Bijgewerkt: 13 oktober 2024

Tentoonstelling van Josine van Dalsum is geopend

Nieuws -> Cultuur

Bron: Museum Jan vd Togt / Wikipedia / Amstelveenweb.com
08-02-2008

Op donderdagavond 7 februari 2008 was het weer erg druk in het Oude-Dorp van Amstelveen. De bekende Nederlandse actrice Josine van Dalsum kwam naar Amstelveen om haar schilderijen en tekening aan een breed publiek tentoon te stellen.

Josine van Dalsum (Breda, 1948) is bij het grote publiek vooral bekend als actrice, maar ontwikkelde zich daarnaast de laatste jaren steeds meer tot een begenadigd schilder. In 2003 werd longkanker bij haar geconstateerd. Een jaar na de operatie bleek dat ze twee hersenmetastasen had die niet konden worden geopereerd. Ze zou nog een jaar hebben te leven en maakte nog gauw een reis naar de Verenigde Staten, samen met haar echtgenoot en hun zoon.

Van Dalsum was van mening dat op kanker nog altijd een taboe rust en vond dat dit moest worden doorbroken. Op 9 februari 2005 verscheen ze in het AVRO televisieprogramma Vinger aan de pols en vertelde ze openhartig over haar ziekte en haar uitzichtloze situatie. Ook haar zoon en haar echtgenoot kwamen aan het woord.

Later bleek toch nog een behandeling door middel van een geavanceerde bestralingstechniek mogelijk. Hierna is gebleken dat de tumoren in haar hoofd niet meer te zien zijn op de laatste MRI-scan en ze in volledige remissie is.

Na deze bestraling gebruikte Van Dalsum haar ervaringen voor Leef-Tijd, een toneelstuk over een terminaal zieke vrouw met haar zoon, dat Haye van der Heijden voor beiden schreef. De opvoering ervan werd gesponsord door ondernemer Henk van Sprong die zelf zijn echtgenote verloor aan kanker en die voor de tournee de Stichting Toneelstuk Leef-Tijd Josine van Dalsum oprichtte.

Wat begon als creatieve uitlaatklep tijdens een slopende ziekte, resulteert jaren later in een eerste solo-expositie in Museum Jan van der Togt te Amstelveen. Hier geven meer dan honderd schilderijen en tekeningen een beeld van haar tot op heden onbekende talent.

Interessant aan het werk van Van Dalsum is te zien hoe haar strijd tegen kanker zich op het doek vertaalt. Ogenschijnlijk onschuldige taferelen maken diepe indruk door de gevoelige en emotionele lading. Waar je op het eerste gezicht een vrolijk getekende bus ziet, weten een rouwkrans en doodshoofd je bij een tweede blik behoorlijk te beklemmen. Angsten, twijfels en hoop vormen een rode draad binnen haar zeer indringende werk.

Aram Amstelveenweb
(Amstelveenweb.com collectie - 2008)

De band van Aram van de Rest ontving de gasten


Van Dalsum Amstelveenweb
(Amstelveenweb.com collectie - 2008)

Wilma Nanninga met Josine van Dalsum



Voor de officiële opening speelde de band “Aram” van haar zoon, met de acteur Aram van de Rest. Tevens werd Van Dalsums nieuwe boek ‘Kleine Johanna’, over haar jeugd als nummer 5 in een katholiek gezin van tien kinderen, gepresenteerd. Eerder verscheen al van haar hand ‘Hagelwit’, waarin zij haar strijd tegen kanker beschrijft.

Na de welkomstwoorden Jan Verschoor van directeur van het Museum Jan van der Togt, hield de burgemeester van Amstelveen Jan van Zanen een zeer betrokken toespraak.

 van Dalsum Amstelveenweb
(Amstelveenweb.com collectie - 2008)

Jan Verschoor, directeur van het Museum Jan van der Togt, verwelkomt alle aanwezigen


 van Dalsum Amstelveenweb
(Amstelveenweb.com collectie - 2008)

Jan van Zanen, burgemeester van Amstelveen tijdens zijn toespraak


Toespraak van Jan van Zanen
Dames en heren, genodigden, beste Josine en familie, welkom in Amstelveen.
Ze zei: “Ik ben geprolongeerd (2005)”.
Ze zei: “Ik ben nog nodig op aarde (2007)”.
Ze zei: “Ik ben aan het pingpongen met kanker (2007)”.
Ze liet optekenen: “Wat rijmt op tumor? Humor.” en: “De PC Hooftstraat boeit me niet meer.”

 van Dalsum Amstelveenweb
(Amstelveenweb.com collectie - 2008)

Josine van Dalsum genoot zichtbaar van alle aandacht


Dames en heren,

We zijn hier om in alle opzichten en in alle emotionele schakeringen te genieten van de 100-schilderijententoonstelling van Josine van Dalsum. …De eer die mij vandaag te beurt valt is zonder precedent. Want laten we eerst en vooral eerlijk zijn: deze tentoonstelling heeft meer dan 1 dubbele bodem. Hij is doordrenkt van energie, van ontembare drang om te overleven en tegelijk van die ‘kolereziekte’, zoals Josine dat ondubbelzinnig noemt. Een ziekte die je volgens haar het beste bestrijdt met veel humor, maar vooral met een hoge dosis creativiteit.

Dus zegt de vrouw – die tot voor kort voor mij (geboren in 1961) vooral het icoon was uit tijden toen zij schitterde in televisieseries als ‘Van oude mensen, de dingen die voorbijgaan’ en ‘De leeuw van Vlaanderen’ - die vrouw zegt: “… Ik teken al dertig jaar, maar schilderen met kleur doe ik nog niet zo lang. Daar had ik geen gevoel voor, vond ik. Tot de dag een paar jaar geleden dat ik kwaad was op de hele wereld …

… Ik heb verf gepakt en ben aan het schilderen geslagen. In vijf minuten had ik een zeer boze kop gemaakt in kleur. Het kwam er allemaal uit. En het was helemaal niet gek…”.Als ik die metafoor toepas op wat we nu om ons heen zien, dan staan we hier als getuigen op het slagveld waar Josine haar creatieve guerilla voert met een vijand die even onvoorspelbaar als gruwelijk is.
We zien wat we niet zien.
We ervaren wat we niet ervaren.
We voelen wat we niet voelen.
We worden op een bijzondere manier deelgenoot van angst.
Van twijfels. Van hoop. Onontkoombaar. Onafwendbaar.

Maar, dames en heren, het is streng verboden om nu collectief een greep te doen in dozen Kleenex. Josine zal in elk geval de laatste zijn… Want in al haar geschilderde gevechten blijft de kracht van humor – hoe wrang die ook kan zijn – kaarsrecht overeind. In een van de vele interviews die met haar zijn gehouden, vond ik de anekdote terug, die volgens mij perfect machteloosheid, en een krankzinnige spagaat weergeeft …

In een zeer naargeestig ziekenhuis, niets aan de muren, sfeerloos, patiënten met wachtnummers, ontmoet Josine een man  - onmiskenbaar patiënt -die de hele tijd, als enige, zit te lachen. Ze vraagt hem hoe dat komt. Hij buigt zich naar haar toe en zegt samenzweerderig: “Weet u, mijn vrouw bakt de beste spacecake.”

Het is het soort surrealisme dat ieder van ons zich goed kan voorstellen. Het is volgens mij, datzelfde surrealisme
- de krankzinnigmakende mix van creativiteit, humor en energie – dat we terugvinden in de schilderijen van Josine van Dalsum.
Ik kan niet wachten.

 van Dalsum Amstelveenweb
(Amstelveenweb.com collectie - 2008)

Richard Bottram van de Stichting Marathon365


Na de inleiding van de burgemeester kwam Richard Bottram, van Stichting Marathon365 naar de microfoon, om zijn steun aan Josine van Dalsum te betuigen. Richard Bottram heeft een jaar lang marathons gelopen ter nagedachtenis aan zijn aan kanker overleden verloofde Elise Bila. Daarbij bezocht hij 14 landen in Europa. Richard wil met het project geld inzamelen voor psychosociale hulp voor mensen met kanker, hun naasten en nabestaanden en voor onderzoek naar kinderkanker in samenwerking met het KWF. Marathon365 is geen recordpoging maar een loop gebaseerd op toewijding.

Van Dalsum Amstelveenweb
(Amstelveenweb.com collectie - 2008)

Josine van Dalsum luistert naar de toespraken


Van Dalsum Amstelveenweb
(Amstelveenweb.com collectie - 2008)

Richard Bottram leest een stukje voor uit het boek van Josine van Dalsum.


Van Dalsum Amstelveenweb
(Amstelveenweb.com collectie - 2008)

Richard Bottram geeft Josine een takje van een olijfboom

Omdat zijn stichting Marathon 365 heet, kreeg Josine van Dalsum van hem een stukje olijfboom tak, dat hij van de burgemeester van Marathon (Griekenland) kreeg tijdens zijn marathon. Na alle toespraken kwam journaliste en tv-presentatrice Wilma Nanninga naar Josine om haar te feliciteren met de prachtige tentoonstelling, welke mede mogelijk is gemaakt door Roche Nederland B.V.

Van Dalsum Amstelveenweb
(Amstelveenweb.com collectie - 2008)

Josine van Dalsum bedankt de aanwezigen voor deze onvergetelijke avond


Van Dalsum Amstelveenweb
(Amstelveenweb.com collectie - 2008)

Wilma Nanniga feliciteert Josine van Dalsum


Van Dalsum Amstelveenweb
(Amstelveenweb.com collectie - 2008)

Onder een hoedje- schilderij van Josine van Dalsum


Van Dalsum Amstelveenweb
(Amstelveenweb.com collectie - 2008)

Niet horen- een schilderij van Josine van Dalsum


Geopend: woensdag t/m zondag van 13.00 tot 17.00 uur

Museum Jan van der Togt, Dorpsstraat 50, 1181 JE Amstelveen

www.jvdtogt.nl



Amstelveenweb.com is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de nieuwsberichten.