EHEC in Nederland

In Nederland zijn enkele mensen ziek geworden na een bezoek aan Duitsland. Allemaal hebben ze een darminfectie en drie van deze mensen hebben daarnaast ernstige nierklachten, als gevolg van de infectie (HUS-syndroom). Of bij alle patiënten de HUS veroorzaakt is door de Duitse EHEC bacterie, is nog niet bekend. Dat onderzoek loopt nog – meldt RIVM op maandag 30 mei 2011. In Duitsland zijn er door EHEC besmetting 14 doden geteld en zijn meer dan 300 mensen opgenomen met ernstige klachten in verschillende ziekenhuizen.

(Bron Wikipedia - 2011)

Microscopische afbeeldingen van kolonies van E. coli O157: H7 stammen, die zijn gekweekt gedurende 48 uur bij 28 º C

Het Instituut voor Hygiëne en Milieu van Hamburg (HU) en het Duitse Ministerie van Gezondheid en consumentenbescherming (BGV) heeft komkommers uit Spanje duidelijk aangewezen, als dragers van enterohemorragische Escherichia coli (EHEC) bacterie – dat op donderdag 26 mei 2011 bekend werd gemaakt.

Het nieuws kwam, nadat de Duitse boerenbond zei eerder op de dag, dat de binnenlandse productie was niet verantwoordelijk voor de uitbraak. De Duitse autoriteiten hebben geadviseerd om geen komkommers eten en over het algemeen voorzichtig zijn met eten van rauwe groenten.

Bovengemiddelde aantallen

Het aantal van de huidige, ernstige gevallen van enterohemorragische Escerichia coli (EHEC) infecties waren 138 op woensdag 24 mei 2011, tegen een normale jaarlijkse gemiddelde van tussen de 60 en 70 gevallen. Precieze cijfers zijn onmogelijk te achterhalen, want sommige van de ernstige maaginfecties kunnen ook veroorzaakt zijn door andere bacteriën.

De uitbraak zich heeft verspreid ook naar Denemarken, met één geval bevestigd door een ziekenhuis in Aarhus. De autoriteiten in Kopenhagen hebben aangekondigd ten minste 6 mogelijke gevallen van E. coli-infectie. EU-commissaris voor Gezondheid (Health and Consumer Policy), John Dalli zei donderdag, dat potentiële gevallen in het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Nederland werden onderzocht.

Nierklachten

In Duitsland worden veel patiënten gemeld met ernstige nierklachten HUS (hemolytisch-uremisch syndroom) en bloederige diarree als gevolg van een infectie met de EHEC (Enterohaemorrhagic Escherichia coli) bacterie.

In Nederland is tot nu toe één patiënte gemeld met HUS ten gevolge van EHEC, die zeer waarschijnlijk in Duitsland besmet is geraakt. Overigens zijn er in Nederland in 2011 nog geen andere patiënten met HUS gemeld en is het aantal EHEC meldingen niet verhoogd – meldt het RIVM.

In Duitsland is een groot aantal patiënten met EHEC gemeld, waarvan meer dan 200 met HUS. De meeste patiënten wonen in het noorden van Duitsland en het betreft relatief vaak volwassen vrouwen. Veel patiënten liggen in het ziekenhuis. Twee patiënten zijn ten gevolge van de infectie overleden.

EHEC?

Escherichia coli werd voor het eerst beschreven in 1885 door dr. Theodor Escherich. Jarenlang werd E. coli beschouwd als een onschuldige darmbewoner van de mens en warmbloedige dieren. Sinds de jaren 40 is bekend dat bepaalde serotypes bij de mens enteritis kunnen veroorzaken.

Tekenen en symptomen

De E. coli O157: H7 infectie vaak leidt tot ernstige, acute hemorrhagische (bloederige) diarree (hoewel nonhemorrhagic diarree is ook mogelijk) en buikkrampen. Meestal is er weinig, of geen koorts aanwezig en de ziekte verdwijnt in vijf tot 10 dagen.

Bij sommige mensen, vooral kinderen onder de vijf jaar en ouderen, kan de infectie hemolytisch-uremisch syndroom (HUS) veroorzaken, waarin de rode bloedcellen worden vernietigd en de nieren falen. 2-7% van de infecties leiden tot deze complicatie, met name sommige mensen met bloederige, of ernstige diarree.

Behandeling

Het nuttige effect van antibiotica is niet aangetoond. Behandeling met trimethoprim/sulfa zou de kans op complicaties (HC of HUS) zelfs vergroten. Verschillende therapeutische mogelijkheden (stx-bindende partikels enteraal of intraveneus) zijn uitgebreid getest, zonder een positief resultaat.

De behandeling van HUS is dus nog steeds symptomatisch: behandeling van de nierinsufficiëntie (peritoneaal dialyse of hemodialyse), correctie van de water- en zouthuishouding en behandeling van de eventuele hypertensie. In Europa wordt in het algemeen geen antibiotica voorgeschreven bij patiënten met een mogelijke, of definitieve STEC-infectie.

Vaccin

Op dit moment is er geen vaccin beschikbaar. Een E. coli O157 O-specifiek polysacharide- conjugaatvaccin is in ontwikkeling in de VS. In 2006 werd geconcludeerd uit een fase II-clinical trial uitgevoerd in 2002-2003 onder 49 kinderen van 2-5 jaar dat dit vaccin veilig en immunogeen was.

Algemene preventieve maatregelen

Preventie van voedselinfecties veroorzaakt door STEC berust ten eerste op Good Manufacturing Practice (GMP) bij melkproductie en het slachtproces (zerotolerance-beleid voor runderkarkassen sinds 1998). Verder moet bij de bereiding van voedingsmiddelen van dierlijke oorsprong kruisbesmetting worden voorkomen. Toch is dit onvoldoende om infecties te voorkomen. Daarom is preventie ook gericht op de volgende punten:

• onderwijs/voorlichting aan voedselbereiders over veilige voedselbereiding, -bewaring en handenwashygiëne;

• aandacht voor het goed verhitten van het voedsel;

• het hanteren van goede bewaarcondities ter voorkoming van vermenigvuldiging van bacteriën;

•het in acht nemen van hygiënerichtlijnen voor reductie van transmissie van zoönoseverwekkers op kinderboerderijen.