Steeds meer kinderen krijgen een CT-scan onderzoek

Het aantal ziekenhuisonderzoeken bij kinderen, waarbij relatief hoge doses straling worden gebruikt, is de afgelopen jaren sterk gestegen. Zo nam het aantal CT-scans bij kinderen met grofweg 80 procent toe ten opzichte van 2005. De stijging doet zich ook onder volwassenen voor. Dit blijkt uit een onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu ( RIVM).

De belangrijkste aanleiding voor dit onderzoek vormt de recente publicatie van de resultaten van een grootschalige epidemiologische studie uit 2013 naar de risico’s voor kinderen van blootstelling aan ioniserende straling. Uit de studie blijkt, dat het risico op kanker bij kinderen die een CT-scan hebben ondergaan groter is dan eerder gedacht. Het was al bekend, dat kinderen gevoeliger zijn voor ioniserende straling dan volwassenen. Dit komt, doordat kinderen over meer sneldelend weefsel beschikken en omdat  zij meer levensjaren tegemoet kunnen zien, waardoor effecten meer tijd hebben om op te treden.

(Bron Wikipedia - 2015)

Demonstratie van een CT-scanner

Kinderprotocollen

Uit het RIVM-onderzoek blijkt, dat ziekenhuizen verschillend te werk gaan. Zo worden in kinderziekenhuizen speciale kinderprotocollen voor radiologische verrichtingen gebruikt, in algemene ziekenhuizen gebeurt dat niet altijd. Ook zijn er verschillen in het gebruik van tegen straling beschermende maatregelen.

In ongeveer de helft van de ziekenhuizen worden de gebruikte doses niet vergeleken met de zogeheten Diagnostische Referentieniveaus (DRN’s) voor kinderen. DRN’s zijn bedoeld als indicatie voor een aanvaardbare dosis waarmee een goed radiologisch beeld kan worden verkregen bij radiologische handelingen. Afdelingen radiologie zijn niet verplicht zich aan de waarden te houden. Voor de toetsing aan een DRN is een minimaal aantal van twintig onderzochte kinderen nodig. Dit aantal wordt in veel ziekenhuizen niet gehaald. In de ziekenhuizen waar de toetsing wel wordt gedaan, worden deze waarden in gemiddeld één op de vijf gevallen overschreden.

Aanbevelingen

De oorzaken van het toegenomen aantal onderzoeken bij kinderen zijn niet bekend. Het is van belang dit nader uit te zoeken. Ook het geringe aantal vergelijkingen met de DRN’s en de regelmatige overschrijding ervan verdienen aandacht. Verder adviseert het RIVM om de kennis bij de kinderziekenhuizen breder uit te dragen naar de algemene ziekenhuizen, opdat alle ziekenhuizen bij kinderen gebruik maken van state-of-the-art-kinderradiologie. Voor deze studie is literatuuronderzoek gedaan en een digitale enquête gehouden onder alle zeven kinderziekenhuizen in Nederland en 22 algemene ziekenhuizen.

CT-scan?

Computertomografie, meestal afgekort tot CAT, of CT-scan is een tomografische* onderzoeksmethode van het menselijk lichaam. Een van de eerste vormen hiervan maakte gebruik van röntgenstraling. De doorlaatbaarheid van het onderzochte lichaamsdeel voor de gebruikte straling wordt vanuit een groot aantal hoeken rondom in dunne „plakjes” gemeten, waarna een computer uit de resultaten een driedimensionale weergave van het onderzochte lichaamsdeel opbouwt. Tegenwoordig wordt ook veel gewerkt met magnetische resonantie; men spreekt dan van magnetic resonance imaging, of MRI.

*Tomografie verwijst naar beeldvormend delen, of snijden door het gebruik van enigerlei doordringende golf. De methode wordt gebruikt in de radiologie, archeologie, biologie, atmosferische wetenschap, geofysica, oceanografie, plasmafysica, materialen wetenschap, astrofysica, quantum informatie en andere wetenschappen. Meestal is gebaseerd op de wiskundige procedure genaamd tomografische reconstructie.