Dolf Went in Wester-Amstel

Zondagmiddag 10 februari 2008 is op de buitenplaats Wester-Amstel de heer Dolf Went te gast. Hij bereisde sinds 1957 de Balkan. Het ijzeren gordijn was toen weliswaar nog stevig dicht maar hij ontdekte er prachtige streken en organiseerde de meest interessante reizen daar naartoe.

(Amstelveenweb.com collectie - 2007)

Het smeedijzeren toegangshek van Wester-Amstel uit 1760

Deze middag zal hij vertellen over al die interessante plaatsen en streken als Theth, Ohrid en meer moois in Albanië en Macedonië, onder andere De zwerver en schrijver A. Den Doolaard (pseudoniem van Bob Spoelstra) heeft in die streken vele voetstappen liggen. ‘De herberg met het hoefijzer’ komen we in de verhalen van de heer Went vast tegen.

Het zal spannend zijn om  ‘Het land achter God’s rug’ te bezoeken aan de Amstel.

Aanvang 14.00 uur. Toegang € 5,-. Donateurs € 3,-.

Adres:

Amsteldijk-Noord 55

1183 TE Amstelveen

(Stichting Vrienden Wester-Amstel - 2008)

Het logo van de Stichting Vrienden Wester-Amstel

AMSTELDIJK-NOORD 55

Wester-Amstel is de oudste overgebleven buitenplaats aan de Amstel.

Nicolaas Pancras, meer dan eens lid van het college van burgemeesters van de stad Amsterdam, kocht in 1662 twee oude boerderijtjes met wat omringend land. Hij sloopte de boerderijtjes en bouwde op de fundamenten van de ene zijn buitenhuis. We weten zeker dat het er in 1665 stond.

Hij richtte tevens het omringende park in met boomgaard en kruidentuin. Op de huidige weide verbouwde hij groenten. Aan het park is weinig veranderd.

Het is een traditioneel langromp gebouw zoals er meer aan de Amstel stonden. Pancras gaf het stenen voorhuis echter een verdieping. Heel chic! In het voorhuis woonde men in de zomer. In het houten achterhuis stonden de paarden en de kar of koets. In de winter woonde Pancras met zijn Petronella de Waert aan de Heerengracht.

Als gegoede Amsterdammers in de zomer de stinkende stad ontvluchtten, was het druk aan de westkant van de Amstel waar de redelijk onderhouden weg ononderbroken doorliep naar Ouderkerk. Aan de oostkant werd een smaller pad doorsneden door kanalen. Daar stond maar half zoveel bebouwing als aan de westkant waar ook het jaagpad was voor de trekschuit, de ‘busdienst te water’, die regelmatig de verbinding met Amsterdam onderhield. Rembrandt en andere kunstenaars maakten er in de zomer vaak gebruik van om buiten te gaan tekenen.

Nicolaas Pancras bracht het tot bestuurder van de Verenigde Oostindische Compagnie. Die machtige Heren Zeventien noemden nieuwe schepen vaak naar hun buitenplaats. Zo heeft er ook een VOC schip “Wester-Amstel” gevaren naar o.a. Sri Lanka en de Kaap.

Pancras overleed in 1678. Zijn weduwe verkoopt de buitenplaats in 1686.

(Movig collectie - 2006)

Jacobus Philippus Lissone in 1895

Tot 1900 had Wester-Amstel nog negen andere eigenaren. Een aantal woonde er nooit maar verhuurden het pand. In 1900 kocht  J. Ph. J. F. Lissone het en woonde er het hele jaar door met vrouw en drie dochters. De oudste dochter trouwde een Noor; de heer Movig. De zussen Lissone bleven op Wester-Amstel wonen tot hun dood. Toen de laatste dochter Lissone in de jaren 60 van de vorige eeuw overleed, erfde Ludvig Movig de – intussen geheel vervallen – buitenplaats. Hij was rechter te Roermond en wilde de buitenplaats behouden. Hij bracht deze onder in een familiestichting die hij naar zijn grootvader noemde. Stichting J. Ph. J. F. Lissone.

Het lukte hem het geheel voor een symbolisch bedrag te verpachten aan overheden die het pand restaureerden. De overheden wilden een aantrekkelijk landschap behouden en de betekenis onderstrepen van de paar buitenplaatsen van de laatste 300 jaar die nog over zijn.


(Movig collectie - 2006)

Wester-Amstel is één van de drie overgebleven buitenplaatsen van de circa zestig die de Amstel ooit sierden

Voor de restauratie van het park was extra hulp nodig. In 1993 werd de stichting Vrienden van Wester-Amstel opgericht die geld en vrijwilligers leverde. De stichting zorgt ervoor dat de buitenplaats levendig blijft door in het achterhuis concerten, tentoonstellingen, lezingen, tekenlessen voor kinderen, enz. te organiseren en ‘s zomer gedichten in het park te zetten. Het park is van half april tot eind oktober open voor iedereen. Dan treft men op zaterdag de vrijwilligers die de kruidentuin onderhouden en daar alles van weten. Vraagt u maar!

In het voorhuis houdt ‘Groengebied Amstelland’ kantoor. Daar kan men niet naar binnen. Naast het ingangshek staan op een groot bord de komende evenementen altijd aangekondigd. Wees welkom! Een wandeling door het park is altijd heerlijk door de vele vogels .Wie boft ziet er een bosuil zitten en de buizerds boven de bomen zweven.

Tekst: Margreet Kolkman