Nieuwe lantaarns in Wester-Amstel

Na 345 jaar werd op zaterdag 17 november 2007 een historische daad voltooid in de buitenplaats Wester-Amstel. Burgemeester Jan van Zanen onthulde samen met de heer Johan Laman Trip, voorzitter van Vrienden van de Stichting Particuliere Historische Buitenplaatsen, twee zogenaamde Jan van der Heijden lantaarns die aan de voorgevel van Wester-Amstel zijn bevestigd.


(Amstelveenweb.com collectie - 2007)

De lantaarns hangen al klaar om onthuld te worden

Stichting Lissone

De Stichting Lissone, eigenaresse van de buitenplaats, heeft met hulp van de Vrienden van Particulier-Historische Buitenplaatsen de middelen bijeengebracht om de lantaarns te plaatsen. Deze replica's wijken op slechts één detail af van het originele ontwerp. De verlichtingsduur is met behulp van een onder spanning gezette kooldraad opgevoerd naar een geschatte 2.000 uur.


(Amstelveenweb.com collectie - 2007)

Søren Movig voorzitter van de Stichting Lissone verwelkomt alle aanwezigen


(Amstelveenweb.com collectie - 2007)

Een stukje van de diashow

Van der Heijden

De 'Jan van der Heijden' lantaarn is één van de twee uitvindingen waarmee Jan van der Heijden, zeventiende eeuwse schilder en uitvinder, wereldwijde roem vergaarde. In 1663 bedacht Jan van der Heijden een praktische oplossing voor de notoir duistere Amsterdamse straten. Hij ontwierp een lantaarn die - dankzij een revolutionair mengsel van raap- en lijnzaadolie - een verlichtingsduur had van maar liefst 120 volle uren! De lantaarn werd op houten palen gezet of aan de gevels van de huizen bevestigd.

Søren Movig

De heer Søren Movig, voorzitter van de Stichting J. Ph. Lissone, is de rentmeester van de buitenplaats en achterachterkleinzoon van Jacobus Philippus Lissone van het gelijknamige reisbureau. Lissone kocht Wester-Amstel in 1900, en de stichting beheert deze nalatenschap. Sindsdien heeft hij zich in de geschiedenis van Wester-Amstel verdiept en is hij nu een kundig specialist van het thema geworden.


(Amstelveenweb.com collectie - 2007)

Het aanwezige publiek luistert naar de voordracht over het levensverhaal van Nicolaas Pancras


(Amstelveenweb.com collectie - 2007)

Ronald van Immerseel (lnr), Johan Laman Trip van het bestuur van PHB met burgemeester Jan van Zanen en de voorzitter van de Vrienden van Wester-Amstel, mevrouw Anneliese Reesink beluisteren de voordracht

De heer Movig hield een drie kwartier durende voordracht voor de aanwezigen, over het leven en de capriolen van de toenmalige burgemeester Nicolaas Pancras. Met behulp van een beamer werden foto’s geprojecteerd van in het verhaal voorkomende personen en huizen. Pancras (zijn naam is nog steeds aanwezig in Amstelveen, weliswaar verbasterd naar Bankras) heeft in 1662 de buitenplaats Wester-Amstel gesticht en het is heden het oudste bewaard gebleven 'Koopmansbuiten' van Holland.


(Amstelveenweb.com collectie - 2007)

Het publiek vond de verhalen prachtig

Burgemeester Van Zanen

De burgemeester van Amstelveen, de heer Jan van Zanen was erg geïnteresseerd in het verhaal. In zijn humoristische toespraak, die volgde op de voordracht, kwam hij meerdere malen terug op het verhaal van Movig, omdat hij tussen de twee burgemeesters een soort parallel probeerde te maken. Hij sloot zijn toespraak af met een gedicht van Rutger Kopland getiteld “ Onder de appelboom”:

Ik kwam thuis, het was

een uur of acht en zeldzaam

zacht voor de tijd van het jaar,

de tuinbank stond klaar

onder de appelboom

ik ging zitten en ik zat

te kijken hoe de buurman

in zijn tuin nog aan het spitten

was, de nacht kwam uit de aarde

een blauwer wordend licht hing

in de appelboom

toen werd het langzaam weer te mooi

om waar te zijn, de dingen

van de dag verdwenen voor de geur

van hooi, er lag weer speelgoed

in het gras en ver weg in het huis

lachten de kinderen in het bad

tot waar ik zat, tot

onder de appelboom

en later hoorde ik de vleugels

van ganzen in de hemel

hoorde ik hoe stil en leeg

het aan het worden was

gelukkig kwam er iemand naast mij

zitten, om precies te zijn jij

was het die naast mij kwam

onder de appelboom, zeldzaam

zacht en dichtbij

voor onze leeftijd.

(Amstelveenweb.com collectie - 2007)

De burgemeester kreeg later als cadeautje een pot honing van Wester-Amstel

Met de volgende woorden rondde de burgemeester zijn toespraak af:

Dames en Heren,

Zo veel geluk samen te brengen met zo weinig woorden, het is eigenlijk een beetje hetzelfde, als het licht dat ik straks mag ontsteken, hier op deze buitenplaats Wester-Amstel. Het wordt hier weer langzaam te mooi, om waar te zijn.

Daarna ging het gezelschap naar de voorgevel van Wester-Amstel en onthulden de heer Trip en burgemeester Jan van Zanen de lantaarns die op ingenieuze wijze waren verpakt. Ook de heer Gard van Hoof was  aanwezig, want in zijn bedrijf in Middelburg zijn de lantaarns vervaardigd.


(Amstelveenweb.com collectie - 2007)

De heer Movig kijkt toe, als de lantaarns worden onthuld door de heer Trip en de heer Van Zanen


(Amstelveenweb.com collectie - 2007)

Een groepsfoto met alle betrokkenen


(Amstelveenweb.com collectie - 2007)

Zij hebben het licht gezien


(Amstelveenweb.com collectie - 2007)

De aanwezigen bewonderen het schouwspel


(Amstelveenweb.com collectie - 2007)

Gard van Hoof, directeur van het bedrijf De Nood Exclusieve Verlichting uit Middelburg, die de lantaarns produceerde is ook aangekomen


(Amstelveenweb.com collectie - 2007)

En de hoofdrolspelers van de dag doen, wat van ze verwacht wordt: branden

Met de ontsteking van de twee lantaarns werd de 17de eeuwse gevel van Wester-Amstel van passend 'oud licht' voorzien. De bezoekers kunnen de lantaarns van dichtbij bewonderen tijdens de openingsuren van het park. Het fraaist tonen de lantaarns zich vanaf de Amsteldijk bij het avondduister.