Viering van Corneilles 100ste geboortedag in het Cobra Museum

Het Cobra Museum gelegen aan het Sandbergplein 1 in Amstelveen opende op zondag 3 juli 2022 haar deuren om niet alleen de kunst uit de kelders van het Raadhuis van Amstelveen te bekijken. Nee er vond ook een opening plaats ter gelegenheid van Corneille's 100ste geboortedag.

(Foto Amstelveenweb.com - 2022)

Het Cobra Museum aan het Sandbergplein in Amstelveen
Bij binnenkomst rond 16.00 uur stond er al meteen voor iedereen een drankje klaar, maar dat mocht niet mee de zalen in. Dus eerst maar eens de Amstelveen Kunstcollectie bekeken, die parallel loopt met de gemeentelijke kunstcollectie in Museum JAN. De gemeentelijke collectie in het Cobra Museum bevat heel wat werken van Corneille dus die waren in de aparte ruimte ook te bezichtigen. Vervolgens liep de redactie een rondje door de zalen waar de werken van Corneille zijn te zien, ingedeeld in verschillende periodes. Daarbij is goed inzichtelijk gemaakt hoe Corneille zijn schilderkunst wijzigde in de loop der jaren.


(Foto Amstelveenweb.com - 2022)

In het Cobra Museum voor Moderne Kunst zijn ook de kunstschatten van de gemeente Amstelveen te zien in de tentoonstelling Verzameld voor Amstelveen - de gemeentelijke kunstcollectie. De afgelopen 70 jaar heeft de gemeente een toonaangevende beeldende kunstcollectie opgebouwd. Deze veelzijdige collectie wordt nu voor het eerst gepresenteerd voor het publiek en is gratis toegankelijk voor alle inwoners van Amstelveen


(Foto Amstelveenweb.com - 2022)

Toon de Haas: Portret van Pier Schaap (jaartal onbekend)
Er kwamen heel wat kunstenaars, raadsleden, burgers binnen en ook Piet van den Heuvel, oud-wethouder van de gemeente Amstelveen. Toen begin jaren negentig het Stadshart werd ontwikkeld vond men ook dat de cultuur een prominente plek moest krijgen en daarom werd in de plannen een gemeentelijk museum opgenomen, het Cobra Museum. De drijvende kracht hierachter was toenmalig VVD-wethouder Piet van den Heuvel, vandaar dat hij ook, indien mogelijk, aanwezig is bij dergelijke openingen.


(Foto Amstelveenweb.com - 2022)

Michel Becker fractievoorzitter van Actief Voor Amstelveen met Piet van den Heuvel erevoorzitter van het Cobra Museum
Toen de aanwezigen zich verzamelden in de entreeruimte met of zonder drankje nam Stefan van Raay, directeur van het museum, het woord. Hij heette natuurlijk iedereen van harte welkom in het Coba Museum en zei dat het vandaag precies honderd jaar geleden is dat Corneille werd geboren. Vandaar deze tentoonstelling als een soort eerbetoon net als het museum had gedaan met Karel Appel 100 jaar en met Constant Nieuwenhuis 100 jaar, weliswaar een jaar later vanwege de sluiting door corona. Hij vertelde dat de tentoonstelling allemaal eigen collectie is tezamen met een aantal particuliere bruiklenen. Daarbij bedankte hij deze particulieren om hun generositeit dat zij hun eigendom in deze tentoonstelling willen laten zien.


(Foto Amstelveenweb.com - 2022)

Stefan van Raay directeur van het Cobra Museum tijdens zijn toespraak over Corneille


(Foto Amstelveenweb.com - 2022)

De jubileumtentoonstelling van Corneille is in verschillende zalen te zien in het museum


(Foto collectie Cobra Museum voor Moderne Kunst, c/o Pictoright 2022)

Corneille: Été, 1948


(Foto langdurige bruikleen Collectie ABN AMRO, c/o Pictoright 2022)

Corneille: Le soleil est monté sur son vélocipède, 1950


(Foto collectie Cobra Museum voor Moderne Kunst, c/o Pictoright 2022)

Corneille: L'homme dans la ville, 1952


(Foto Amstelveenweb.com- 2022)

Corneille: Zonder titel textiel (1956)


(Foto langdurige bruikleen particuliere collectie, c/o Pictoright 2022)

Corneille: Images du quotidien, 1962
Hij vervolgde met: ‘Op het moment is de context in het museum best toepasselijk op Corneille, want boven is de tentoonstelling van het Marokkaans Modernisme en daar hangt een schilder Chaïbia Talal (1929-2004) die op dit moment de beroemdste schilder is in Marokko, een vriendin van Corneille. Toen zij haar eerste tentoonstelling had in Parijs, ging Corneille daar op bezoek en die is echt op zijn knieën gevallen voor haar werk en ze zijn hele goede vrienden geworden. Een andere link is Samira Dainan een jazz zangeres en schrijver die hier was voor de opening van het andere verhaal, want daar zong ze. En zij vertelde het verhaal dat haar vader, een kunstenaar die woonde in Asilah daar heel nauw bevriend werd met Corneille die daar ook zat. Zij heeft ongelooflijk leuke herinneringen hieraan als klein meisje met het contact met de schilder. We hebben een ‘in focus’ tentoonstelling gebaseerd op onze eigen collectie en dat heet Cobra en Noord-Afrika en gaat over de kunstenaars in de Cobra die begin jaren vijftig en zestig (van vorige eeuw) gingen reizen en die goed gekeken hebben wat ze in Hongarije, Tunesië en ook in Marokko tegenkwamen. Dat heeft invloed gehad op hun werk en dat geldt zeker voor Corneille.


(Foto Amstelveenweb.com - 2022)

Een deel van de gemeentelijke kunstcollectie in het Cobra Museum
Er is afgelopen vrijdag een leuke tentoonstelling hiernaast geopend en die heet Verzameld voor Amstelveen. Het is een selectie uit de grote kunstcollectie die de gemeente Amstelveen in de jaren heeft opgebouwd en natuurlijk zit Corneille daar ook in. Volgend jaar komen jullie deze en vele andere Cobrakunstenaars weer tegen, want het is dan 75 jaar geleden dat het ‘Ben Cobra Manifest’ werd getekend en dat gaan we vieren.’ Daarna vertelde Stefan nog over diverse tentoonstellingen die volgend jaar zullen volgen met heel veel verschillende kunstenaars, waar onder de voorlopers van de Cobra beweging maar ook van Picasso.

Tot slot bedankte de directeur Brenda Zwart, de gastconservator die zo zei Stefan ‘een fantastisch project heeft afgeleverd en het museum al kende, omdat ze hier heeft gewerkt en ook heeft meegewerkt als mede-conservator aan de grote Corneille tentoonstelling die een aantal jaren geleden in Schiedam is geweest. Maxime de Nooij, hoofd collectie beheer Renate Alvares ontwerper, Guido Jelsma en Stefan Meer en de bouwploeg die een mooi product hebben neergezet en verder alle andere collega’s. Zonder de steun van de Gemeente Amstelveen, de Vrienden Loterij, de Founders waar tegenwoordig ook de Rabobank toe behoort en de Cobra Business club was dit ook allemaal niet mogelijk, waarvoor dank.’ Daarna kreeg Brenda Zwart het woord.


(Foto Amstelveenweb.com - 2022)

Brenda Zwart projectleider en gastconservator van het Cobra Museum aan het woord
Brenda Zwart, gastconservator, opende haar speech met te zeggen dat ze het erg fijn vond dat men in grote getale naar het museum was gekomen om deze 100ste geboortedag van Corneille te vieren. Ze ging verder met: ‘Toen Stefan mij vorig jaar vroeg was ik natuurlijk zeer vereerd, maar ik had juist een beetje afstand genomen van mijn specialisme de Cobra kunst en ook van de kunstwereld, omdat ik voor psychiatrisch verpleegkundige studeer. Maar ja toen stond ik hier in het depot en mocht ik die rekken opendoen en die geweldige kunstwerken bekijken, dat was het echt fantastisch. Corneille 100 is een soort collectiepresentatie want normaal toon je topstukken van een collectie, maar nu mogen we heel veel kunstwerken tonen waaronder ook B-werken die misschien een ander verhaal vertellen. Persoonlijk vind ik dat heel leuk omdat een kunstenaar ook verschillende kanten heeft, dat niet alleen maar zijn topwerk is. De collectie is aangevuld met hele mooie werken van particuliere bruikleengevers en dat was voor mij ook ontzettend fijn. Ik ben bij mensen thuis geweest met heerlijke koffie, ik heb gaten in muren gecreëerd in woonkamers, omdat ik heel graag hun werk wilde lenen. Iedereen heeft toegezegd en de medewerking vond ik heel fijn. Ik mocht ook werken lenen van het Ambassade hotel waar ik ook gewerkt heb en dat was weer een warm welkom en het maakt de tentoonstelling nog breder.’


(Foto Amstelveenweb.com - 2022)

De aanwezigen volgen de toespraken


(Foto Amstelveenweb.com - 2022)

Piet van den Heuvel erevoorzitter van het Cobra Museum in gesprek met Albert Bruining een vaak geziene gast in het museum


(Foto Amstelveenweb.com - 2022)

Beeldend kunstenaar Jan Verschoor met museumdirecteur Stefan van Raay in de zaal
met de kunstwerken van de Amstelveense kunstenaars
Hierna vertelde ze nog over de gekozen indeling: ‘De eerste periode is het vroege kunstenaarschap van Corneille waar hij echt nog aan het zoeken was naar zijn taal, waar hij tekende naar Picasso naar Miró. De tweede periode is van de Cobra-beweging waar je de gebalde vuist en de uitgestoken tong ziet tegen de bestaande kunstwereld. Dan de derde periode toen Corneille in 1951 een reis maakte naar Afrika die voor hem een nieuwe abstracte periode heeft ingeluid en daar is ook een film van te zien. In deze periode zie je zijn werk van abstract naar meer geografisch, oranje kleuren veranderen en toen hij in een woestijnlandschap in Algerije werd hij zeer geïnspireerd op de zon die scheen op de losgebarsten stenen en gewassen en dat vertaalt zich echt naar zijn werk. Op den duur gaat hij nog meer reizen maken en dan zie je zijn kleurgebruik langzaam weer veranderen naar meer met roze en lila en de vormen worden weer zachter. Tot slot de vierde periode die de mensen eigenlijk het meest van Corneille kennen, de kleurrijke figuratieve periode en hij maakt een knipoog naar de commercie die hij heeft opgezocht. Veel kopjes, litho’s en wijnetiketten hebben de huiskamers mogen bereiken en dat laten we hier ook zien.’


(Foto Amstelveenweb.com - 2022)

De Katvogel van Corneille staat achter het Cobra Museum in de vijver tussen het Doctor C. Lelyplantsoen en de Keizer Karelweg sinds 2003. Het Instituut Zorgverzekering voor Ambtenaren Nederland (IZA) heeft ter gelegenheid van haar 50-jarig bestaan het beeld van Corneille geschonken aan het Cobra Museum in 2001
Tot slot hief Brenda met alle aanwezigen het glas op de 100ste geboortedag van Corneille. ‘Proost op Corneille en fijn dat u hier bent en ik hoop dat u kunt genieten van de tentoonstelling’ -aldus beëindigde Brenda haar duidelijke verhaal.

Zij kreeg een stevig applaus en iedereen kon nu de tentoonstelling gaan bekijken waarbij voor velen de eerste twee periodes best wel nieuw waren om te zien, aangezien zoals Brenda al zei, de meeste mensen Corneille kennen uit de laatste periode. Het is een mooie overzichtelijke tentoonstelling en te zien vanaf 3 juli 2022 tot en met 20 november 2022 in het Cobra Museum, Sandbergplein 1, te Amstelveen.



Corneille - Guillaume Cornelis van Beverloo (3 juli 1922 - 5 september 2010), beter bekend onder zijn pseudoniem Corneille, was een Nederlands kunstenaar. Corneille werd geboren in Luik, België, hoewel zijn ouders Nederlanders waren en verhuisden terug naar Nederland toen hij 12 was.

Hij studeerde kunst aan de Academie voor Beeldende Kunsten in Amsterdam, in Nederland. Hij was een van de oprichters van de REFLEX-beweging in 1948 en in 1949 ook een van de oprichters van de COBRA-beweging, die grote invloed heeft gehad op de Scandinavische kunst. Hij was vanaf het begin actief binnen de groep en schilderde niet alleen, maar publiceerde ook poëzie in het tijdschrift Cobra. Toen hij tijdens een bezoek aan het Amstelveense Cobra Museum in de jaren 1990 hoorde dat er een ‘Kunstuitleen voor Kinderen’ was, sprak hij met de oprichter Roby Bellemans en vroeg hem om meer informatie over dit project naar zijn huis in Parijs te sturen. Hij besloot het initiatief te promoten. Hij begon met een ondersteuningslijst en haalde andere kunstenaars zoals Shinkichi Tajiri over om te tekenen.

Tijdens de bezetting van de Tweede Wereldoorlog was Nederland afgesloten van de kunstwereld buiten zijn grenzen. Kort daarna ontstond COBRA in 1948. Deze internationale beweging van experimenteel werkende kunstenaars kwam voort uit de kritiek op de westerse samenleving en een gemeenschappelijk verlangen om te breken met bestaande kunststromingen, waaronder het "verfoeide" naturalisme en de "steriele" abstractie. Experiment was het symbool van een onbelemmerde vrijheid, die volgens Constant uiteindelijk belichaamd werd door kinderen en de uitingen van kinderen.

Update

Op dinsdag 5 juli 2022 Tjapko Poppens burgemeester en vier van de wethouders van Amstelveen zijn langsgekomen bij het Cobra Museum voor Moderne Kunst om de nieuwe tentoonstelling ‘Verzameld voor Amstelveen, de gemeentelijke kunstcollectie’ te bewonderen. Zij werden welkom geheten door museumdirecteur Stefan van Raay en kregen uitgebreid uitleg over de samenstelling en de achtergronden van de tentoonstelling door Moisha Kruijer. Daarna vervolgden zij hun bezoek aan de tentoonstelling bij Museum JAN. Deze tentoonstellingen zijn het resultaat van een nauwe samenwerking tussen de gemeente Amstelveen, het Cobra Museum en Museum JAN.