij met het initiatief. 'Door het toegankelijk maken van dit gebouw kunnen nog meer Amstelveners kennismaken met cultuur. Wat mij betreft zowel jong als oud.' Een voorstel wordt op een later moment voorgelegd aan de gemeenteraad.

Foto Amstelveen
(Foto Gemeente Amstelveen - 2019)

Herbert Raat (VVD) wethouder Cultuur , Marieke Uildriks directeur van het Museum Jan van der Togt en Frank Berkhout (D66) wethouder Vastgoed en Cultuureducatie voor het gebouw aan de Dorpsstraat 38 van de voormalig Openbare Lagere School uit 1907


Klik hier voor andere foto's in de categorie Gebouwen