Wereld kankerdag 2020

De Wereld kankerdag is het enige initiatief, waarmee de hele wereld zich kan verenigen in de strijd tegen de wereldwijde kankerepidemie. Het vindt elk jaar plaats op 4 februari. De Wereld kankerdag van vandaag, die wordt geleid door de Unie voor Internationale Kankerbestrijding (UICC= Union for International Cancer Control), is bedoeld om dringende maatregelen van individuen, regeringen en de wereldwijde kankergemeenschap te mobiliseren om de duidelijke en onaanvaardbare hiaten in het kankerrisico bewustzijn tussen hogere en lagere sociaaleconomische groepen en de daaruit voortvloeiende gevolgen voor hun gezondheid bevorderende gedrag te dichten.

Ter gelegenheid van de 20ste verjaardag van Wereld kankerdag heeft UICC een wereldwijd onderzoek laten uitvoeren om een actueel beeld te krijgen van de ervaringen, opvattingen en gedragingen van het publiek op het gebied van kanker. Het onderzoek is uitgevoerd door Ipsos en omvat meer dan 15.000 volwassenen in 20 landen in het eerste meerlandenonderzoek naar de perceptie van kanker in tien jaar tijd. De resultaten van het onderzoek, die gedetailleerd worden beschreven in het vandaag gepubliceerde rapport van UICC, International Public Opinion Survey on Cancer 2020 (pdf 44 pagina’s Engels): Wat mensen vandaag de dag voelen, denken en geloven over kanker, wijst op een duidelijke kloof tussen hogere en lagere sociaaleconomische groepen als het gaat om kennis en bewustzijn van kankerrisico's en, als gevolg daarvan, de praktijk van gedrag om dit risico te beperken.

Kanker is een ziekte die optreedt, wanneer veranderingen in een groep normale cellen in het lichaam leiden tot een ongecontroleerde, abnormale groei die een knobbel vormt die een tumor wordt genoemd; dit geldt voor alle vormen van kanker, behalve voor leukemie (bloedkanker). Indien onbehandeld, kunnen tumoren groeien en zich verspreiden naar het omringende normale weefsel, of naar andere delen van het lichaam via de bloedbaan en het lymfesysteem, en kunnen ze de spijsvertering, het zenuwstelsel en de bloedsomloop aantasten of hormonen vrijlaten die de lichaamsfunctie kunnen beïnvloeden.

Kankertumoren kunnen worden onderverdeeld in drie groepen: goedaardig, kwaadaardig of precancerent. Goedaardige tumoren zijn niet kankerachtig en bedreigen zelden het leven. Ze hebben de neiging om vrij langzaam te groeien, verspreiden zich niet naar andere delen van het lichaam en bestaan meestal uit cellen die veel lijken op normale of gezonde cellen. Ze veroorzaken alleen een probleem als ze erg groot worden, oncomfortabel worden of op andere organen drukken - bijvoorbeeld een hersentumor in de schedel.

Kwaadaardige tumoren groeien sneller dan goedaardige tumoren en hebben het vermogen om zich te verspreiden en naburig weefsel te vernietigen. Cellen van kwaadaardige tumoren kunnen van de hoofdtumor (primaire) afbreken en zich via een proces dat bekend staat als uitzaaiing naar andere delen van het lichaam verspreiden. Bij het binnendringen van gezond weefsel op de nieuwe locatie blijven ze zich delen en groeien. Deze secundaire plaatsen staan bekend als uitzaaiingen en de aandoening wordt metastasekanker genoemd.

Precarcereus (of premaligneus) beschrijft de aandoening, waarbij abnormale cellen betrokken zijn die zich kunnen (of waarschijnlijk zullen) ontwikkelen tot kanker. Kanker kan worden geclassificeerd op basis van het type cel, waar ze vandaan komen. Er zijn vijf hoofdtypen:

Carcinoom - Een kanker die voortkomt uit de epitheliale cellen (de bekleding van cellen die helpt bij het beschermen of omsluiten van organen). Carcinomen kunnen de omliggende weefsels en organen binnendringen en uitzaaien naar de lymfeklieren en andere gebieden van het lichaam. De meest voorkomende vormen van kanker in deze groep zijn borst-, prostaat-, long- en darmkanker.

Sarcoom - Een soort kwaadaardige tumor van het bot of het zachte weefsel (vet, spieren, bloedvaten, zenuwen en andere bindweefsels die de organen ondersteunen en omringen). De meest voorkomende vormen van sarcoom zijn leiomyosarcoom, liposarcoom en osteosarcoom.

Lymfoom en Myeloma - Lymfoom en Myeloma zijn kankers die beginnen in de cellen van het immuunsysteem. Lymfoom is een kanker van het lymfesysteem, die door het hele lichaam loopt en dus overal kan voorkomen. Myeloma (of meervoudig myeloma) begint in de plasmacellen, een type witte bloedcel dat antilichamen produceert om een infectie te helpen bestrijden. Deze kanker kan het vermogen van de cel om effectief antilichamen te produceren beïnvloeden.

Leukemie - Leukemie is een kanker van de witte bloedcellen en het beenmerg, het weefsel dat de bloedcellen vormt. Er zijn verschillende subtypes; veel voorkomend zijn lymfocytische leukemie en chronische lymfocytische leukemie.

Hersen- en ruggenmergkankers - deze staan bekend als kanker van het centrale zenuwstelsel. Sommige zijn goedaardig, terwijl andere kunnen groeien en zich verspreiden. De resultaten van het onderzoek laten zien dat er over het algemeen een hoog niveau van kankerbewustzijn is onder de ondervraagde bevolking wereldwijd. Tabaksgebruik (63%), blootstelling aan schadelijke UV-stralen (54%) en blootstelling aan tabaksrook van anderen (50%) lijken de meest erkende factoren te zijn die het risico op kanker kunnen verhogen. Ondertussen lijken een gebrek aan lichaamsbeweging (28%), blootstelling aan bepaalde virussen of bacteriën (28%) en overgewicht (29%) de minst erkende risicofactoren voor kanker te zijn.

Personen uit de lagere inkomensgroepen in de onderzochte landen herkennen echter minder snel kankerrisico's dan personen uit de hogere inkomensgroepen. Op alle gebieden, met uitzondering van het tabaksgebruik, kan deze trend ook worden waargenomen wanneer men de ondervraagde personen die geen universitaire opleiding hebben genoten, vergelijkt met de personen met een universitaire opleiding.

Ongeacht waar ter wereld de mensen wonen, lijken de geënquêteerden met een lagere opleiding en de mensen met een lager inkomen zich minder bewust van de belangrijkste risicofactoren in verband met kanker en lijken zij minder geneigd om proactief de maatregelen te nemen die nodig zijn om hun kankerrisico te verminderen dan de mensen uit een huishouden met een hoog inkomen of met een universitaire opleiding.



UICC Voorzitter HRH Prinses Dina Mired van Jordanië zei: 'Om de wereldwijde kankerlast nu en in de toekomst aan te pakken, moeten regeringen en beleidsmakers in de hele internationale kankergemeenschap samenkomen om ervoor te zorgen dat iedereen alle kansen krijgt om het risico op kanker onder controle te krijgen - ongeacht zijn of haar opleiding of inkomensniveau.'

Belangrijkste kankerfeiten: Elk jaar sterven 9,6 miljoen mensen aan kanker. Minstens een derde van de veel voorkomende vormen van kanker is te voorkomen. Kanker is wereldwijd de op één na belangrijkste doodsoorzaak. 70% van de sterfgevallen door kanker vinden plaats in landen met een laag tot middelhoog inkomen. Tot 3,7 miljoen levens per jaar zouden kunnen worden gered door passende strategieën voor preventie, vroegtijdige opsporing en behandeling toe te passen. De totale jaarlijkse economische kosten van kanker worden geschat op 1,16 biljoen dollar (1.050.612.000.000 Euro).

De Union for International Cancer Control (UICC) is de grootste en oudste internationale kankerbestrijdende organisatie. UICC is opgericht in 1933 in Genève en heeft meer dan 1.150 aangesloten organisaties in 173 landen. Het geniet raadgevende status bij de Economische en Sociale Raad van de Verenigde Naties (ECOSOC) en heeft officiële betrekkingen met de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), het Internationaal Agentschap voor kankeronderzoek (IARC), het Internationaal Agentschap voor Atoomenergie (IAEA) en het Bureau voor drugs en criminaliteit van de Verenigde Naties (UNODC). UICC heeft meer dan 50 partners, waaronder verenigingen, bedrijven en stichtingen die zich inzetten voor de strijd tegen kanker. UICC is een van de oprichters van de NCD Alliance, het McCabe Center for Law & Cancer and the International Cancer Control Partnership (ICCP) en heeft in januari 2019 de City Cancer Challenge Foundation opgericht.