Analyse van Algemene Beschouwingen 2015 door GroenLinks-Amstelveen

Aan de bak!

Voorzitter,

Jesse Klaver, de nieuwe leider van GroenLinks in Den Haag, omschreef het afgelopen week mooi: politiek is boekhouden voor gevorderden geworden. Waar kan geld af, waar moet het heen, en wat leveren de investeringen op? Een nogal treurig beeld van politiek die zich alleen maar bezig houdt met de prijs van dingen, maar de waarde ervan uit het oog verliest. Juist die waarden, die ideale samenleving die je nastreeft, daarvoor bedrijf je politiek. Dat ideaalbeeld houden wij als GroenLinks in Amstelveen altijd voor ogen, en proberen wij met concrete acties dichterbij te brengen.

Ik wil vanmiddag drie verhalen met u delen die een inspiratiebron voor GroenLinks vormen op de voor ons zo belangrijke aspecten van een groene, sociale en bruisende stad. Een van die voorbeelden is lokaal, eentje nationaal, en eentje internationaal. Allemaal hebben ze iets gemeen: ze vragen van de overheid meer dan mooie woorden om de gewenste idealen te bereiken, maar om daadwerkelijke actie om die betere wereld dichterbij te brengen. Dat is ook de oproep die GroenLinks aan het college wil doen tijdens deze kadernota: goede bedoelingen zijn één ding, die bedoelingen moeten dan wel omgezet worden in resultaat. Hier komen ze.

De zorgpetitie

De eerste, lokale inspiratiebron: de zorgpetitie. Zoals jullie misschien hebben meegekregen was er afgelopen maand een actie tegen de bezuinigingen op de zorg. Landelijk heeft dat meer dan 700.000 handtekeningen opgeleverd, hier lokaal ruim 2.300. Ere wie ere toekomt, de SP had hierin een leidende rol, maar ook wij deden mee om de lokale zorgen aan te horen. En wat overweldigend waren de reacties! We kennen het als politieke partijen allemaal dat je in campagnetijd bij een winderig, regenachtig winkelcentrum staat, waarbij je je flyers amper kwijtraakt. Nou, ik zeg dit zonder overdrijving, deze petitie was als een lopende band aan mensen met uiteenlopende verhalen. Verhalen over minder tijd voor cliënten, dat de thuiszorg voor hun vader, of moeder tot een absoluut minimum wordt teruggebracht, en dat verantwoordelijkheden worden afgeschoven.

En daarbij bekroop GroenLinks een raar gevoel. Want als raadsleden krijgen we allemaal keurige rapportages. Rapporten, waarin staat hoe wij omgaan met de extra verantwoordelijkheden en het geld dat steeds minder wordt. En gut, dat lijkt best prima te gaan. Dat wringt: hier in huis lijkt alles redelijk koek en ei, buiten maakt men zich ondertussen grote zorgen. In de aankomende periode moet het beeld van, hoe het in Amstelveen gaat zich nog verder uitkristalliseren, maar veel geld dat voor de decentralisaties is bedoeld gaat nu al rechtstreeks de algemene pot in. Er moet echter geen enkele twijfel over bestaan, dat we het daar ook weer uit gaan halen mochten wij als gemeente zien, dat iets mis dreigt te lopen, of als we ergens extra aandacht aan willen geven. Want de mooie woorden over dat we in Amstelveen willen dat iedereen de zorg krijgt die ze nodig hebben lijkt een ontzettend vage open deur, maar je moet wel bereid zijn daar de gevolgen uit trekken. Vanuit dat perspectief dienen wij bijvoorbeeld van harte de motie van de PvdA mee in voor meer aandacht voor mantelzorgers. Goede respijtzorg blijkt essentieel voor die groep, maar ontbreekt te vaak. Daarom gaan we geld van het mantelzorgcompliment inzetten, maar als het voor een fatsoenlijke voorziening nodig is om meer geld beschikbaar te stellen, schrikken wij daar zeker niet voor terug.

Op het welzijnsgebied spreken we veel mooie woorden, waar het gaat om het eigen initiatief van mensen, en we roepen hosanna in de hoogte over het feit dat steeds meer activiteiten opgepikt worden in de Amstelveense wijken door bewoners zelf. Onderzoek heeft echter laten zien wie nou vooral in dat soort buurtinitiatieven participeert: blanke, hoogopgeleiden mannen van rond, of na hun pensioenleeftijd. Gelukkig hebben we er daar in Amstelveen een he-le-boel van! Maar zonder gekheid, dit is een belangrijk punt. De mensen die het systeem al goed kennen gedijen bij eigen initiatief, terwijl we álle Amstelveners willen bereiken. Juist ook mensen die zelf niet zomaar hun weg weten te vinden als ze in de problemen zitten, of laat staan een isolement ervaren. En ook de verschillende culturen die Amstelveen in zich huist zijn ondervertegenwoordigd bij zulke clubs. Daarom blijft het nodig, dat wij als gemeente zelf ook actief onze inwoners blijven opzoeken en de mensen die dit het hardste nodig hebben niet uit het oog verliezen.

De klimaatzaak

De tweede, landelijke inspiratiebron: de klimaatzaak. De rechter heeft de Nederlandse staat vorige week verplicht om in 2020 de uitstoot van CO2 ten opzichte van 1990 met een kwart terug te dringen. Dat is een historische uitspraak, voor het eerst verplicht de rechter de staat om haar mooie woorden over het milieu na te komen. Om dat te bereiken zijn grote, radicale stappen nodig, want we lopen al jaren achter. Ook Amstelveen heeft een mooi, maar nog ver weg liggend doel. In 2040 willen we energieneutraal zijn. Dat is over 25 jaar, mijn hele mensenleven. Daar wil GroenLinks helemaal niet op wachten, de opwarming van de Aarde gaat gestaag door en ik heb het deze dagen al zo heet! Vorig jaar hebben we een motie aangenomen om de stappen richting energieneutraal concreet inzichtelijk te maken en energieneutraal bouwen tot norm te verheffen.

Dat betekent bijvoorbeeld nogal wat voor de Scheg. Of de nieuwbouw van de Piet Hein. In de commissie zei de wethouder voor juli te komen met een stappenplan met actiepunten om die motie duurzaamheid uit te voeren. Nou, dan verwacht je wat. En jawel, gister kregen we een document, maar wat een teleurstelling. Geen actieplan, daar moeten we vanwege de regio op wachten, geen energieneutrale nieuwbouw, want een moeilijk landelijk bouwbesluit, en geen nieuwe ambities om meer woningen te isoleren. Hoe kijkt de wethouder hier nu zelf naar? Wat gaat hij nog doen bij die Scheg, of Piet Hein? Tuurlijk lezen we ook dat er niet niks gebeurd, maar dit is nou typisch een kwestie van goede bedoelingen waarbij de actie achterblijft. Ik ben blij, dat D66 vooruitlopend op, waarmee de wethouder is gekomen een motie heeft opgesteld om wél met actie te komen. Het komt zo goed als letterlijk uit ons verkiezingsprogramma, dus we dienen graag mee in. Hup, tijd om aan de bak te gaan!

Verder gaat groen niet alleen om CO2-bestrijding, maar ook zeker om een prettige leefomgeving. Een leefomgeving zonder gif bijvoorbeeld. We zijn dus blij dat er nu, een jaar te laat wat ons betreft, maar alsnog gestopt gaat worden met RoundUp in onze hele gemeente. Vergeef GroenLinks na vorig jaar enig wantrouwen, dus als de wethouder, dat in deze zaal nog even expliciet wil onderschrijven? Maar groen gaat ook over de bloemen en planten in je buurt. Op Twitter las ik laatst een Amstelvener haar beklag doen over het feit dat het gras in haar buurt waar mooie bloemen in stonden gemaaid werd en bruine vlekken achterliet. Hoe mooi zou het bijvoorbeeld zijn als zij zelf een deel van dat groen onder haar hoede neemt? Of misschien zelfs wel met een deel van haar buurt? Meer kleur in het groen is goed voor de biodiversiteit, samen een moestuin onderhouden stimuleert sociale samenhang in de buurt, en wie weet scheelt het de gemeente op den duur ook nog wat als ze er minder werk aan heeft. Het sterker aanjagen van eigen groenbeheer door Amstelveners zien wij als een concrete, innovatieve manier om een kwaliteitsslag te maken in tijden van bezuiniging. Vandaar dat we samen met BBA en ChristenUnie zo de motie Groen mag je doen indienen. Het college heeft op dit gebied al ambities: zie dit als een steun in de rug om het toegankelijker en breder bekend te maken in Amstelveen.

(Foto Amstelveenweb.com - 2014)

Axel Boomgaars, fractievoorzitter van GroenLinks Amstelveen)

De regenboogvlag

Onze derde, internationale inspiratiebron, is de toestand in de Verenigde Staten van afgelopen week. Het mooiste was nog wel de cartoon, waarin je zag, dat de Confederate Flag gestreken werd, en aan diezelfde paal de regenboogvlag herrees. De vlag van de Amerikaanse confederatie die symbool is gaan staan voor de rassenhaat die geleid heeft tot de gruwelijkheden in Charleston, en de regenboogvlag omdat de Verenigde Staten als zelfverklaarde leider van het vrije westen nu eindelijk ook formeel gelijke rechten voor alle verliefde stellen erkent. De tegenstelling tussen beiden is ook sprekend, want gelijkheid in de wet vastleggen zegt niks als haat en onbegrip in de haarvaten van de samenleving blijven zitten. Een kleurrijke, tolerante samenleving is geen gegeven. Dat blijkt ook landelijk, waar het gaat over de overleden Mitch Henriquez in Den Haag en de onrust die daarover is. Nog dichter bij huis hebben we de hakenkruizen op de Amstelveense muren kunnen zien staan. Het college pakt dat gastvrije, tolerante Amstelveen al goed op. Toch wil ik u nog iets vragen om kleur aan de stad te geven. De korpschef van de landelijke politie sprak er namelijk over dat het sluipende gif van de uitsluiting ook het politiekorps inkruipt. Dat heeft invloed op hoe ze in hun eigen organisatie omgaan met hun toch al schaarse hoeveelheid collega’s met buitenlandse achtergrond, en daarmee ook hoe zij hun werk naar buiten toe doen. Mijn vraag aan de burgemeester is, of zij dit thema ook eens zou willen aansnijden in de driehoek, om de politie net zo kleurrijk te hebben als Amstelveen zelf!  

Onze stad krijgt ook kleur vanwege de verschillende activiteiten op het gebied van sport, cultuur en welzijn. Dat zorgt ervoor dat mensen zich kunnen ontplooien, elkaar ontmoeten, en de stad laten bruisen. Oké tuurlijk, van sommige kunstwerken ga je je afvragen, of het welstandsregime op het Stadsplein niet wat strakker kan, maar u snapt mijn punt. Laat dit college er nu precies voor kiezen op deze terreinen 2 miljoen te gaan bezuinigen. Maar, en daar komen de mooie woorden weer, “het voorzieningenniveau staat voorop!” Oftewel, we blijven dezelfde kwaliteit bieden, maar zoeken het vooral in samenwerking tussen instellingen, of efficiëntie. Dat prijkt mooi op het papier, maar hetzelfde doen voor minder geld blijkt in de praktijk wel vaker een verkooppraatje, dat niet uitkomt. Bovendien bleek in de commissie die 2 miljoen bezuinigingen wel degelijk vast te staan, wat de gevolgen voor het Amselveense sport- of cultuurklimaat ook zou zijn. Vooralsnog is het dus vooral de hoop, dat het niet ten koste gaat van de kwaliteit. De wethouder cultuur zei in de commissie bijvoorbeeld dat als de helft van de voorzieningen om zeep geholpen worden, ze misschien met reparatievoorstellen komt. Voorzitter, dat gaat mijn fractie te ver.

Wij snappen volledig, dat voor een gezond financieel beleid voor ook over 10, 20 jaar alle beleidsterreinen kritisch tegen het licht gehouden worden, maar niemand wil wonen in een uitgestorven spookstad, omdat het je een paar tientjes aan OZB-belasting per jaar scheelt. Als we hier met zijn allen echt menen, wat GroenLinks wel doet, dat we een levendige, bruisende stad willen zijn, moet dat in al je handelen centraal blijven staan, ook als het met wat minder toe moet. En zodra je merkt, dat het pad dat je bewandeld ertoe leidt, dat er te weinig studieplekken zijn in de nieuwe bieb, of wanneer het kaartje voor de Meerkamp veel te duur dreigt te worden, dan moet je op je schreden terugkomen en iets anders gaan bedenken. Daarom dienen we de motie mee in van de VVD om de verdere uitwerking van de bezuinigingen scherp te monitoren, en de effecten ervan voor het voorzieningenniveau inzichtelijk te maken richting de toekomst. Wij zullen daar zeer kritisch naar kijken, en waar het mis dreigt te gaan, willen wij reparatievoorstellen zien.

Mevrouw de voorzitter, zo’n zorgpetitie, de klimaatzaak, en een regenboogkleurig Amerika zijn zaken, waar GroenLinks haar motivatie en inspiratie vandaan haalt. Dat zijn de zaken, waar mijn fractie mooie woorden over spreekt, en actie bij wil zien. Uit mijn betoog heeft u kunnen opmaken, dat we de mooie woorden vaak wel terugvinden bij dit college, maar dat het realiseren daarvan geen uitgemaakte zaak is. Dat is de belofte die u moet waarmaken. Als we niet de prijs, maar de waarde van Amstelveen voorop zetten, komen we al een heel eind. En ik sluit graag af met een Rotterdamse opdracht aan het college: geen woorden, maar daden, leve Amstelveen!

Axel Boomgaars (Fractievoorzitter GroenLinks Amstelveen)