VN-secretaris-generaal Guterres persconferentie over klimaat

VN-secretaris-generaal António Guterres hield in New York een persconferentie over klimaat op 27 juli 2023. Hierbij zijn toespraak:

'Een hele goedemorgen. De mensheid zit in de hotseat. Vandaag geven de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) en de Copernicus Climate Change Service van de Europese Commissie officiële gegevens vrij die bevestigen dat juli de warmste maand ooit in de geschiedenis van de mensheid zal worden. We hoeven niet te wachten tot het einde van de maand om dit te weten. Afgezien van een mini-ijstijd in de komende dagen, zal juli records over de hele linie verbrijzelen.

Volgens de vandaag vrijgegeven gegevens heeft juli al de heetste periode van drie weken ooit gemeten; de drie warmste dagen ooit geregistreerd; en de hoogste oceaantemperaturen ooit voor deze tijd van het jaar. De gevolgen zijn duidelijk en ze zijn tragisch: kinderen worden weggevaagd door moessonregens; gezinnen vluchten voor de vlammen; arbeiders bezwijken in de verzengende hitte.

Voor grote delen van Noord-Amerika, Azië, Afrika en Europa is het een wrede zomer. Voor de hele planeet is het een ramp. En voor wetenschappers is het ondubbelzinnig: de mens is de schuldige. Dit alles komt volledig overeen met voorspellingen en herhaalde waarschuwingen. De enige verrassing is de snelheid van de verandering. Klimaatverandering is hier. Het is angstaanjagend. En het is nog maar het begin.

Het tijdperk van de opwarming van de aarde is voorbij; het tijdperk van wereldwijd koken is aangebroken. De lucht is niet in te ademen. De hitte is ondraaglijk. En het niveau van de winsten uit fossiele brandstoffen en de inactiviteit van het klimaat is onaanvaardbaar. Leiders moeten leiden. Geen aarzeling meer. Geen excuses meer. U hoeft niet meer te wachten tot anderen eerst verhuizen. Daar is simpelweg geen tijd meer voor.

Het is nog steeds mogelijk om de wereldwijde temperatuurstijging te beperken tot 1,5°C en de ergste klimaatverandering te voorkomen. Maar alleen met dramatische, onmiddellijke klimaatactie. We hebben enige vooruitgang gezien. Een robuuste uitrol van hernieuwbare energiebronnen. Enkele positieve stappen vanuit sectoren, zoals de scheepvaart. Maar niets van dit alles gaat ver genoeg of snel genoeg. Stijgende temperaturen vragen om versnelde actie.

We hebben verschillende kritieke kansen in het verschiet. De Afrika Klimaattop. De top van de G20 [Groep van 20]. De VN-klimaatambitietop. COP28 [achtentwintigste conferentie van de partijen bij het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering]. Maar leiders – en met name de G20-landen die verantwoordelijk zijn voor 80 procent van de wereldwijde uitstoot – moeten zich inzetten voor klimaatactie en klimaatrechtvaardigheid. Wat betekent dat in de praktijk?

Ten eerste emissies. We hebben ambitieuze nieuwe nationale emissiereductiedoelstellingen van G20-leden nodig. En we hebben alle landen nodig om actie te ondernemen in overeenstemming met mijn Klimaatsolidariteitspact en Versnellingsagenda: Snel vooruitspoelen zodat ontwikkelde landen zich ertoe verbinden om zo dicht mogelijk bij 2040 netto-nulemissies te bereiken, en opkomende economieën zo dicht mogelijk bij 2050 , met steun van ontwikkelde landen om dit te doen.

En alle actoren moeten samenwerken om een rechtvaardige en billijke overgang van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare energiebronnen te versnellen - terwijl we de uitbreiding van olie en gas stoppen, en de financiering en vergunningen voor nieuwe kolen, olie en gas stopzetten. Er moeten ook geloofwaardige plannen worden gepresenteerd om tegen 2030 steenkool te verlaten voor de landen van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) en tegen 2040 voor de rest van de wereld. Ambitieuze duurzame energiedoelstellingen moeten in lijn zijn met de 1,5°C-grens. En we moeten tegen 2035 netto-nul elektriciteit bereiken in ontwikkelde landen en 2040 elders, terwijl we eraan werken iedereen op aarde betaalbare elektriciteit te bieden.

We hebben ook actie nodig van leiders buiten regeringen. Ik dring er bij bedrijven, maar ook bij steden, regio's en financiële instellingen op aan om naar de Klimaatambitietop te komen met geloofwaardige transitieplannen die volledig in overeenstemming zijn met de Net Zero-norm van de Verenigde Naties, gepresenteerd door onze High-Level Expert Group.

Financiële instellingen moeten stoppen met het verstrekken van leningen, verzekeringen en investeringen voor fossiele brandstoffen en in plaats daarvan overschakelen op hernieuwbare energiebronnen. En fossiele brandstofbedrijven moeten hun beweging naar schone energie in kaart brengen, met gedetailleerde transitieplannen voor de hele waardeketen: geen greenwashing meer. Geen bedrog meer. En geen misbruik meer van antitrustwetten om net zero allianties te saboteren.

Ten tweede, aanpassing. Extreem weer wordt het nieuwe normaal. Alle landen moeten reageren en hun mensen beschermen tegen de verschroeiende hitte, dodelijke overstromingen, stormen, droogtes en woedende branden die daaruit voortvloeien. De landen in de frontlinie – die het minst hebben gedaan om de crisis te veroorzaken en de minste middelen hebben om ermee om te gaan – moeten de steun krijgen die ze nodig hebben om dit te doen.

Het is tijd voor een wereldwijde golf van aanpassingsinvesteringen om miljoenen levens te redden van klimaatslachting. Dat vereist een ongekende coördinatie rond de prioriteiten en plannen van kwetsbare ontwikkelingslanden. Ontwikkelde landen moeten een duidelijke en geloofwaardige routekaart presenteren om de aanpassingsfinanciering tegen 2025 te verdubbelen als eerste stap om ten minste de helft van alle klimaatfinanciering aan aanpassing te besteden. Elke persoon op aarde moet tegen 2027 gedekt zijn door een systeem voor vroegtijdige waarschuwing — door de uitvoering van het actieplan dat we vorig jaar hebben gelanceerd. En landen zouden een reeks mondiale doelen moeten overwegen om internationale actie en ondersteuning op het gebied van aanpassing te mobiliseren.

Dat leidt tot het derde gebied voor versnelde actie: financiën. Beloftes over internationale klimaatfinanciering moeten worden nagekomen. Ontwikkelde landen moeten hun toezeggingen nakomen om jaarlijks 100 miljard dollar aan ontwikkelingslanden te verstrekken voor klimaatondersteuning en het Groene Klimaatfonds volledig aanvullen. Ik maak me zorgen dat tot nu toe slechts twee G7-landen [Groep van Zeven] - Canada en Duitsland - toezeggingen hebben gedaan voor aanvulling. Landen moeten dit jaar ook op COP28 het schadefonds operationaliseren. Geen vertragingen meer; geen excuses meer.

Meer in het algemeen blijven veel banken, investeerders en andere financiële actoren vervuilers belonen en stimuleren ze de planeet kapot te maken. We hebben een koerscorrectie nodig in het wereldwijde financiële systeem, zodat het versnelde klimaatactie ondersteunt. Dat omvat onder meer het beprijzen van koolstof en het aansporen van de multilaterale ontwikkelingsbanken om hun bedrijfsmodellen en benaderingen van risico's te herzien.

We hebben de multilaterale ontwikkelingsbanken nodig die hun fondsen als hefboom gebruiken om tegen redelijke kosten veel meer particuliere financiering te mobiliseren voor ontwikkelingslanden - en hun financiering opschalen naar hernieuwbare energiebronnen, aanpassing en verlies en schade. Op al deze gebieden hebben we regeringen, het maatschappelijk middenveld, het bedrijfsleven en anderen nodig die samenwerken om resultaten te boeken. Ik kijk ernaar uit om pioniers en doeners van de Versnellingsagenda naar New York te verwelkomen voor de Klimaatambitietop in september. En om te horen hoe leiders zullen reageren op de feiten die voor ons liggen. Dit is de toegangsprijs.

Het bewijs is overal: de mensheid heeft vernietiging ontketend. Dit moet geen wanhoop opwekken, maar actie. We kunnen het ergste nog stoppen. Maar daarvoor moeten we een jaar van brandende hitte omzetten in een jaar van brandende ambitie. En versnel klimaatactie - nu.'