Kamagurka onder het viaduct van Amstelveen

Op zondagmiddag 6 september 2009 om 16.00 vond de opening plaats van de tentoonstelling 'accidentalistische portretten' van Kamagurka (1956) bij de Keizer Karel Galerie – onder het viaduct van de A9 in Amstelveen.


(Gemeente Amstelveen - 2009)

Beelden van de Kamagurka flyer

Speciaal voor de gemeente Amstelveen en het Cobramuseum heeft Kamagurka 12 accidentalistische portretten gemaakt, met de bedoeling, dat de gezichten worden herkend en de geportretteerden zich zouden melden.


(Gemeente Amstelveen - 2009)

Beelden van de Kamagurka flyer


(Gemeente Amstelveen - 2009)

Beelden van de Kamagurka flyer

Het was druk tijdens de opening in het Cobra Museum en tussen de vele genodigden was ook een aantal Amstelveense kunstenaars aanwezig, die de kunst van Kamagurka wilden zien.


(Amstelveenweb.com collectie - 2009)


Els Ottenhof, adjunct-directeur van het Cobra Museum verwelkomde de aanwezigen en zei in haar toespraak: 'Kamagurka heeft in België een cultstatus en in Nederland is hij vooral bekend door de televisieprogramma's van de VPRO en de dagelijkse cartoon op de voorpagina van het NRC Handelsblad'


De omgekeerde kunst van Kamagurka (Luc Zeebroek) is, dat hij eerste een denkbeeldig portret van een man, of een vrouw schildert. Vervolgens stuurt hij de portretten naar kranten en andere media, in dit geval het NRC Handelsblad,  Amstelveens Weekblad en de website van de gemeente Amstelveen. De lezers moeten het portret vergelijken met hun eigen gezicht, of van iemand anders en de vraag beantwoorden: 'Bent u dit, of kent u iemand die op dit portret lijkt?' Dit proces heet volgens Kamagurka, accidentalisme, wat weer 'per ongeluk' betekent van 'par accident', Frans voor per ongeluk of toevallig.

“In de schilderkunst was de volgorde tot nu toe duidelijk: kunstenaar vindt een model, of iemand geeft een opdracht en dan maakt de schilder van hem of haar een portret. Al dan niet goed gelijkend. Tot de zomer van 2008. Toen kwam Kamagurka.

Hij heeft de portretschilderkunst veranderd, met het 'Accidentalisme'. Als bewijs kan de per ongeluk geschilderde een eigen foto opsturen. Diegene, die op de best gelijkende foto staat, wordt door de kunstenaar officieel tot de geportretteerde uitgeroepen.


(Amstelveenweb.com collectie - 2009)

Jan van Zanen burgemeester van Amstelveen tijdens zijn toespraak. De vrouw naast hem is een doventolk in actie

Jan van Zanen, burgemeester van Amstelveen, hield deze toespraak, in de aanwezigheid van Kamagurka en vele gasten:

“Kamagurka, leden van de Raad en het College, kunstminnende Amstelveners, dames en heren,

Niets is onvoorspelbaarder dan de werkelijkheid en het interpreteren van die werkelijkheid is een kunst op zich. Het is een gedachte die bij je op komt als je een middag als deze voorbereidt. Amstelveen prijst zich gelukkig met een indrukwekkend aantal kunstenaars onder zijn inwoners, waarvan een aantal zeker niet tot de minsten behoren.


(Amstelveenweb.com collectie - 2009)

In de zaal van het Cobra Museum waren ongeveer 150 mensen, die naar de opening van de tentoonstelling kwamen

Wat, volgens mij, elke kunstenaar doet of het nu in Amstelveen is, op Texel of in Gent – is het interpreteren, of zelfs herinterpreteren van de werkelijkheid. Er zijn, zoals u weet, zelfs kunststromingen naar vernoemd: impressionisme, expressionisme, dada, CoBrA – noem maar op. Eigentijdse kunstenaars laten zich minder vangen binnen een stroming, maar zijn niet minder druk bezig om hun visie op de werkelijkheid te geven.

Een bijna extreem voorbeeld daarvan is de tentoonstelling ‘Exodus’, hier in het Cobramuseum. Een zeer bijzondere vorm van het weergeven van de werkelijkheid, bijna een stroming op zich, zit in het werk van Kamagurka.

Als geen ander doorziet hij de werkelijkheid als een absurde stroom gegevens, die je maar op één manier kunt bevatten – namelijk door er veel humor en vindingrijkheid tegenaan te gooien. Al jaren genieten velen van Kamagurka’s tekeningen (en die van Fokke & Sukke) in het Handelsblad. En de openbaring dat hij nu ook is gaan schilderen – en dat ook weer op zijn volstrekt eigenzinnige manier – maakte mij zowel blij als bijzonder nieuwsgierig.

En eerlijk gezegd, de accidentalistische portretten die we hier vanaf vandaag exposeren, voldoen volledig aan mijn verwachting. Niet zozeer de portretten zelf, want die zijn eerlijk gezegd bijna on-kamagurka-braaf, maar vooral het idee erachter. Wie anders kan bedenken om bij het schilderen van portretten de omgekeerde weg te bewandelen?

Zoals hij zelf ook aangeeft, is de term ‘accidentalisme’ afgeleid van het Franse par accident, bij toeval. Op zich is het bedenken van zo’n term al een ferme knipoog naar al die kunststromingen die de geschiedenis intussen rijk is. De werkelijkheid als toevalstreffer is eveneens een mooie toevoeging aan hetgeen ik aan het begin van mijn toespraak opmerkte: onvoorspelbaarheid en toeval gaan immers goed samen.

Een gevolg van deze accidentalistische benadering is dat ze, als weinig andere kunst, bijna letterlijk volkskunst is. Immers, iedereen – de inwoners van Amstelveen voorop – wordt uitgedaagd zichzelf of een vriend of familielid te herkennen in de portretten en dat te melden.  Je kunt dus ook stellen dat de accidentalistische portretten inspireren tot een hoge mate van interactiviteit.

Daarmee is deze tentoonstelling ook zo bijzonder geschikt voor de unieke lokatie in, wat wij noemen, de K2G, ofwel de Keizer Karel Galerie: de onderdoorgang van de Keizer Karelweg onder de A9. Op kruipafstand hier vandaan, zoals u dadelijk zult zien. Het is een plek die Kamagurka volgens mij op het lijf geschreven is: even absurd als midden in het volle leven.

Hier hangen twaalf ‘mupi’s’ (reclamevitrines) die elke drie tot vier maanden worden gevuld met unieke kunstuitingen, telkens van hoog artistiek niveau. De Keizer Karel Galerie, de volgens mij enige gemeentelijke galerie in dit land, is daarmee als het ware de poort naar wat wij hier de ‘cultuurstrip’ noemen. Smaakmaker en voorbeeld van het niveau aan kunst dat Amstelveen te bieden heeft, met het Cobra Museum (niet als enige) als beste museum van Nederland voorop.

Vandaag wordt de band tussen het viaduct en het ‘officiële’ museum nog eens versterkt. De twaalf originele accidentalistische schilderijen zijn te zien in het Cobra Café.

Ten slotte nog dit.

Deze tentoonstelling stopt niet in Amstelveen. We zijn hard bezig om ook onze zustersteden Woking (voorstad van Londen), Berlin Tempelhof (voorstad van Berlijn) en Óbuda (voorstad van Budapest) – niet te verwarren met Oboema, de witte neger uit Amsterdam Oost van Michiel Romeyn - te interesseren. Het uiteindelijke resultaat zal dan zijn dat er vier keer twaalf geportretteerden zijn die niet alleen lijken op de omgekeerde werkelijkheid die Kamagurka schildert, maar ook nog eens op elkaar.

Als dat geen Europese gedachte is, weet ik het ook niet meer. En als we dat bereikt hebben, kunnen we met recht zeggen dat niets zo absurd is als de werkelijkheid: volgens en dankzij Kamagurka. Dames en heren, organisatoren èn sponsoren voor– en achter schermen, beste Luc Zeebroek: van harte gelukgewenst met de expositie.

Na de toespraak van de burgemeester en van Michiel Romeyn, acteur en beeldend kunstenaar liep het gezelschap naar het Keizer Karel viaduct-galerie (K2G) onder de rijksweg A9, waar de 12 portretten van Kamagurka zijn opgehangen. Het is mogelijk om online portretten te maken (met een webcam of een camera) en op te sturen via www.kamagurka.k2g.nl. Eind december 2009 maakt Kamagurka bekend, wie de best gelijkende geportretteerden zijn.


(Amstelveenweb.com collectie - 2009)

Michiel Romeyn (van Jiskefet) zei onder andere in zijn humoristische speech: 'Ik ben hier om mijn grote vriend Kamagurka een hart onder de riem te steken. Kamagurka's tekeningen zijn heel bijzonder, want het is een samenhorigheid, die je zelden ziet. Het leuke is, dat hij er een geniale grap van had gemaakt en het is een soort Opsporing Verzocht.' Na de humoristische speech gingen de aanwezigen opgewekt naar het Keizer Karel viaduct annex galerie, waar de beelden van de tentoonstelling hangen


(Amstelveenweb.com collectie - 2009)

Vlnr.: Wethouder cultuur Frans Hellendall, Kamagurka en burgemeester Jan van Zanen luisteren met veel plezier naar de toespraak van Michiel Romeyn


(Amstelveenweb.com collectie - 2009)

Kamagurka en zijn partner bekijken ook de tentoonstelling


(Amstelveenweb.com collectie - 2009)

Deze kinderen vinden de beelden heel leuk


(Amstelveenweb.com collectie - 2009)

Het publiek bekijkt de 'per ongeluk' geschilderde beelden van Kamagurka


(Amstelveenweb.com collectie - 2009)

Michiel Romeyn loopt samen met Jan van Zanen onder het viaduct


(Amstelveenweb.com collectie - 2009)

Raadslid Dorien Mijksenaar bekijkt een schilderij


(Amstelveenweb.com collectie - 2009)

Deze man heeft zichzelf herkend op het beeld. De gelijkenis is treffend!!


(Amstelveenweb.com collectie - 2009)

Kamagurka in gesprek voor zijn eigen schilderij


(Amstelveenweb.com collectie - 2009)

Weer een persoon die op het schilderij lijkt


(Amstelveenweb.com collectie - 2009)

De Keizer Karel viaduct-galerie is geopend. Alleen als u de weg oversteekt opgelet, want de automobilisten rekenen niet op overstekende cultuurliefhebbers!

Gezicht Generator?

Het gezicht: het portret van de ziel, is de autobiografie van de persoon. Met FaceGen Modeller kan iedereen een realistisch 3D-model van een menselijk hoofd in een mum van tijd maken. Het programma geeft u veel parameters om ze te configureren, met inbegrip van ras, huid, gezicht en emoties. De resultaten zijn zeer overtuigend.

De meest verbazingwekkende eigenschap van het programma is, dat hij een 3D-model op basis van een foto genereert en de gelijkenis griezelig echt is. U kunt de gratis versie van FaceGen hier downloaden.