Tentoonstelling van glaskunstenaar Bernard Heesen in Amstelveen geopend

Van 13 juli tot en met 24 september 2017 toont Museum Jan van der Togt een overzichtstentoonstelling van glaskunstenaar Bernard Heesen, met de titel: 'Van Kleurenpracht naar Pronkbokaal - Een reflectie.'

(Foto Amstelveenweb.com - 2017)

Bernard Heesen: Vrij naar Palissy - geblazen glas 2017
(Bernard Palissy 1510-1589, was een Frans pottenbakker en pionier van keramiek- en glazuurtechnieken)


(Foto Amstelveenweb.com - 2017)

Een onderdeel van een vaas gemaakt door Bernard Heesen

Bernard Heesen (1958) is geen onbekende in Amstelveen. Al op zondag 2 september 2007 werd de grote tentoonstelling: 30 jaar 'De Oude Horn' geopend in het Museum Jan van der Togt in Amstelveen door actrice Anne Wil Blankers met de werken van de glaskunstenaars Bernard Heesen en zijn vader Willem Heesen (1925-2007). Vijf jaar later op 28 maart 2012 exposeerde Bernard Heesen in het kader van 400 jaar diplomatieke betrekkingen tussen Nederland en Turkije weer in Museum Jan van der Togt. Hiermee gaf hij een voorschot op zijn solotentoonstelling later in dat jaar in de SALT Galata galerie in Istanboel. Bernard is één van de meest toonaangevende glaskunstenaars van dit moment. De doorgaans robuuste vorm van zijn objecten gaat harmonieus samen met de fijnzinnigheid en zijn gevoel voor humor. Hij leerde het vak van zijn vader en oprichter van glasstudio 'De Oude Horn', Willem Heesen.


(Foto Amstelveenweb.com - 2017)

Bernard Heesen in Amstelveen

In 1977 opende 'De Oude Horn' in een voormalig stoomgemaal nabij Leerdam, de glasstad van Nederland. Willem maakte zich – met vallen en opstaan – het glasblazen eigen. Hij experimenteerde met vergeten technieken. Bernard assisteerde zijn vader daarbij. 'Ik leerde mezelf het glasblazen door met een klont gloeiend glas aan de pijp naar buiten te lopen, en maar slingeren, totdat het glas als een dunne draad aan de pijp hing.' Tegen het einde van de jaren 1980 trok Willem zich geleidelijk terug. In 1993 nam Bernard de glasstudio volledig van zijn vader over. Hij maakte van 'De Oude Horn' een broedplaats voor vernieuwende glaskunst.


(Foto Amstelveenweb.com - 2017)

Heleen van Ketwich Verschuur, directeur van het Museum Jan van der Togt en Tomas Hillebrand projectleider van de tentoonstellingen introduceren Bernard Heesen aan het publiek

Bernard Heesen is heden de belangrijkste en meest invloedrijke glasblazer en -kunstenaar van Nederland. Opgeleid als architect werd Bernard door zijn vader, Willem Heesen, te hulp geroepen om mee te helpen in de glasblazerij en deed dit zonder enige kennis van het glas en het glasmakersvak. Niet gehinderd door de ballast van de traditie van het ambacht, begon hij zijn zoektocht in het glas die tot de dag van vandaag voortduurt.


(Foto Amstelveenweb.com - 2017)

Bernard Heesen: Aiguière (lampetkan) - geblazen glas 2004

In de beginjaren liet Heesen zich vooral leiden door het grillige karakter van vloeibaar glas. 'Ik deed onderzoek naar de eigenschappen en eigenaardigheden van glas en maakte alledaagse voorwerpen. Daarna ben ik plaatjes gaan verzamelen van bizarre voorwerpen uit de 19de eeuw in mijn persoonlijke encyclopedieën.' -vertelde hij over zijn manier van werken. Deze afbeeldingen inspireerde Heesen om objecten te maken die hij zelf nooit had kunnen verzinnen. Het ging niet om de nabootsing, maar om de uitdaging. 'Ik zocht de grenzen van de ornamentiek en lelijkheid op. Glas, zoals je het – glimmend en overdadig gedecoreerd – zou willen tegenkomen in paleizen en op rommelmarkten.' Heesen blaast glasobjecten met een geheel eigen stijl. Kenmerkend zijn het speelse karakter en de ‘overdreven’ schoonheid van de vormgeving. De doorgaans robuuste vorm van Heesens objecten gaat harmonieus samen met de fijnzinnigheid en zijn gevoel voor humor. Veel van zijn werken hebben een surrealistische, bijna kitscherige uitstraling.




(Foto Amstelveenweb.com - 2017)

Bernard Heesen: Braadpan - geblazen glas 2017

De grote overzichtstentoonstelling die nu vanaf juli 2017 te zien is, toont de hoogtepunten uit diverse periodes uit het oeuvre van Bernard Heesen (1958). Zo is er vroeg werk te zien als de glazen 'Stenen' en de film van een expeditie naar de Etna, 30 jaar geleden, in een poging bollen te blazen uit vloeibare lava. Dat moment was voor Heesen de reden om definitief voor het kunstenaarschap te kiezen. Vanzelfsprekend worden er topstukken getoond uit zijn serie 'Encyclopaedische gewrochten' met grote geblazen arabesken en zwarte spiegels en zijn 'Schimmelvazen'.


(Foto Amstelveenweb.com - 2017)

De zaal is helemaal vol met werken van Bernard Heesen


(Foto Amstelveenweb.com - 2017)

De creativiteit van Bernard Heesen is overal in het museum te zien


(Foto Amstelveenweb.com - 2017)

Bernard Heesen: Zwarte bokaal - geblazen glas 2017

Zoals dat bijna altijd het geval is bij een opening van een tentoonstelling in Museum Jan van der Togt, was het ook nu weer een drukte van jewelste op zondagmiddag 16 juli 2017, toen Heesen’s tentoonstelling werd geopend. Bernard Heesen was al lang voor de opening aanwezig en met tevredenheid constateerde hij later dat zijn glasobjecten die tentoongesteld werden, prachtig waren opgepoetst, wat eigenlijk niet zij meest geliefde eigenschap is. Omgegeven door zij charmante en jonge vrouwen, als assistenten aangeduid, liep hij door de zalen van het museum en met zijn ongewone uiterlijk verbaasde hij weer de bezoekers. Dat is juist het contrast dat mensen altijd verbaast als ze de werken van Heesen bekijken. Als je de soms fijne glazen objecten bekijkt, verwacht je niet dat de creator ervan er zo wild en woest uitziet. Tevens schroomde hij tijdens de openingsceremonie niet om van zijn glas Chardonnay te genieten en heel levendig over zijn werken te spreken.


(Foto Amstelveenweb.com - 2017)

De knappe jonge vrouwen zijn de assistenten van Bernard Heesen, maar ze moeten hard werken in glasblazerij De Oude Horn in Acquoy bij Leerdam. Het zijn Debby Eerens en Andrea Bakker.
Francine Vermeer is de derde assistente, maar was deze dag niet aanwezig.

De tentoonstelling werd door Heleen van Ketwich Verschuur, directeur van het Museum Jan van der Togt en Tomas Hillebrand projectleider van de tentoonstellingen, begeleid. Heleen van Ketwich vertelde dat in het museum 170 objecten van Bernard te zien zijn, allemaal hoogtepunten van zijn oeuvre. Het oorspronkelijke idee dat het een interactieve opening zou worden, dus dat Bernard wandelend met de aanwezigen over zijn werken een uitleg zou geven, werd door de kunstenaar afgewezen. Tomas Hillebrand projectleider van de tentoonstelling vertelde dat deze overzichtstentoonstelling kon plaatsvinden, omdat het museum veel objecten in bruikleen hebben gekregen en daardoor krijgen de bezoekers een totaal beeld van de werken van Bernard Heesen. Hij bedankte ook de medewerking van de verschillende musea, zoals het Gemeentemuseum Den Haag, Nationaal Glasmuseum Leerdam, het Rijksmuseum Twenthe en de particulieren die hun collectie beschikbaar stelden.


(Foto Amstelveenweb.com - 2017)

Tomas Hillebrand projectleider, bedankt de verschillende musea die werken van Bernard Heesen hebben uitgeleend aan het Museum Jan van der Togt en daarmee maakten ze de expositie compleet

De kunstenaar was er zelf verheugd over en zei: 'Ik vind het heel erg prettig dat het glas hier ruimte kan krijgen en het is waanzinnig mooi opgepoetst! Bijvoorbeeld die daar hangen die spiegelen gewoon, ik heb ze nog nooit zo zwart gezien, want poetsen is niet mijn sterkste punt. Als mensen denken, dat dit een overzichtstentoonstelling is, is dat niet helemaal juist. Wij hebben wel een poging gedaan om alle beste werken van mijn oeuvre van de laatste 30 jaar te verzamelen, te catalogiseren en bijeen te brengen, want die administratieve vaardigheden heb ik niet.'


(Foto Amstelveenweb.com - 2017)

Glaskunstenaar Bernard Heesen aan het woord

Vervolgens zei de kunstenaar: 'Ik ben soms helemaal vergeten wat ik gemaakt heb en toen ik vanmiddag op een iPhone vijf beelden van mij zag, wist ik niet meer of ik ze had gemaakt. Ik herkende ze wel, maar mijn geheugen is toch verslechterd!'. Toen vroeg hij dichter Arjen Duinker om zijn gedicht voor te lezen. Duinker (1956) werkte samen met Bernard Heesen aan de reeks encyclopedische woordenboeken De wereld van de glasblazer.


(Foto Amstelveenweb.com - 2017)

Dichter Arjen Duinker leest zijn eigen gedicht 'Ode aan de Linge' voor
In 2009 volgde de bundel Buurtkinderen. In 2016 verscheen de bundel Catalogus,

Ode aan de Linge

Het meisje vroeg ik:
Is de Linge een rivier met gebruiksaanwijzing?
Absoluut, zei het meisje.

De jongen vroeg ik:
Is de Linge een religieuze rivier?
Nou, zei de jongen, dat lijkt me uitgesloten,>
Ik geef toe, ik vind religie fantastisch,
Maar een rivier is bijna per definitie ongelovig.

Het meisje vroeg ik:
Is de Linge een komische rivier?
Misschien, zei het meisje, maar hooguit 's nachts.
Overdag vind ik de Linge eerder koel
En ietwat gereserveerd en verlegen
En berekenend en contemplatief.

De man vroeg ik:
Heb je ooit een voetbal
In de Linge geschoten?
Een keer of tien, zei de man.

De jongen vroeg ik:
Is de Linge een harp of een trombone?
Geen van tweeën, zei de jongen,
Een rivier is een rivier, geen dier,
Geen muziekinstrument, geen vrucht,
Geen theorie, geen wapentuig.

Het meisje vroeg ik:
Leven er sirenen langs de Linge?
Natuurlijk, ken je ze niet? zei het meisje:
Aglaope, Aglaphonos, Leucosia,
Ligeia, Molpe, Parthenope, Peisinoë,
Raidne, Teles, Thelxepeia en Thelxiope.

De vrouw vroeg ik:
Is de Linge soms een souvenir?
Ik heb een sneeuwbultje van De Linge,
Echt heel mooi, zei de vrouw,
Ik weet alleen niet waar het is.

De jongen vroeg ik:
Maar heeft de Linge misschien geheimen?
Dat is wel erg strikvraagachtig, zei de jongen
Ik kom hier trouwens niet vandaan.

De vrouw vroeg ik:
Is de Linge dan een orakel?
Zonder twijfel, zei de vrouw,
Dat geldt ook voor een vlag, een auto,
Een ijsje en een badeend.

De man vroeg ik:
Is de Linge misschien niet theatraal genoeg?
Af en dan niet, zei de man zachtjes.
Hij zette een zonnebril op
En tuurde in de verte.

De jongen vroeg ik:
Is de Linge aanleiding voor bespiegelingen?
Dat is niet zeker, zei de jongen,
Ik heb Donald Duck gelezen, Gottlob Frege
En boeken over stoomturbines.

Het meisje vroeg ik:
Is de Linge een reden om niet te verhuizen?
Ben je gek, zei het meisje.

De man vroeg ik:
Is de Linge een fijn slaapmiddel?
Je zou het haast denken, zei de man,
Ik slaap prima, zon of maan,
Onweer of kalme wolken.

De vrouw vroeg ik:
Zou de Linge nog fraaier kunnen zijn?
Ja en nee, zei de vrouw.

De vrouw vroeg ik ook:
Trekt de Linge veel popsterren?
Frans Bauer heeft hier gefietst, zei de vrouw,
Ik heb de Zangeres zonder Naam zien waterskiën,
En Cowboy Gerard lag in de jachthaven.

De jongen vroeg ik:
Zou je de Linge kunnen beschouwen als formule?
Op alle mogelijke manieren, zei de jongen,
En in alle mogelijke werelden.

Het meisje vroeg ik:
Kan de Linge wedijveren met de Maas
Of de Amazone of de Munte?
Wat maakt het uit? zei het meisje.

De jongen vroeg ik:
Kun je je voorstellen dat de Linge
Op een dag niet stroomt?
Die kans is zo klein, zei de jongen,
Ik maak nog eerder mee
Dat ik een nazaat van Rembrandt blijk te zijn.

Het meisje vroeg ik:
Heb je gefeest op de Linge?
Op een boot met slingers en lichtjes
En trommels en schalen en lekkernijen?
Nee, dat niet, zei het meisje,
Maar wel op een boot zonder geluid.

De jongen vroeg ik:
Is de Linge te vergelijken met een mens,
En met wat voor een mens dan?
Bedoel je een troubadour, een regent? vroeg de jongen,
Een motorordonnans, een elektricien, een hoefsmid?
Ik vind een peer mooier dan een appel.

Het meisje vroeg ik:
Is de Linge altijd zo troebel?
Waar heb je het over? zei het meisje glimlachend.

De jongen vroeg ik:
Is de Linge een bron van inspiratie?
Ik weet niet goed wat inspiratie is, zei de jongen,
Ik kijk soms naar de Linge, ik luister,
Ik heb erin gezwommen.

De vrouw vroeg ik:
Zou de Linge ook anders kunnen heten?
Lijkt me niet nodig, maar het kan, zei de vrouw,
De Febe en Jelle klinkt mooi,
Net als de Gibson.

Het meisje vroeg ik:
Krijgt de Linge genoeg aandacht?
Met gemak, zei het meisje, meer is niet nodig,
Ik zag de Linge zelfs in een Tsjechische bus.
De kleuren vond ik een beetje vreemd.

De man vroeg ik:
Ben je een fanatieke visser?
Minder fanatiek dan de Linge, zei de man.

(De Linge is een rivier die in de Betuwe van Doornenburg tot Gorinchem stroomt. Grote delen van de Linge zijn niet bevaarbaar voor gemotoriseerde schepen. De gemeenten Lingewaard en Lingewaal ontlenen hun naam aan de Linge).

Na het voorlezen van het gedicht merkte museumdirecteur Heleen van Ketwich Verschuur op, dat de wandelende opening niet doorging, maar dat mensen wel direct hun vragen konden stellen aan Bernard. De animo om vragen te stellen was niet echt groot dus stelde ze zelf een vraag: 'Je werkt vijf dagen per week, wat doe je in de andere twee dagen?' Van het antwoord van de kunstenaar is niemand wijzer geworden, want hij gaf eenvoudigweg geen antwoord. Toen bedacht Heleen, ja een opening van een tentoonstelling bijvoorbeeld!


(Foto Amstelveenweb.com - 2017)

Een dame op leeftijd stelt haar vraag aan de glaskunstenaar

Op een andere vraag van een dame op leeftijd hoe lang Heesen over het maken van een groot glazen object deed, kwam wel een antwoord: 'Het gaat heel erg snel, want dat is ook zo leuk aan bijvoorbeeld een vaas. Je werkt met vloeibaar glas en dat moet bij wijze van spreken in één keer af, in één, of twee uurtjes is het gedaan. Maar het is een gemene vraag, want je moet de tijd bijtellen die je nodig hebt gehad om te leren om zoiets te kunnen maken, dus dan kan ik stellen dat het me 30 jaar heeft gekost.' Een andere vraag, waarom hij zich omringt met jonge vrouwelijke assistenten antwoorde hij: 'Ik kan er niets aan doen dat jonge vrouwen zelf naar mij komen, behalve Debby (Eerens), die al 15 jaar lang bij mij werkt. Maar het is wel zo dat ik al het werk niet in mijn eentje kan doen en als ik naar mijzelf kijk, ben ik maar een klein onderdeel van de productie. Zonder die bloedmooie assistentes was ik nergens!' – besloot Bernard deze onorthodoxe tentoonstellings opening.


(Foto Amstelveenweb.com - 2017)

Eén van de 170 glazen objecten van Bernard Heesen: Neushoorn - geblazen glas 2017


(Foto Amstelveenweb.com - 2017)

De humor in glas van Bernard Heesen


(Foto Amstelveenweb.com - 2017)

Bernard Heesen: Wandelende Abstractie - geblazen glas 2017

Gelijktijdig met de tentoonstelling in Museum Jan van der Togt is er in het Nationaal Glasmuseum Leerdam de expositie 'Kleurenleer' van Bernard Heesen te zien en in Fort Asperen de tentoonstelling 'Glass, European Roots'. Bij deze tentoonstelling wordt het nieuwe boek deel IV van zijn levenswerk, de ‘Encyclopaedie van de glasblazer’ gepresenteerd. Geïnteresseerden kunnen intekenen op het boek. Wanneer u ‘chique’ intekent, ontvangt u een speciaal vervaardigde goudrobijnen pronkbokaal met een speciaal door Arjen Duinker op uw naam gemaakt gedicht. Ook wordt uw naam vermeld in de lijst van intekenaren. De totale prijs is 150 euro. Bij ‘normaal’ intekenen wordt alleen uw naam in het boek vermeld. Deel IV kost 35 euro. Intekenen: deoudehorn@me.com.


(Foto Amstelveenweb.com - 2017)

De enorme flyer met een oude foto van Bernard Heesen in de glasblazerij De Oude Horn aan de gevel van het Museum Jan van der Togt nodigt de bezoekers uit om zijn expositie te bekijken, die zeker de moeite waard is!

De tentoonstelling is tot en met 24 september 2017 te zien in het Museum Jan van der Togt Dorpsstraat 50, 1182 JE Amstelveen. Tel.: (020) 641 57 54
Openingstijden: Dinsdag t/m zondag van 11.00 – 17.00 uur.
Toegangsprijzen: Volwassenen € 8 Kinderen tot 12 jaar, Museumkaart, ICOM en Rembrandtkaart gratis.