Luchtvervuiling in 2022 en 2023 in Nederland

De volksgezondheid verbetert als de lucht minder is vervuild. Het RIVM onderzoekt elk jaar de hoeveelheid luchtvervuilende stoffen waaraan de bevolking in Nederland gemiddeld blootstaat. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) berekent de blootstelling voor heel Nederland, per provincie en per gemeente. In gebieden, waar veel mensen wonen, telt de hoeveelheid vervuilende stoffen zwaarder mee.

Dit heet de bevolkingsgewogen concentratie. Deze concentratie wordt gebruikt om ontwikkelingen door de jaren heen te kunnen volgen. Zo zijn de bevolkingsgewogen concentraties voor stikstofdioxide en fijnstof tussen 2010 en 2023 bijna gehalveerd.

Daarnaast berekent het RIVM het aantal mensen in Nederland dat boven een specifieke hoeveelheden (per microgram per kubieke meter) luchtvervuilende stoffen blootstaat. Dat zijn de hoeveelheden die volgens de richtlijnen en adviezen voor luchtvervuilende stoffen maximaal zijn toegestaan.

Vergeleken met 2022 staat nog maar een klein deel van de bevolking bloot aan concentraties boven de nieuwe Europese richtlijnen, die in 2030 gaan gelden. Maar meer dan de helft van de bevolking staat bloot aan concentraties boven de strengere advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO [World Health Organization ]). De advieswaarden zijn een kwart tot een half keer zo laag als de nieuwe Europese richtlijnen.

Het RIVM berekent voor dit onderzoek de concentraties stikstofdioxide en fijnstof in het afgelopen jaar en vergelijkt die met de concentraties in het jaar ervoor. Dit keer is dat gedaan voor 2023, in vergelijking met 2022. De blootstelling aan luchtvervuilende stoffen daalde in 2023 en is nog nooit zo laag geweest.

De daling komt vooral door het weer in 2023: het waaide gemiddeld harder en er viel veel regen. Hierdoor 'verdunnen' de concentraties in de lucht, omdat stoffen door de wind verder verspreiden en regen de lucht schoonmaakt. Het weer beïnvloedt het verschil van jaar op jaar. Het RIVM verwacht dat de concentraties de komende jaren minder snel dalen of zelfs hoger kunnen zijn dan in het jaar ervoor. Het RIVM doet dit voor het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat in het programma Luchtkwaliteit. Lees ook: Bevolkingsgewogen gemiddelde concentratie [µg/m³] voor NO2 en PM10 in 2022 (Excel) Bevolkingsblootstelling aan luchtvervuiling 2022 en 2023 (pdf 8 pagina’s)